Na próbnym egzaminie ósmoklasisty - rozprawka lub opowiadanie o bohaterze z lektury

W środę rozpoczęły się próbne egzaminy ósmoklasisty organizowane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Potrwają trzy dni. Przeprowadzane są stacjonarnie w szkołach w reżimie sanitarnym. Udział szkół w próbnych egzaminach jest dobrowolny.

CKE zaproponowała, by szkoły przeprowadziły próbne egzaminy w warunkach zbliżonych do obowiązujących podczas właściwego egzaminu, np. by rozpoczynały je o godzinie 9.00.

Zgodnie z harmonogramem podanym przez CKE, w środę rano jest próbny egzamin z języka polskiego, w czwartek będzie próbny egzamin z matematyki, a w piątek z języka obcego nowożytnego.

Aby umożliwić wzięcie udziału w próbnym egzaminie także uczniom, którzy z różnych względów nie mogą uczestniczyć w próbnych egzaminach w szkole arkusze egzaminacyjne będą codziennie zamieszczone na stronie internetowej CKE.

W środę rano na stronie CKE opublikowano arkusz na egzamin próbny z języka polskiego.

Na egzaminie z polskiego uczniowie mieli do rozwiązania 20 zadań. Odnosiły się one m.in. do dwóch tekstów zamieszczonymi w arkuszu: tekstu literackiego i tekstu nieliterackiego. Pierwszy z nich to fragment "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza, drugi to fragment tekstu z "Krótkiego przewodnika po życiu" ks. Józefa Tischnera.

Wśród nich były zarówno zadania zamknięte, jak i otwarte. Zadania zamknięte to takie, w których uczeń wybiera odpowiedź spośród podanych. Wśród zadań zamkniętych znalazły się m.in. zadania wyboru wielokrotnego, zadania typu prawda-fałsz i zadania na dobieranie. Zadania otwarte to takie, w których uczeń samodzielnie formułuje odpowiedź.

Jedno z zadań zamkniętych, odnoszących się do pierwszego tekstu, brzmiało: "Z przytoczonego fragmentu wynika, że podczas śniadania w Soplicowie: A. toczono rozmowy na różnorodne tematy; B. każdy zajmował wyznaczone mu miejsce przy stole; C. Sędziemu podobało się swobodne zachowanie gości; D. przestrzegano takich samych zasad jak podczas wieczerzy".

Z kolei wśród zadań otwartych jedno brzmiało: "Na podstawie przytoczonego fragmentu +Pana Tadeusza+ napisz, w jaki sposób Sędzia dba o dobre samopoczucie gości. Nie cytuj sformułowań z arkusza". Inne zadanie otwarte brzmiało: "Na popularnym internetowym forum rozpoczęła się dyskusja na temat: Czy warto pielęgnować dawne zwyczaje? Zabierz głos w dyskusji. Przedstaw swoje stanowisko i poprzyj je dwoma argumentami".

Jeszcze inne zadanie zilustrowane było ilustracjami okładek pięciu książek; były to: Henryk Sienkiewicz "Latarnik", Adam Mickiewicz "Dziady, część II", Henryk Sienkiewicz "Quo Vadis", Aleksander Fredro "Zemsta", Juliusz Słowacki "Balladyna". Polecenie w tym zadaniu brzmiało: "Wybierz dwie okładki i uzasadnij związek zamieszczonego na każdej z nich elementu graficznego z treścią każdej z wybranych lektur".

Uczniowie musieli też streścić cytowany w arkuszu fragment tekstu Tischnera. Do tego tekstu odnosiło się też kilka zadań zamkniętych i otwartych.

Jedno z zadań zamkniętych brzmiało: "Na podstawie przytoczonego tekstu dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Z fragmentu, w którym opisano pokonywanie pierwszej życiowej przeszkody przez dzieci, wynika, że ... A. łatwiej znosić gorycz porażki przy wsparciu innych. B. w obliczu trudności trzeba zdecydować się na działanie. C. niepewność osiągnięcia celu odbiera człowiekowi nadzieję. D. niepowodzenia zniechęcają do podejmowania kolejnych prób".

Z kolei jedno z zadań otwartych odnoszących się do cytowanego brzmiało: "Wyjaśnij, jaką funkcję w tekście pełni opowieść o starożytnym filozofie".

