1 czerwca 2020 r. w Kościele katolickim na terenie Polski zacznie obowiązywać Dekret ogólny KEP o przeprowadzaniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z narzeczonymi przed zawarciem małżeństwa kanonicznego.
Zastąpi on obowiązujące od trzydziestu lat przepisy zawarte w Instrukcji KEP o przygotowaniu do małżeństwa w Kościele katolickim w części dotyczącej kanoniczno-prawnego aspektu przygotowania narzeczonych, natomiast kwestie doktrynalne i dotyczące przygotowania duszpasterskiego zawierają inne dokumenty KEP, m.in. Dyrektorium duszpasterstwa rodzin z 2003 r. i dokument przygotowany w 2009 roku przez Radę ds. Rodziny pt. „Służyć prawdzie o małżeństwie i rodzinie”.
Biskup Ryszard Kasyna, przewodniczący Rady Prawnej KEP, zaznaczył, że dekret nie wprowadza żadnych rewolucyjnych zmian. „Kościół chce pomóc narzeczonym, by sakrament był ważnie i godziwie zawarty. Trzeba dzisiejszym językiem przybliżyć młodym ludziom kanony prawa kanonicznego” – powiedział. Biskup Kasyna dodał: „Dokument mówi o ścieżce formalno-prawnej, ale jest ona równocześnie ścieżką duszpasterską. Chcemy jak najpełniej pomagać narzeczonym w przygotowaniu do małżeństwa”.
Ks. dr hab. Leszek Adamowicz, prof. KUL podkreślił, że dekret nic nie zmienia w przepisach kanonicznych na temat małżeństwa obowiązujących do tej pory. Dostosowuje je do współczesnego języka i polskiej specyfiki. „Chodzi o znowelizowane przepisy dotyczące zawarcia kanonicznego małżeństwa kościelnego. Dekret ogólny Konferencji Episkopatu Polski o przeprowadzaniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z narzeczonymi przed zawarciem małżeństwa kanonicznego uwzględnia nowe wyzwania, przed jakimi stają duszpasterze w Polsce. Coraz częściej zawierane są związki małżeńskie z osobami niewierzącymi lub innych wyznań. Wielu Polaków chce też zawrzeć związek małżeński poza granicami Polski, np. w miejscach pielgrzymkowych. Duszpasterze muszą wiedzieć, jak postępować w takich przypadkach. Nie zapominajmy, że prawo ma wartość pomocniczą w stosunku do wątku duszpasterskiego przygotowania do małżeństwa”.
Ks. dr hab. Piotr Majer, prof. UPJPII, dodał z kolei, że znowelizowany dekret nie niesie rewolucyjnych zmian. Podkreślił: „Dekret zmierza do tego, by formalności były dialogiem duszpasterza z narzeczonymi. Duszpasterz powinien mieć odpowiednią wiedzę, by jak najlepiej przygotować narzeczonych do sakramentu, który ma przecież trwać całe życie. Nowy wzór protokołu przedślubnego pozwala lepiej rozeznać, czy małżeństwo ma szanse być trwałe, nierozerwalne”. Ks. dr hab. Piotr Majer dodał też, że nowością nowego protokołu przedślubnego jest zachęta do wspólnej modlitwy duszpasterza z narzeczonymi. Zaznaczył: „Rozmowa w kancelarii parafialnej z narzeczonymi ma być jedną z form duszpasterstwa, a nie biurokracją”.
Celem nowej regulacji z 26 listopada 2019 r., która wejdzie w życie 1 czerwca 2020 r., jest dostosowanie przepisów prawa partykularnego do nowych wyzwań, z którymi narzeczeni i duszpasterze stykają się w zmieniającej się sytuacji religijnej, społecznej i cywilnoprawnej, z uwzględnieniem m.in. możliwości zawarcia małżeństwa wyznaniowego ze skutkami cywilnymi i nowych przepisów o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych, jak również owoców obrad synodu biskupów na temat małżeństwa i rodziny oraz adhortacji papieża Franciszka „Amoris laetitia”.