Oszukane wybory

Sześćdziesiąt lat temu odbyły się pierwsze powojenne wybory. Okazały się końcem zachowywania pozorów demokracji. Polska była później całkowicie w rękach komunistycznej dyktatury, sprawowanej przez ludzi wyznaczanych przez Moskwę. Kolejne wybory były już całkowitą fikcją

Przywódca PSL Stanisław Mikołajczyk, na zdjęciu przy mikrofonie, po wyborach 1947 r. pozbawiony był możliwości dalszego działania. PAP/CAF

Muzykę z Polski słyszę.
Radosne krzyki tłumu.
Dolatują z Warszawy
Do mego sitting-roomu.

Owacje słyszę donośne,
Triumf – na krótkiej fali.
Wygrali tam demokraci
A faszyści przegrali.

Tak na początku 1947 roku pisał Marian Hemar, lwowski poeta na londyńskim wygnaniu. Kpił z zachodniej opinii publicznej, która nic nie rozumiała z tego, co w tym czasie działo się w Polsce. Tylko polscy emigranci, bezsilnie zaciskając pięści, obserwowali los ujarzmionego narodu, wydanego na pastwę sowieckiego bezprawia.

Wybory, które miały odbyć się w Polsce i przesądzić o jej kształcie ustrojowym, zapowiadano od dawna. Gdy w lutym 1945 roku w Jałcie kończyły się obrady konferencji tzw. wielkiej trójki, komuniści obiecywali, że przeprowadzą wybory w trzy miesiące po zakończeniu działań wojennych. W czerwcu 1945 roku, po zakończeniu wojny w Europie, gdy w Moskwie trwały negocjacje nad powołaniem Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej, obiecywali wybory wczesną jesienią.

Gdy objęli władzę w Polsce, jednak dla zmylenia zachodnich aliantów zmuszeni byli zgodzić się na przyjazd do kraju Stanisława Mikołajczyka, uznali za konieczne odłożenie terminu wyborów na połowę 1946 roku.

Wobec poparcia, jakie w krótkim czasie uzyskał Mikołajczyk, i kierowana przez niego partia, oraz wobec siły oporu antykomunistycznego podziemia zdecydowali się zorganizować w czerwcu 1946 „ludowe referendum”, mające stać się próbą generalną przed prawdziwymi wyborami. Dopiero w listopadzie 1946 roku, półtora roku po kapitulacji Niemiec, komuniści zdecydowali się wyznaczyć termin wyborów na 19 stycznia 1947 roku.

Dziękujemy, że z nami jesteś

To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.

W subskrypcji otrzymujesz

Nieograniczony dostęp do:
- wszystkich wydań on-line tygodnika „Gość Niedzielny”
- wszystkich wydań on-line on-line magazynu „Gość Extra”
- wszystkich wydań on-line magazynu „Historia Kościoła”
- wszystkich wydań on-line miesięcznika „Mały Gość Niedzielny”
- wszystkich płatnych treści publikowanych w portalu gosc.pl.
brak reklam na stronach;
Niespodzianki od redakcji.