Uczniowie musieli także napisać wypracowanie na jeden z dwóch zaproponowanych w arkuszu tematów. Jeden z nich to temat o charakterze argumentacyjnym, drugi to temat o charakterze twórczym.

Pierwszy z tematów do wyboru brzmiał: "W każdym jest coś, co zasługuje na podziw innych. Napisz rozprawkę, w której rozważysz trafność tego stwierdzenia. W argumentacji odwołaj się do wybranej lektury obowiązkowej oraz innego utworu literackiego".

Drugi z zaproponowanych tematów brzmiał: "Napisz opowiadanie o spotkaniu z bohaterem wybranej lektury obowiązkowej, który przekonał Cię podczas spotkania, że w życiu warto podejmować ryzyko. Wypracowanie powinno dowodzić, że dobrze znasz wybraną lekturę obowiązkową".

Niezależnie, który temat uczeń wybrał, wypracowanie powinno składać się z co najmniej 200 słów.

W arkuszu przywołano listę lektur obowiązkowych dla klas VII i VIII w roku szkolnym 2020/2021, zgodną z wymaganiami egzaminacyjnymi: Charles Dickens "Opowieść wigilijna"; Aleksander Fredro "Zemsta"; Jan Kochanowski - wybór fraszek i trenów, w tym tren VII, VIII; Aleksander Kamiński "Kamienie na szaniec"; Adam Mickiewicz - "Reduta Ordona", "Śmierć Pułkownika", "Świtezianka", "Dziady część II", "Pan Tadeusz" (całość); Antoine de Saint-Exup,ry "Mały Książę"; Henryk Sienkiewicz - "Quo Vadis", "Latarnik"; Juliusz Słowacki - "Balladyna"

Podano też, że inne lektury obowiązkowe (zgodne z podstawą programową), do których również uczeń może się odwołać to: Jan Kochanowski - wybór pieśni i trenów, w tym tren I, V; Ignacy Krasicki "Żona modna"; Adam Mickiewicz - wybrany utwór z cyklu "Sonety krymskie"; Stefan Żeromski "Syzyfowe prace"; Sławomir Mrożek "Artysta"; Melchior Wańkowicz - "Ziele na kraterze" (fragmenty), "Tędy i owędy" (wybrany reportaż).

Na rozwiązanie testu i napisanie wypracowania uczniowie mają 120 minut.

Rozwiązane przez uczniów arkusze sprawdzą nauczyciele uczący ich w szkołach na podstawie zasady oceniania opracowanych przez CKE.

Dyrektor CKE Marcin Smolik wskazuje, że próbne egzaminy powinny być przeprowadzone wyłącznie w celu informacyjnym (tj. dania uczniom szansy pracy z arkuszem egzaminacyjnym w czasie przeznaczonym na rozwiązanie zadań na egzaminie) oraz diagnostycznym (tj. zidentyfikowania wiadomości i umiejętności, które dany uczeń opanował już w stopniu zadowalającym, oraz wiadomości i umiejętności, które wymagają jeszcze doskonalenia). "Centralna Komisja Egzaminacyjna za nieuzasadnione uważa wystawianie ocen cząstkowych na podstawie uzyskanych przez danego ucznia wyników testu diagnostycznego z poszczególnych przedmiotów" - podkreślił Smolik.

"Pragnę również zwrócić uwagę na to, że zadania w teście diagnostycznym mogą dotyczyć zagadnień lub lektur obowiązkowych nieomawianych na lekcjach do połowy marca br. Uprzejmie proszę o poinformowanie ósmoklasistów oraz - jeżeli to możliwe - również ich rodziców o przyczynie ewentualnych trudności w rozwiązywaniu niektórych zadań w teście w takiej sytuacji oraz możliwości powrotu do nierozwiązanych zadań po realizacji danego zagadnienia na lekcjach" - wskazał dyrektor CKE.

Decyzją ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka w związku z epidemią i koniecznością prowadzenia edukacji zdalnej egzamin ósmoklasisty i egzamin maturalny w 2021 r. będą przeprowadzone wyjątkowo na podstawie wymagań egzaminacyjnych, a nie jak w ubiegłych latach na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej. Wymagania stanowią zawężony katalog wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, które były podstawą przeprowadzania egzaminów w latach ubiegłych.

Arkusze egzaminacyjne na próbne egzaminy ósmoklasisty zostały przygotowane w oparciu w wymagania egzaminacyjne, które będę obowiązywać na egzaminie w maju tego roku.