Dziś mija 500 lat od wydarzenia, które dało początek nawróceniu św. Ignacego z Loyoli. Kim są założeni przez niego jezuici?
Dzisiaj w Pampelunie, w Hiszpanii, generał Towarzystwa Jezusowego, o. Arturo Sosa oficjalne otworzy obchody Roku Ignacjańskiego. Dokładnie 500 lat temu, 20 maja 1521 roku Ignacy z Loyoli jako żołnierz armii króla hiszpańskiego został poważnie ranny w nogę i po tym wydarzeniu rozpoczął drogę nawrócenia. Rok Ignacjański potrwa do 31 lipca 2022 roku i zakończy się Mszą w kościele del Gesù w Rzymie. Z tej okazji publikujemy dossier nt. Towarzystwa Jezusowego SJ.
W okresie oświecenia zakon był bardzo mocno atakowany jako główna podpora Kościoła katolickiego, którą się stał w ciągu dwóch wieków działalności. Pod naciskiem rządów Europy, zwłaszcza Burbonów, papież Klemens XIV w 1773 r. skasował Towarzystwo, które jednak przetrwało na wcielonych do Rosji ziemiach polskich, gdyż caryca Katarzyna II nie uznała papieskiego dekretu. Pod wpływem polskich jezuitów papież Pius VI przywrócił w 1814 r. zakon do istnienia. Ponowny wzrost nastąpił bardzo szybko. Wybitnym przełożonym generalnym Towarzystwa był (w latach 1915-1942) Polak, o. Włodzimierz Ledóchowski. Po II wojnie światowej zakon rozwijał się szczególnie na terenach misyjnych, zwłaszcza w Azji i Afryce.
W ciągu ponad 450 lat istnienia jezuici dali Kościołowi 52 świętych, 180 błogosławionych, a także dwóch Doktorów Kościoła (św. Piotr Kanizjusz i św. Robert Bellarmin), jednego papieża (Franciszek) oraz 41 kardynałów (obecnie jest ich sześciu: Pedro Barreto z Peru, Michael Czerny z Kanady, Jean-Claude Höllerich z Luksemburga, Luis Ladaria z Hiszpanii, Sigitas Tamkevičius z Litwy i Albert Vanhoye z Francji). Do najsłynniejszych jezuitów w historii należeli misjonarze: św. Franciszek Ksawery, św. Piotr Klawer, o. Matteo Ricci; teolodzy: kard. Augustin Bea, kard. Jean Daniélou, kard. Henri de Lubac, o. Karl Rahner; filozof i paleontolog o. Pierre Teilhard de Chardin.
W 1965 r. liczba zakonników przekroczyła 36 tys. (najwięcej w historii), w tym 20 tys. kapłanów pracujących w niemal 2,2 tys. parafii na całym świecie. Od tamtej pory jest ich coraz mniej, co ma związek z kryzysem powołań kapłańskich i zakonnych w ogóle, którego początki sięgają lat 50. XX w. Pociąga to za sobą łączenie jezuickich prowincji w niektórych krajach i zamykanie wielu prowadzonych dzieł lub przekazywanie ich ludziom świeckim.
Obecnie na całym świecie jest 16,7 tys. członków zakonu, pracujących w 1,5 tys. placówek. Mimo to nadal jezuici pozostają najliczniejszym katolickim instytutem zakonnym, wyprzedzając salezjanów i braci mniejszych (franciszkanów).
Jezuici w Polsce
Do Polski jezuitów sprowadził w 1564 r. kard. Stanisław Hozjusz. Głównym polem ich pracy było szkolnictwo. Do najbardziej znanych przedstawicieli Towarzystwa Jezusowego w Polsce należą: św. Stanisław Kostka, św. Andrzej Bobola, św. Melchior Grodziecki, o. Piotra Skarga, o. Kazimierz Sarbiewski, o. Jakub Wujek oraz czołowi przedstawiciele polskiego oświecenia: o. Adam Naruszewicz, o. Grzegorz Piramowicz, o. Franciszek Bohomolec, o. Franciszek Kniaźnin, a w najnowszych czasach: kard. Adam Kozłowiecki, o. Andrzej Koprowski i o. Adam Żak.
