Skrzynka pytań

Najgorzej gdyby było nam wszystko jedno. Nieraz odpowiedzi rodzą nowe pytania. Dobrze jednak, że pytamy, szukamy. To znak, że zależy nam na wierze. Chcemy, by była wiarą rozumną, świadomą, żywą. Dopóki nasi Czytelnicy będą stawiali pytania, będę próbował się z nimi mierzyć w tej rubryczce.

Eucharystia jest sercem Kościoła, bo w tym sercu pulsuje życie – Jezus! Wypowiadając Skład Apostolski, wyczuwa się brak tej największej z Prawd, którą Kościół żyje i pomimo wprowadzenia różnych zmian na przestrzeni wieków „nie uzupełnił” w tekście tego braku.

W tym ciekawym pytaniu kryje się jedno błędne stwierdzenie. Otóż Kościół nie wprowadzał w wyznaniu wiary praktycznie żadnych zmian. Zarówno Skład Apostolski, jak i Credo nicejsko-konstantynopolitańskie zostały ukształtowane przed końcem IV wieku (sobór w Nicei 325 r., sobór w Konstantynopolu 381 r.). Obie te formuły przetrwały w niezmienionej formie do dziś. Jedynym wyjątkiem jest wzmianka w Credo nicejsko-konstantynopolitańskim o pochodzeniu Ducha Świętego także od Syna – tzw. Filioque (prawosławie tego nie przyjęło). Oczywiście że nauczanie Kościoła rozwija się – powstają nowe teksty papieży, soborów, biskupów. Nie oznacza to, że pojawiają się jakieś nowe prawdy wiary. Chodzi o proces pogłębiania i tłumaczenia wiary Kościoła, zwłaszcza w tych punktach, w których atakują ją herezje lub wątpliwości. Credo pozostało jednak wciąż to samo. Wyraża ono centrum wiary chrześcijańskiej, jej rdzeń.
Dlaczego w Credo nie ma mowy o Eucharystii? Ponieważ sama Eucharystia była i, rzecz jasna, pozostaje zasadniczym sposobem głoszenia, przekazywania i celebrowania wiary Kościoła. Jeśli porównamy strukturę wyznania wiary i modlitw eucharystycznych, zobaczymy podobieństwo. Trzy istotne elementy modlitwy eucharystycznej odpowiadają trzem Osobom Boskim, czyli trzem częściom Credo. Prefacja to oddanie chwały Bogu Ojcu za dzieło stworzenia i całą historię zbawienia. Słowa konsekracji, wspominanie śmierci i zmartwychwstania (tzw. anafora) odpowiadają wyznaniu wiary w Chrystusa i w Jego dzieła. Trzeci element modlitwy eucharystycznej to tzw. epikleza, czyli modlitwa do Ducha Świętego nad darami i nad wspólnotą, by stała się ona Ciałem Chrystusa. Ta część odpowiada wyznaniu wiary w Ducha Świętego i Kościół.

W Credo wyznajemy wiarę w Boga Ojca, Syna i Ducha Świętego. W misterium Eucharystii spotykamy żyjącego Boga: On sam do nas mówi, daje się nam jako pokarm, tworzy z nami wspólnotę (komunię), zamieszkuje w nas. My zaś adorujemy Go, składamy Mu dzięki, oddajemy Mu chwałę.
Oczywiście w jakimś sensie wyznanie wiary w Eucharystię kryje się w słowach: „wierzę w Kościół”. Wierzyć w Kościół oznacza przecież wierzyć, że w nim jest obecny zmartwychwstały Chrystus. Także dzięki Eucharystii, choć nie tylko dzięki niej, bo także dzięki innym sakramentom, słowu Bożemu, wspólnocie, kapłanom.