– Róża to nasz chleb. Dziś świętujemy koniec różanych żniw – mówi Netka Ławowa ze wsi Dybene w Dolinie Róż w Bułgarii. Delikatne płatki jakby spadają z nieba do jej kosza. A tak naprawdę zrywa je od świtu.
Na tej ziemi prawie wszyscy żyją z róż i nie myślą o nich jak o kwiatach do podziwiania, ale jak o sposobie na utrzymanie. Dobrze o tym wie nawet 16-letnia Emeł Karabadżah ze wsi Rozowo, druga wicemiss różanych dożynek w Karłowie. Wychowała się wśród plantacji róż damasceńskich i od dzieciństwa widziała, że ten kwiat wymaga wielu starań i opieki. Tak jak w życiu to, co piękne, prosi się o szczególną troskę. Kwiaty Rosa Damascena są tak delikatne, że – aby zachowały jak najwięcej olejku eterycznego – muszą być zrywane od piątej rano, jeszcze przed wschodem słońca, najpóźniej do godziny 11. Rosa bowiem sprzyja kondensacji olejku. Każdy płatek ma dużą wartość. Do wyprodukowania litra olejku różanego potrzeba 3,5 tony płatków róży damasceńskiej albo 5 ton rzadziej uprawianej białej róży Alba. Kwoty, jakie trzeba zapłacić za czysty olejek, uświadamiają, jak jest cenny. Pięć gramów kosmetyku, czyli tzw. muskał, ma wartość 100–120 euro. Muskał to pochodząca z języka arabskiego jednostka miary różanych wonności. Tak nazywa się też drewniane opakowanie, w którym znajduje się szklana fiolka z zapachem.
To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.
Barbara Gruszka-Zych Dziennikarka działu „Kultura”. W „Gościu” od 1988 r., reportażystka, poetka, pisarka, krytyk literacki. Należy m. innymi do: Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, Górnośląskiego Towarzystwa Literackiego. Wydała ponad dwadzieścia tomików wierszy. Opublikowała też zbiory reportaży oraz książki wspomnieniowe. Laureatka wielu prestiżowych nagród. Wybory jej wierszy zostały wydane po litewsku i rosyjsku w Kownie, Wilnie, Petersburgu i Petersburgu i Wilnie.