Dzielenie Górnego Śląska

W wyniku podziału Górnego Śląska Polska uzyskała powiaty pszczyński, rybnicki, katowicki, większość powiatów tarnogórskiego i lublinieckiego, a także niewielkie fragmenty bytomskiego, raciborskiego i zabrskiego.

Kształt polskiego programu terytorialnego na Śląsku określony został w memorandum Romana Dmowskiego do prezydenta Wilsona z 8 październiku 1918 r., w którym domagano się dla Polski całości Górnego Śląska wraz z trzema powiatami tzw. Śląska Średniego. Znalazł on pełne poparcie Paryża, co zostało odzwierciedlone w przekazanym stronie amerykańskiej w grudniu 1918 r. francuskim projekcie preliminariów pokojowych. Także w pierwszej fazie konferencji pokojowej kwestia polskiej granicy zachodniej zdawała się iść w dobrym kierunku. 12 lutego 1919 r. utworzono Komisję do Spraw Polskich, na której czele stanął Jules Cambon. W jej ramach wyłoniono z kolei liczącą trzy osoby Podkomisję do Spraw Granicy Polsko-Niemieckiej. Podstawą do dyskusji tego gremium była nota delegacji polskiej z 28 lutego 1919 r. Według niej granica na Górnym Śląsku przebiegać miała od Gruszowa na granicy Cieszyńskiego i przechodzić na zachód od Raciborza, na wschód od Głubczyc, gdzie przewidywano możliwość poprawy granicy czechosłowackiej, dalej na wschód od Prudnika, Niemodlina, Brzegu, Oleśnicy i Milicza do przedrozbiorowej granicy Polski. Ostatecznie w przekazanym Niemcom 7 maja 1919 r. projekcie warunków pokojowych granica polsko-niemiecka biec miała na zachód od Gliwic, obejmując wszystkie obszary, na których według spisu ludności z 1910 r. przeważał żywioł polski. W swych uwagach przekazanych 29 maja 1919 r. konferencji pokojowej rząd niemiecki nowemu przebiegowi linii granicznej na Górnym Śląsku zdecydowanie się przeciwstawił. Kwestia ta powróciła więc 2 czerwca 1919 r. na forum rozpatrującej niemiecką odpowiedź Rady Najwyższej. Od 2 do 4 czerwca 1919 r. dyskutowała nad nią Rada Czterech, ostatecznie przystając na angielską propozycję przeprowadzenia na tym obszarze plebiscytu.

Dziękujemy, że z nami jesteś

To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.

W subskrypcji otrzymujesz

  • Nieograniczony dostęp do:
    • wszystkich wydań on-line tygodnika „Gość Niedzielny”
    • wszystkich wydań on-line on-line magazynu „Gość Extra”
    • wszystkich wydań on-line magazynu „Historia Kościoła”
    • wszystkich wydań on-line miesięcznika „Mały Gość Niedzielny”
    • wszystkich płatnych treści publikowanych w portalu gosc.pl.
  • brak reklam na stronach;
  • Niespodzianki od redakcji.
Masz subskrypcję?
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.
« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

dr hab. Piotr Pałys, UO/Instytut Śląski w Opolu