Nowe prawo
Do Sejmu wpłynęło pięć projektów prawnych regulacji zagadnień bioetycznych, które czekają na rozpatrzenie. Prezentujemy ich założenia.
Projekt Komitetu Contra in Vitro
Projekt ten wprowadza całkowity zakaz metody in vitro. Regulacja sprowadza się do zmiany kodeksu karnego, do którego dodaje jeden artykuł: „Kto doprowadza do zapłodnienia komórki jajowej poza organizmem matki (zapłodnienie in vitro), podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”. Ustawodawcy proponują też karę od 5 do 25 lat więzienia za eksperymenty na ludzkich zarodkach oraz do 3 lat pozbawienia wolności za handel nimi. Pod obywatelską inicjatywą ustawodawczą Komitetu Contra in Vitro podpisało się ponad 160 tys. osób. Projekt był rozpatrywany przez posłów we wrześniu 2009 r. i odrzucony w pierwszym czytaniu głosami Platformy Obywatelskiej i Lewicy. Przedstawiciele komitetu bez rezultatu prosili posłów, aby projekt trafił chociaż do sejmowej komisji, gdzie pewne szczegółowe założenia, np. wysokość kar, można było zmienić, natomiast nie zgadzali się na jakikolwiek kompromis co do najważniejszej zasady: in vitro powinno być prawnie zakazane. W październiku projekt został bez żadnych zmian ponownie złożony w Sejmie, tym razem jako poselski.
Regulacja powstała w środowiskach katolickich jako realizacja nauczania Kościoła na temat in vitro, który tej metody zakazuje. Jest zgodna ze stanowiskiem Kościoła.
Projekt Bolesława Piechy
Gdyby ta regulacja weszła w życie, in vitro byłoby zakazane, ale w okresie przejściowym istniałaby możliwość adopcji zarodków, które obecnie są zamrożone. Projekt zabrania niszczenia embrionów, praktyk eugenicznych i badań na embrionach powstałych w wyniku in vitro. Nie dopuszcza handlu istniejącymi już embrionami oraz ich wywozu za granicę. Za złamanie tych zakazów przewiduje m.in. od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności za zniszczenie embrionu, a za tworzenie zarodka poza organizmem kobiety grzywnę lub karę ograniczenia wolności albo jej pozbawienia do lat 2. Projekt ujmuje w ramy prawne nie tylko kwestie sztucznego zapłodnienia, ale i inne problemy. Przewiduje np. powołanie Polskiej Rady Bioetycznej, która ma określać standardy badań naukowych na człowieku. Definiuje pojęcie eksperymentu medycznego i zasady jego stosowania, zabraniając eksperymentów nie w celach terapeutycznych. Wprowadza definicję uporczywej terapii, określając, że jej odmowa nie jest formą eutanazji.
Regulacja posła PiS jest generalnie zgodna z nauczaniem Kościoła, poza możliwością adopcji już istniejących zarodków. Adopcja zarodków nie jest moralnie godziwym rozwiązaniem, gdyż dla szlachetnego celu korzystamy z moralnie złej metody in vitro.
Projekt ten wprowadza całkowity zakaz metody in vitro. Regulacja sprowadza się do zmiany kodeksu karnego, do którego dodaje jeden artykuł: „Kto doprowadza do zapłodnienia komórki jajowej poza organizmem matki (zapłodnienie in vitro), podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”. Ustawodawcy proponują też karę od 5 do 25 lat więzienia za eksperymenty na ludzkich zarodkach oraz do 3 lat pozbawienia wolności za handel nimi. Pod obywatelską inicjatywą ustawodawczą Komitetu Contra in Vitro podpisało się ponad 160 tys. osób. Projekt był rozpatrywany przez posłów we wrześniu 2009 r. i odrzucony w pierwszym czytaniu głosami Platformy Obywatelskiej i Lewicy. Przedstawiciele komitetu bez rezultatu prosili posłów, aby projekt trafił chociaż do sejmowej komisji, gdzie pewne szczegółowe założenia, np. wysokość kar, można było zmienić, natomiast nie zgadzali się na jakikolwiek kompromis co do najważniejszej zasady: in vitro powinno być prawnie zakazane. W październiku projekt został bez żadnych zmian ponownie złożony w Sejmie, tym razem jako poselski.
Regulacja powstała w środowiskach katolickich jako realizacja nauczania Kościoła na temat in vitro, który tej metody zakazuje. Jest zgodna ze stanowiskiem Kościoła.
Projekt Bolesława Piechy
Gdyby ta regulacja weszła w życie, in vitro byłoby zakazane, ale w okresie przejściowym istniałaby możliwość adopcji zarodków, które obecnie są zamrożone. Projekt zabrania niszczenia embrionów, praktyk eugenicznych i badań na embrionach powstałych w wyniku in vitro. Nie dopuszcza handlu istniejącymi już embrionami oraz ich wywozu za granicę. Za złamanie tych zakazów przewiduje m.in. od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności za zniszczenie embrionu, a za tworzenie zarodka poza organizmem kobiety grzywnę lub karę ograniczenia wolności albo jej pozbawienia do lat 2. Projekt ujmuje w ramy prawne nie tylko kwestie sztucznego zapłodnienia, ale i inne problemy. Przewiduje np. powołanie Polskiej Rady Bioetycznej, która ma określać standardy badań naukowych na człowieku. Definiuje pojęcie eksperymentu medycznego i zasady jego stosowania, zabraniając eksperymentów nie w celach terapeutycznych. Wprowadza definicję uporczywej terapii, określając, że jej odmowa nie jest formą eutanazji.
Regulacja posła PiS jest generalnie zgodna z nauczaniem Kościoła, poza możliwością adopcji już istniejących zarodków. Adopcja zarodków nie jest moralnie godziwym rozwiązaniem, gdyż dla szlachetnego celu korzystamy z moralnie złej metody in vitro.
oceń artykuł
Bogumił Łoziński, "Gość Niedzielny"
