„Boże narodzenie” w Wielkanoc

Bardzo wcześnie utrwaliło się w Kościele przekonanie, że święta paschalne są najlepszym momentem dla udzielania chrztu. Sakramenty są mostem łączącym Paschę Jezusa z moim życiem. W chrzcie zbawcze owoce męki, śmierci i zmartwychwstania zostają udzielone konkretnemu człowiekowi. Pascha Chrystusa może stać się i moją paschą.

Kościół jak matka
Wigilia Paschalna jest nie tylko modlitewnym czuwaniem, wspominaniem i uobecnianiem tajemnicy Chrystusa. Jest także wtajemniczeniem. Sensem liturgicznej celebracji nie jest bierna obserwacja, ale wejście w misterium żywego Boga, uczestnictwo. Chrystus zmartwychwstały chce zjednoczyć się z człowiekiem. On nie tylko opowiada o życiu, ale daje życie. Katechumeni po długim okresie przygotowań przeżywają w Wielkanoc swój wielki dzień narodzin dla Chrystusa. Kościół bywa często porównywany do matki, która wciąż rodzi nowe dzieci. Święty Jan Chryzostom tak opisał przed wiekami radość paschalnej liturgii: „Widzę dziś zgromadzenie promieniejące bardziej niż zwykle: to Kościół Boży raduje się z powodu swych dzieci. Rzeczywiście, tak jak kochająca matka, która cieszy się, gdy widzi wokół siebie swe dzieci i nie posiada się z radości, tak Kościół w swoim duchowym macierzyństwie przepełniony jest radością, w obliczu tych dzieci, które widzi wzrastające jak duchowe kłosy na swej urodzajnej ziemi”. Chrześcijańska inicjacja dorosłych obejmowała w starożytności trzy sakramenty: chrzest, bierzmowanie i Eucharystię. Udzielano ich podczas jednego obrzędu w Wigilię Paschalną. Również współczesne „Obrzędy chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych” zachowują ten porządek.

Chrzest, bierzmowanie, Eucharystia
Liturgia chrzcielna następuje po liturgii słowa. Kandydaci do chrztu przechodzą wraz z rodzicami chrzestnymi do chrzcielnicy. Śpiewa się Litanię do Wszystkich Świętych, po czym następuje uroczyste błogosławieństwo wody. Kandydaci wyrzekają się zła i wyznają wiarę (w formie pytań i odpowiedzi), a wszyscy obecni odnawiają swoje chrzcielne przyrzeczenie. Chrztu udziela się albo przez trzykrotne zanurzenie, albo przez polanie. Najważniejsze słowa sakramentu to: „N., ja ciebie chrzczę w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego”. Po chrzcie następują tzw. obrzędy wyjaśniające. Chrzestni nakładają neofitom białą szatę – symbol przyobleczenia się w Chrystusa, a następnie zapalają od świecy paschalnej świecę, którą podają nowo ochrzczonym. Celebrans mówi: „Staliście się światłem w Chrystusie. Postępujcie jak dzieci światłości, trwajcie w wierze, abyście ze wszystkimi świętymi mogli wyjść na spotkanie przychodzącego Pana w królestwie niebieskim”.