O przewodnikach w czasie kryzysu, tajemnicy archiwalnej i parafii jako wspólnocie mówi ks. abp Grzegorz Ryś.
Załóżmy, że zostaję proboszczem, a nie mam żadnych wspólnot, charyzmatyków, kursów Alpha… Sam nie mam szans dotrzeć na przykład do młodych?
Nie. Jeśli zechce ksiądz sam to robić, to nie ma ksiądz szans.
Będę starał się być świątobliwy jak proboszcz z Ars, będę klęczał wiele godzin przed Najświętszym Sakramentem, sprawował pobożnie liturgię, siedział długo w konfesjonale. Nie mam szans?
Nie ma ksiądz. Nie dlatego, że proboszcz z Ars robił niewłaściwe rzeczy, tylko dlatego, że my żyjemy już w innym świecie.
Żyjemy w takim samym świecie człowieka, który grzeszy, potrzebuje nawrócenia i spotkania z Chrystusem.
Nie. Człowiek w czasach proboszcza z Ars wiedział, co to jest spowiedź, co to jest grzech. Potrzebował księdza, który by siadł w konfesjonale i udzielił mu rozgrzeszenia. Nie jestem pewien, czy dzisiejszy człowiek, zwłaszcza młody, ma tę wiedzę. Oczywiście sam ksiądz dotrze do tych, których ksiądz jeszcze ma w kościele. To u mnie w mieście Łodzi może oznaczać nieraz jakieś 15 proc. parafian. Wszyscy księża mówią, że ewangelizację zrobi się dobrym głoszeniem Słowa, pięknym sprawowaniem liturgii i spowiadaniem. Ja bym się zasadniczo z tym zgodził, gdyby nie to, że ci sami księża deklarują, że jednak nie przepowiadają Słowa codziennie, a w ciągu tygodnia stosunkowo niewiele czasu przeznaczają na medytację, Mszę w tygodniu odprawiają w 20 minut, a spowiadają 10 minut przed liturgią. Warto czytać najnowszy dokument watykański o parafiach. Pokazuje m.in. dwie ważne i w miarę proste rzeczy. Zacznę od tej łatwiejszej – dokument mówi, że modelem dla pracy duszpasterskiej w parafiach może być doświadczenie pielgrzymkowe i sanktuaryjne. Te relacje, które tworzą się w czasie pielgrzymowania, są właściwymi relacjami dla życia parafialnego. Dokument zachęca, by spróbować zbudować parafię, w której takie relacje, współpraca, współodpowiedzialność zaistnieją. Druga sprawa – trudniejsza, ale oczywista – to kwestia, czy księża w parafii tworzą wspólnotę. Dokument stwierdza wręcz, że stworzenie przez księży wspólnoty kapłańskiej w parafii jest wcześniejsze od głoszenia kerygmatu i posługi sakramentalnej! Patrzmy na Dzieje Apostolskie: głoszenie kerygmatu pojawia się wtedy, gdy pada pytanie, a pytanie pada, gdy ktoś zobaczył rzecz niezwykłą, objaw Bożego działania. To jest objaw Bożego działania, gdy trzech księży potrafi stworzyć ze sobą wspólnotę modlitwy, stołu, pracy, wypoczynku. I tak wróciliśmy do „pilota”. Właśnie przekazał nam nowe ważne wskazówki do prowadzenia duszpasterstwa na poziomie parafii – zobaczymy najpierw, kto przeczyta, a potem, kto się przejmie i zastosuje… •
Abp Grzegorz Ryś
dr hab. nauk humanistycznych, historyk Kościoła. Od 2011 do 2017 R. biskup pomocniczy archidiecezji krakowskiej, od 2017 r. metropolita łódzki. Od 2020 roku jest dodatkowo administratorem apostolskim sede plena diecezji kaliskiej.