Kiedyś było jakoś lepiej

Ileż razy to słyszałem! Ponieważ nieustannie jeżdżę po Polsce, często spotykam się z narracją: „Kiedyś było jakoś lepiej”. Hmmm, czy to nie oznaka starości? Wedle ojca Joachima Badeniego rozpoczyna się ona w chwili, gdy zamiast zająć się tym, co „tu i teraz”, z sentymentem wspominamy to, co za nami. 

„Przed kilkudziesięciu laty byłem duszpasterzem, ale dziś mnie to w ogóle nie interesuje…” - opowiadał 92-letni dominikanin, a zapytany przez dziennikarzy „A co Ojca interesuje, za pozwoleniem?” odparł: „To, co tu i teraz. Nie wiem, skąd się bierze taka właściwość, zapewne z Ducha Świętego. Bo moja mentalność, typowo charyzmatyczna każe mi zwracać się przede wszystkim ku temu, co jest, a nie ku temu, co było”.

Powtarzanie mantry: „Kiedyś było jakoś lepiej” jest ślepą uliczką. Ta sentymentalna przyśpiewka przyćmiewa często to, co mamy właśnie do zrobienia. A powołanie, jak powtarzają dominikanki w Świętej Annie, to bieżąca konieczność. To, co akurat teraz mamy do roboty…

„Idealizowanie przeszłości i postrzeganie współczesności w kategoriach apokaliptycznych jest kolejnym i często spotykanym objawem tradycjonalistycznej głuchoty na wciąż rozlegający się w historii głos Boży” – pisze ks. Tomaš Halik w „Popołudniu chrześcijaństwa”. Bóg który podpowiada „Nie wspominajcie wydarzeń minionych, nie roztrząsajcie w myśli dawnych rzeczy. Oto Ja dokonuję rzeczy nowej: pojawia się właśnie. Czyż jej nie poznajecie?” (Iz 43,18-19) działa tu i teraz. „Ważne jest tylko teraz. Jutro i wczoraj mają całkowicie drugorzędne znaczenie” − przypominał o. John Chapman, benedyktyn, a jego współbrat Laurence Freeman dodawał po latach: „Rozważanie przeszłości rodzi żal, nostalgię, melancholię lub poczucie winy. Życie przyszłością szybko wyzwala niepokój, strach i obawę. Tylko w chwili obecnej możemy znaleźć Boga, który nazywa sam siebie: Ja Jestem”. 

Podczas pielgrzymki Franciszka do kraju „pachnącego żywicą” w czasie spotkania z kanadyjskimi duchownymi w katedrze w Quebeku papież w jednym zdaniu wyraził to, co jest moim wieloletnim doświadczeniem. Mawiamy często o kryzysie wiary, ale mamy zazwyczaj na myśli środki, narzędzia, którymi dysponujemy głosząc Dobrą Nowinę. „To nie wiara przeżywa kryzys, ale sposób, w jaki ją głosimy” – powiedział stanowczo Franciszek – Trzeba znaleźć nowe sposoby głoszenia istoty Ewangelii. Wymaga to kreatywności duszpasterskiej, by dotrzeć do ludzi tam, gdzie żyją, znajdując okazje do słuchania, dialogu i spotkania”. 

Zamiast godzinami rozpamiętywać, jak to było kiedyś, zajmijmy się tym, co daje nam dzisiaj Bóg. Jasne, kościoły i seminaria były przed laty pełne. Tyle, że jak się okazuje, często w zakrystiach działy się rzeczy, które wspomniany o. Badeni nazywał „grzechami wołającymi o pomstę do nieba”. Wybieram tu i teraz. Wolę „płakać z tymi, którzy płaczą” w oczyszczanym Kościele, którego brudy wychodzą dziś na jaw, niż pobożnie śpiewać „Alleluja” stojąc na miękkim dywanie, pod który zamieciono sterty śmieci.