700-lecie Bożego Ciała w Polsce. Zaczęło się w Krakowie
Krakowski biskup Nankier wprowadził uroczystość Bożego Ciała w 1320 r., podczas synodu krakowskiego, a już 20 lat później na Kazimierzu rozpoczęła się budowa świątyni poświęconej kultowi Najświętszego Sakramentu. W całej Polsce święto zaczęto obchodzić 100 lat później.
Legenda mówi, że z kościoła na pl. Wszystkich Świętych, prawdopodobnie z kościoła ojców franciszkanów, została skradziona monstrancja z Najświętszym Sakramentem. Złodzieje myśleli, że jest złota, a kiedy zorientowali się, że tak nie jest, porzucili ją na bagnach we wsi Bawół. Mieszkańcy widzieli bijącą łunę, która rozpromieniała całą okolicę, zwłaszcza wieczorem. Udali się w to miejsce i znaleźli monstrancję.
W ramach ekspiacji za świętokradztwo został wybudowany w tym miejscu kościół Bożego Ciała. Z kronik Jana Długosza wynika, że już w połowie XIV w. urządzano tu odpusty Bożego Ciała. W XV w. uroczystości te były już tak popularne, że nie tylko w samo święto, ale i w oktawie ściągały tu procesje ze wszystkich kościołów krakowskich, również z katedry.
Królowa Jadwiga z okazji święta Bożego Ciała uwalniała skazańców. Podczas procesji kapłana niosącego monstrancję podtrzymywali sam król i jego dostojnicy. Udział w procesji traktowano jako publiczne wyznanie wiary, a w czasach rozbiorów i zniewolenia była to także okazja do zamanifestowania tożsamości narodowej i miłości do ojczyzny.
Od wieków centralna procesja Bożego Ciała w Krakowie jest niezwykle barwna. Uczestniczą w niej reprezentacje wszystkich krakowskich parafii, zgromadzenia zakonne żeńskie i męskie, duchowieństwo, kapituły, bractwa, stowarzyszenia, wspólnoty, wojsko, ludzie nauki i kultury, szkoły katolickie i młodzież. Obecne są kompania honorowa wojska, delegacje policji, harcerzy, a nawet cukierników i kominiarzy. W procesji biorą udział samorządowcy, władze miasta i regionu oraz senaty krakowskich uczelni wyższych. W tradycyjnych kontuszach występują członkowie Bractwa Kurkowego, w charakterystycznych płaszczach - Kawalerowie Maltańscy i członkowie zakonu bożogrobców, a także dzieci w regionalnych strojach ludowych.
Centralna procesja Bożego Ciała od wieków podążała od katedry na Wawelu na Rynek Główny. Podczas okupacji Hans Frank zabronił tego, a po zakończeniu II wojny światowej procesja mogła podążać tylko wokół dziedzińca królewskiego zamku. Przywrócenie tradycyjnej trasy procesji eucharystycznej stało się możliwe dopiero 14 czerwca 1979 r., po pierwszej wizycie Jana Pawła II w ojczyźnie.
Więcej o tradycjach Bożego Ciała w Krakowie w "Gościu Krakowskim" nr 24 na 14 czerwca.
Magdalena Dobrzyniak
Dziennikarka, redaktor portalu „Gościa Niedzielnego”. Absolwentka teatrologii na Uniwersytecie Jagiellońskim i podyplomowych studiów edytorskich na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie. W mediach katolickich pracuje od 1997 roku. Wykładała dziennikarstwo na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie. Autorka książek „Nie mój Kościół” (z bp. Damianem Muskusem OFM) oraz „Bezbronni dorośli w Kościele” (z o. Tomaszem Francem OP).
