Same pomniki nie wystarczą

Po śmierci papieża Jana Pawła II rynek zalała fala publikacji na jego temat. Trudno się temu dziwić. Papież był człowiekiem niezwykle medialnym. Dziennikarze, fotoreporterzy, kamerzyści towarzyszyli mu nieustannie. Materiałów dokumentujących tak bogaty pontyfikat jest mnóstwo. Popyt na publikacje o Papieżu jest w Polsce duży i pewnie jeszcze długo taki pozostanie. Kupując książki o Papieżu, oswajamy jakoś pustkę po nim. To trochę jak zbieranie pamiątek po drogiej osobie. Pewnie dlatego największą popularnością cieszą się wszelkiego rodzaju wydawnictwa albumowe, atrakcyjne wizualnie, z przewagą obrazów nad słowami.

Dobrze, że pojawiają się także wydawnictwa innego typu. Takie, które chcą nie tylko utrwalać obraz Papieża, ale próbują przybliżać i popularyzować jego nauczanie. Dobrym przykładem jest seria papieskich encyklopedii, przygotowanych przez wydawnictwo „Polwen” z Radomia. Do tej pory ukazały się trzy tomy. Pierwszy z nich prezentuje społeczne nauczanie Papieża. Encyklopedia zawiera 120 haseł – kluczowych terminów katolickiej nauki społecznej. Odnajdziemy tam na przykład takie hasła: integracja europejska, praca, tolerancja, terroryzm, wolny rynek czy służba wojskowa. Każde z haseł zawiera ogólne wyjaśnienie terminu, krótki rys historyczny, esej o nauczaniu Jana Pawła II na dany temat oraz literaturę. Kolejny tom w podobny sposób prezentuje nauczanie moralne.

Wiele trudnych kwestii etycznych, takich jak np. badania prenatalne, klonowanie czy sztuczne zapłodnienie, zostało tutaj wyjaśnionych w jasny, klarowny sposób, bez naukowego żargonu. Trzeci tom encyklopedii ma inny charakter. Zawiera kalendarium pontyfikatu, szczegółowe zestawianie papieskich pielgrzymek, wykaz najważniejszych dokumentów papieskich, beatyfikacji, kanonizacji, konsystorzy, konsekracji biskupich dokonanych przez Jana Pawła II. Już samo przeglądanie tej suchej dokumentacji uświadamia ogrom pracy dokonanej przez papieża z Polski. Kolejny, czwarty tom encyklopedii, który ukaże się pod koniec roku, ma być poświęcony zagadnieniom dialogu i ekumenizmu.

Biskup Zygmunt Zimowski w słowie wstępnym do jednego z tomów encyklopedii nazywa ją „przewodnikiem po istotnych kwestiach papieskiej doktryny”. Każdy, kto nawet pobieżnie przejrzy spis papieskich publikacji, rozumie, że dobry przewodnik po tak wielkim dziele jest nieodzowny. Tuż po śmierci Jana Pawła II o. Jan Góra powiedział, że naszym obowiązkiem jest przełożyć to wzruszenie, tę miłość na wiarę, na kulturę, na dojrzalszą formę istnienia. To zadanie stoi ciągle przed nami. Dobre opracowania papieskiego przesłania są nam do tego bardzo potrzebne. Same pomniki Papieża nie wystarczą.

Jan Paweł II, Encyklopedia nauczania społecznego, red. ks. Andrzej Zwoliński, Radom 2005;Jan Paweł II, Encyklopedia nauczania moralnego, red. ks. Janusz Nagórny, ks. Krzysztof Jeżyna, Radom 2005;Jan Paweł II, Encyklopedia pontyfikatu 1978–2005, red. Sebastian Karczewski, Radom 2005.