Kłopoty z euro

W zależności od partyjnych kolorów politycy twierdzą, że euro jest zbawieniem albo gwoździem do narodowej trumny. – Chcemy podjąć starania o wejście do strefy euro, które mogą zakończyć się sukcesem pod koniec roku 2012 – powiedział premier Tusk. Prezydent twierdzi z kolei, że najwcześniej powinniśmy się tam znaleźć w 2016 roku.

Prewencyjny deficyt
A co mówią ekonomiści? Zdecydowana większość twierdzi, że sytuacja gospodarcza Polski byłaby lepsza, a przynajmniej spokojniejsza, gdybyśmy – tak jak Słowacy – w portfelach mieli euro. Euro związałoby nas z dużym organizmem gospodarczym, a to utrudniłoby, albo wręcz uniemożliwiło, huśtanie naszą walutą. To właśnie strach przed zmianami kursów walut był przyczyną popularności tzw. opcji walutowych. Dzisiaj z powodu tych instrumentów wiele przedsiębiorstw stoi na skraju bankructwa. Tylko czy wcześniejsze wstąpienie Polski do strefy euro było możliwe?

– Absolutnie nie – powiedziała „Gościowi” prof. Zyta Gilowska, minister finansów oraz wicepremier w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego. – Dyskusja na temat euro jest chaotyczna, a część faktów jest częściowo zafałszowywana. Do strefy euro nie mogliśmy wcześniej wejść, bo byliśmy objęci tzw. procedurą nadmiernego deficytu. Całkowicie prewencyjnie – dodaje prof. Gilowska. Co to oznacza? Zgodnie z traktatem z Maastricht, deficyt budżetowy krajów wchodzących w skład Unii nie może przekroczyć 3 proc. PKB. Jeżeli przekroczy, to Komisja Europejska uruchamia wspomnianą procedurę nadmiernego deficytu.

Chcąc wymóc zmniejszanie deficytu, może na przykład zredukować wysokość unijnych funduszy strukturalnych. Polska mechanizmem nadmiernego deficytu była prewencyjnie objęta od lipca 2004 roku. – My bardzo szybko spełniliśmy wymagania traktatu z Maastricht, ale procedury nadmiernego deficytu Komisja zdjąć nie chciała. Zrobiła to dopiero w lipcu 2008 roku – tłumaczy prof. Gilowska. Co ma wspólnego wspomniana procedura z wchodzeniem do strefy euro? – Kraj, który objęty jest mechanizmem nadmiernego deficytu, nie może ubiegać się o wejście do strefy euro. I to nie podlegało dyskusji, bo to zalecenia zapisane w traktacie z Maastricht – mówi prof. Zyta Gilowska.