Globalne echo pontyfikatu

Kluczową rolę tym procesie odegrały środki masowego przekazu: zwłaszcza telewizja, a ostatnio także internet. A medialny charakter współczesnej cywilizacji wymaga nowego typu przywódcy, również w dziedzinie religijnej. Musi on być Wielkim Komunikatorem, zdolnym do porywania wielkich rzesz ludzkich swoimi ideami. Właśnie tutaj należy – moim zdaniem – szukać jednego z cudów Jana Pawła II. Mogłem go obserwować, uczestnicząc jako dziennikarz w wielkich wydarzeniach pontyfikatu i papieskich podróżach do odległych zakątków globu ziemskiego. Il Papa fa notizia (Papież robi wiadomość) – mówili moi włoscy koledzy. Il Papa buca lo schermo (Papież przebija ekran) – dodawali ich koledzy z telewizji.

Jan Paweł II miał cudowną zdolność przebijania się ze swoim przekazem na czołówki gazet i dzienników telewizyjnych. Sprzyjały mu w tym okoliczności historyczne. Był pierwszym od czterech i pół stulecia papieżem spoza Italii, przychodził „z dalekiego kraju”, w dodatku poddanego komunistycznej okupacji. Jego wybór był sensacją, podobnie, jak jego pierwsza i następne wizyty w ojczyźnie, a także ich społeczne i polityczne skutki. Pod okiem obiektywów kamer telewizyjnych i aparatów fotograficznych omal nie zginął w zamachu, a później przebaczał swojemu niedoszłemu zabójcy. Sensacyjny charakter miały przekazy dotyczące jego walki z chorobą.

Wiele osób twierdzi, że słuchając jego homilii i przemówień, czy to w czasie wielkich zgromadzeń, czy za pośrednictwem telewizji, miało wrażenie, iż Ojciec Święty zwraca się specjalnie do nich. Biografowie i komentatorzy podkreślali wielokrotnie wpływ aktorskiej praktyki z wczesnej młodości Karola Wojtyły na formę jego papieskiego przekazu. Jednak Papież potrafił osiągnąć całkowitą naturalność, spontaniczność wobec audytorium i przed kamerą. I zawsze pozostawał sobą. Szczególnie było to widoczne w ostatniej dekadzie pontyfikatu, gdy heroiczna walka z odmawiającym posłuszeństwa ciałem nie pozostawiała już zupełnie miejsca na wystudiowany gest czy modulację głosu. Ta naturalność w przekazywaniu wewnętrznej prawdy była – z mojej dziennikarskiej, w dużej mierze telewizyjnej perspektywy – sednem charyzmatu Jana Pawła II, który pozwolił mu odcisnąć ślad w świadomości ogromnej większości świata.