Koniec przygotowań pod odbudowę kościołów w Mosulu
Po wyzwoleniu Mosulu spod okupacji islamskich ekstremistów UNESCO działa by odbudować zniszczone miasto. Wysiłki lokalnych władz i podmiotów międzynarodowych owocują stopniową rewitalizacją zabytków kultury i religii, w którą włączają się także lokalni mieszkańcy. Po blisko 4 latach od rozpoczęcia prac przygotowawczych, w marcu ma zacząć się właściwa odbudowa dwóch kościołów oraz meczetu.
Mosul słynął zawsze ze swojego bogactwa i różnorodności. Jest znany z wielowiekowej historii spotykania się kultur i religii. Okupacja Mosulu przez tzw. Państwo Islamskie w latach 2014-2017 przyniosła miastu wielkie straty. Ponad 80 proc. Starego Miasta zostało zniszczone, w tym wiele obiektów sakralnych. Rok po wyzwoleniu miasta, dyrektor generalna UNESCO Audrey Azoulay podjęła inicjatywę przywrócenia świetności i „ożywienia ducha Mosulu”. W odnowę zaangażowane są międzynarodowe podmioty, które współpracują z lokalnymi władzami i mają na celu przywrócić temu miejscu dawny blask.
Pierwszym partnerem, który włączył się w działania są Zjednoczone Emiraty Arabskie. Przeznaczą one środki na rekonstrukcję kościoła Al-Saa’a (Matki Bożej Godziny, prowadzony przez dominikanów) i syrokatolickiej świątyni Al-Tahera oraz meczetu Al-Nouri. UE współpracowała też przy odbudowie ponad 120 zabytkowych domów.
Celem jest nie tylko postawienie na nowo budynków, ale zaangażowanie lokalnej ludności w proces odbudowy ich miasta, poprzez ochronę dziedzictwa, edukację i życie kulturalne. „Jestem bardzo szczęśliwy widząc dużą liczbę młodzieży, która włączyła się w odbudowę swojego miasta” – powiedział Ernesto Ottone Ramírez, zastępca dyrektora generalnego ds. kultury UNESCO, który niedawno odwiedził Stare Miasto w Mosulu. Jak ocenił, już w marcu będzie można rozpocząć prace przy kościołach i meczecie.
Minister kultury ZEA, Noura Al Kaabi wyraziła wdzięczność za dotychczasowe działania. Jak dodała, postępy w projekcie pozwolą wzmocnić determinację społeczności oraz lokalną gospodarkę, przez „zaszczepienie zaufania i zaangażowanie Irakijczyków w odbudowę historycznych skarbów”.
Faza przygotowawcza rozpoczęła się jesienią 2018 r. Teren musiał zostać rozminowany. Potem nastąpił proces odgruzowania, który był połączony z wyszukiwaniem cennych elementów, które można wykorzystać przy rewitalizacji. Tymi pracami kierował międzynarodowy zespół ekspertów i studentów archeologii z Uniwersytetu w Mosulu. Poza renowacją architektury projekt UNECSO obejmuje szereg szkoleń i działań edukacyjnych, realizowanych w partnerstwie z Międzynarodowym Centrum Badań nad Ochroną i Konserwacją Dziedzictwa Kulturowego (ICCROM).
Marek Krzysztofiak SJ
