W związku z pandemią COVID-19 i dużą liczbą spowodowanych nią zgonów biskupi w diecezjach przedłużają do 27 grudnia dyspensę od obowiązku uczestnictwa w mszy św. w niedzielę i święta. W niektórych obowiązują dekrety do odwołania.
Biskupi zachęcają do korzystania z transmisji liturgii eucharystycznej w radiu, telewizji i za pośrednictwem Internetu.
W związku z obowiązującymi w kraju obostrzeniami sanitarnymi, w tym z limitem jednej osoby na 15 mkw. w świątyniach w czasie nabożeństw biskupi wydali stosowne dekrety, które zwalniają wiernych od uczestnictwa w mszy św. w niedzielę i święta nakazane, a takimi są np. święta Bożego Narodzenia.
Część hierarchów w ostatnich dniach przedłużyła dyspensę do 27 grudnia. Inni wydali ją jeszcze w październiku wraz z wprowadzeniem w kraju stref do czasu ich funkcjonowania. Są też i takie diecezji, gdzie wciąż obowiązuje dyspensa wydana jeszcze na wiosnę w czasie pierwszej fali pandemii.
Metropolita łódzki abp Grzegorz Ryś 26 listopada przedłużył dyspensę od obowiązku uczestnictwa we mszy świętej w niedzielę i święta nakazane wszystkim wiernym archidiecezji łódzkiej i osobom przebywającym w tym czasie na jej terenie.
"Jak dobrze wiecie, liczba zakażeń i spowodowanych nimi zgonów pozostaje ciągle bardzo wysoka - o wiele wyższa, niż było to w marcu, gdy po raz pierwszy przesłałem do Was pierwsze zarządzenie dotyczące zasad bezpiecznego sprawowania i przeżywania liturgii w parafiach. Dziś po upływie dziewięciu miesięcy zachodzi pilna potrzeba, aby te zarządzenia przypomnieć i zaktualizować" - wyjaśnił abp Ryś.
Jako administrator apostolski diecezji kaliskiej abp Ryś dyspensę od obowiązku uczestnictwa w mszy św. w niedzielę i święta nakazane przedłużył także "wszystkim wiernym diecezji kaliskiej i osobom przebywającym w tym czasie na jej terenie". Zapewnił jednocześnie, że świątynie "będę otwarte dla wiernych, którzy zdecydują się uczestniczyć w nabożeństwach". Zalecił m.in., żeby spowiedź odbywała się "poza konfesjonałem: w prezbiterium lub bocznej nawie kościoła, bądź w zakrystii lub na zewnątrz kościoła".
Podobny dekret przedłużający dyspensę do 27 grudnia wydał także ordynariusz koszalińsko-kołobrzeski bp Edward Dajczak.
"W nawiązaniu do dyspensy z dnia 16 października 2020 r., znak: B23 - 26/20, mając na uwadze trwające wciąż zagrożenie zdrowia i życia w związku z wystąpieniem stanu epidemii, zgodnie z kanonami 87 § 1 i 1248 § 2 Kodeksu prawa kanonicznego przedłużam dyspensę od obowiązku uczestniczenia w mszy świętej w niedziele i święta nakazane do dnia 27 grudnia 2020 r. i jednocześnie rozszerzam ją na wszystkich wiernych diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej i inne osoby przebywające w tym czasie na terenie diecezji" - czytamy w dekrecie.
Bp Dajczak zachęcił jednocześnie osoby korzystające z dyspensy do trwania na osobistej i rodzinnej modlitwie i do duchowej łączności ze wspólnotą Kościoła przez transmisje radiowe, telewizyjne lub internetowe.
W innych diecezjach, jak np. archidiecezja poznańska, dyspensy udzielono wraz z wprowadzeniem stref żółtej i czerwonej.
"W związku z nowymi obostrzeniami sanitarnymi podczas zgromadzeń religijnych udzielam dyspensy od obowiązku uczestnictwa w mszy św. w niedzielę i święta nakazane wszystkim wiernym archidiecezji poznańskiej oraz wiernym przebywającym na terenie archidiecezji poznańskiej do czasu zniesienia ograniczeń" - napisał 15 października w dekrecie abp Stanisław Gądecki.
Dzień później podobny dekret wydał kard. Kazimierz Nycz. "Zgodnie z ujednoliconą na poziomie Episkopatu Polski formułą udziela dyspensy od obowiązku uczestnictwa w mszy św. w niedziele i święta nakazane, na terenie Archidiecezji Warszawskiej. Przypominam wiernym, że skorzystanie z dyspensy oznacza, iż nieobecność na mszy św. nie jest grzechem" - wyjaśnił hierarcha
Metropolita lubelski abp Stanisław Budzik udzielił dyspensy do obowiązku uczestnictwa w mszy świętej w niedziele i święta od niedzieli 18 października do odwołania. Identyczne wydali także w październiku m.in. metropolita białostocki abp Tadeusz Wojda, metropolita szczecińsko-kamieński abp Andrzej Dzięga, biskup diecezji siedleckiej Kazimierz Gurda oraz ordynariusz częstochowski abp Wacław Depo. Ten ostatni przypomniał jednocześnie, że od wiosny w archidiecezji częstochowskiej "obowiązuje nadal dyspensa od niedzielnego i świątecznego uczestnictwa w mszy świętej dla osób w podeszłym wieku, osób z objawami infekcji (np. kaszel, katar, podwyższona temperatura itp.), osób, które czują wielką obawę przed zarażeniem".
W październiku dekret w sprawie dyspensy od mszy św. w niedzielę i święta do czasu trwania pandemii wydał również metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski. Wspomniał w nim o możliwości, "po konsultacji z zainteresowanymi chorymi i ich rodzinami odwiedzin kapłana z sakramentami w ich domu".
Są też takie diecezje, gdzie wciąż obowiązują dyspensy wydane jeszcze w czasie pierwszej fali epidemii na wiosnę. "Udzielona na początku pandemii dyspensa od niedzielnego i świątecznego uczestnictwa we mszy św. nadal obowiązuje, tym bardziej w związku z ograniczeniami dotyczącymi liczby uczestników zgromadzeń religijnych w strefie czerwonej" - napisał w dekrecie 16 października ordynariusz warszawsko-praski bp Romuald Kamiński. Podkreślił w nim, że przestrzeganie konkretnych reguł bezpieczeństwa i higieny jest wyrazem miłości i wzajemnej odpowiedzialności.
Poruszając temat spowiedzi, bp Kamiński podkreślił, że w diecezji warszawsko-praskiej nie wolno używać tzw. konfesjonałów zamkniętych (szafowych), a w konfesjonałach tradycyjnych - na kratkach od strony penitenta należy umieścić folie ochronne i wymieniać je przynajmniej raz w tygodniu. "Należy także umieścić środek do dezynfekcji z dozownikiem rozpylającym, prosząc penitentów, aby każdy po sobie zdezynfekował folię" - dodał.