Przebieg wojny domowej

1936
Powstanie wybucha 17–18 lipca. Powstańcy opanowują w ciągu kilku dni spore obszary, ale największe miasta (Madryt, Barcelona, Walencja) i najbardziej uprzemysłowione regiony (Katalonia, Kraj Basków, Asturia) pozostają w rękach lewicy. Do końca roku wojska nacjonalistów odnoszą jednak duże sukcesy. W sierpniu opanowują część Andaluzji na południu (Sewilla, Kadyks, Granada) i po błyskawicznej kampanii w Estremadurze na południowym zachodzie (bitwa pod Badajoz) łączą zdobyte przez prawicę terytoria w jedną strefę. We wrześniu opanowują na północy część Kraju Basków (Irún i San Sebastián). Następnie armia gen. Franco rusza na stolicę. Bitwa o Madryt rozpoczyna się 8 listopada.

1937
Po nieudanych próbach opanowania Madrytu wojska nacjonalistów próbują zamknąć pierścień okrążenia wokół stolicy. Bitwy nad rzeką Jaramą (w lutym) i Guadalajarą (w marcu) nie przynoszą jednak rozstrzygnięcia. Na wiosnę gen. Franco postanawia skierować swe siły na uprzemysłowioną północ. Najpierw zdobywa Kraj Basków (w czerwcu), potem Kantabrię (w sierpniu), a na zakończenie, w październiku, Asturię. Republikańskie ofensywy pod Brunete koło Madrytu (w lipcu) i pod Belchite w Aragonii (w sierpniu) kończą się niepowodzeniem. Natomiast w Andaluzji nacjonaliści powiększają swe zdobycze, opanowując Malagę (w lutym). W grudniu republikanie przejmują inicjatywę, rozpoczynając ofensywę na Teruel w Aragonii.

1938
Lewica opanowuje w styczniu Teruel, ale traci go już w lutym. Kontrofensywa nacjonalistów kończy się w kwietniu przepołowieniem strefy republikańskiej. W lipcu republikanie podejmują ostatnią desperacką próbę odwrócenia losów wojny, rozpoczynając z Katalonii (północny wschód) ofensywę na południe, przekraczając rzekę Ebro. Po bardzo ciężkich zmaganiach wojska gen. Franco w listopadzie zmuszają przeciwników do odwrotu, a w grudniu rozpoczynają kontratak na Katalonię.

1939
Barcelona zostaje zdobyta w styczniu, Gerona w lutym. Wkrótce frankiści docierają do granicy francuskiej. 26 marca poddaje się Madryt, a w ciągu kilku najbliższych dni pozostałe miasta i regiony. 1 kwietnia gen. Francisco Franco wydaje komunikat o zakończeniu wojny domowej.