W piątek 4 maja rozpoczynają się matury. Ponad 274 tys. tegorocznych absolwentów liceów ogólnokształcących i techników przystąpi o godzinie 9 do obowiązkowego pisemnego egzaminu z języka polskiego na poziomie podstawowym.
Chęć przystąpienia do matury - tak jak w latach ubiegłych - zadeklarowali też abiturienci z wcześniejszych roczników, którzy chcą poprawić swój wynik. Jest ich około 8 tys. Dlatego wszystkich przystępujących w piątek do egzaminu z polskiego na poziomie podstawowym będzie ponad 282 tys.
Ze względu na możliwość ponownego przystąpienia do matury abiturientów z lat poprzednich jeszcze więcej osób będzie zdawało egzamin z matematyki na poziomie podstawowym (zaplanowany na poniedziałek). Wraz z tegorocznymi absolwentami łącznie do tego egzaminu ma przystąpić prawie 340 tys. osób.
Wśród przystępujących ponownie do matury są zarówno absolwenci z ostatnich roczników, zdający egzaminy według obecnie obowiązujących zasad, jak i absolwenci starszych roczników, zdający według wcześniejszych zasad.
Maturzysta - zgodnie z obecnymi zasadami - musi przystąpić do trzech obowiązkowych pisemnych egzaminów: z języka polskiego, z języka obcego i z matematyki na poziomie podstawowym. Musi też przystąpić do co najmniej jednego pisemnego egzaminu z przedmiotów do wyboru; maksymalnie do sześciu.
Wśród przedmiotów do wyboru są: biologia, chemia, filozofia, fizyka, geografia, historia, historia sztuki, historia muzyki, informatyka, język łaciński i kultura antyczna, wiedza o społeczeństwie, języki mniejszości narodowych i etnicznych, język regionalny, a także matematyka, język polski i języki obce nowożytne. Egzaminy z przedmiotu do wyboru zdawane są na poziomie rozszerzonym. Dlatego do tej grupy zaliczane są także - na tym poziomie - matematyka, język polski i języki obce, które są obowiązkowe na poziomie podstawowym.
Abiturienci muszą przystąpić także do dwóch egzaminów ustnych: z języka polskiego i języka obcego.
Egzamin pisemny z polskiego na poziomie podstawowym składa się z dwóch części - maturzyści muszą rozwiązać test i napisać tekst własny - mają wybór między rozprawką a analizą tekstu poetyckiego.
W temacie rozprawki jest podany problem, którego ma ona dotyczyć. Maturzysta musi przedstawić swoje stanowisko, uzasadnić je, odwołując się do podanego fragmentu tekstu literackiego (zamieszczonego w arkuszu egzaminacyjnym) oraz innych, wybranych przez siebie tekstów kultury (np. tekstu literackiego, obrazu, filmu). W przypadku analizy tekstu poetyckiego nie ma podanego problemu, który maturzysta powinien poruszyć, jest tylko ogólne polecenie: zinterpretuj wiersz (zamieszczony w arkuszu egzaminacyjnym), postaw tezę interpretacyjną i uzasadnij ją.
Na egzaminie ustnym z polskiego maturzysta losuje zadanie przygotowane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Może ono dotyczyć fragmentu tekstów - literackiego, popularno-naukowego lub reprodukcji. Ma 15 minut na przygotowanie wypowiedzi inspirowanej wylosowanym tekstem kultury.
Czas trwania egzaminów pisemnych zależy od przedmiotu, który maturzysta zdaje, i od poziomu, np. egzamin z języka polskiego na poziomie podstawowym trwa 170 minut, na rozszerzonym - 180 minut.
Egzaminy pisemne będą się rozpoczynały o godz. 9 i 14. W pierwszym dniu matur po południu przeprowadzony będzie egzamin z języka polskiego na poziomie rozszerzonym.
Pisemna sesja egzaminacyjna potrwa do 23 maja. Wielu maturzystów zakończy jednak egzaminy pisemne wcześniej - egzaminy z najczęściej wybieranych przedmiotów odbędą się w dwu pierwszych tygodniach sesji. Ustna sesja egzaminacyjna zakończy się 25 maja.
Aby uzyskać maturę, abiturient musi uzyskać minimum 30 proc. punktów z egzaminów obowiązkowych. Wynik egzaminu z przedmiotu do wyboru nie wpływa na uzyskanie świadectwa maturalnego (nie ma progu zaliczeniowego), służy tylko przy rekrutacji na studia.
Abiturienci, którzy nie mogą przystąpić do egzaminów w sesji majowej, a uzyskali zgodę dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, mogą przystąpić do nich w sesji dodatkowej w czerwcu.
Wyniki matur ogłoszone zostaną 3 lipca.
Maturzysta, który kwestionuje uzyskany przez siebie wynik, może się odwołać do niego odwołać. Procedura odwoławcza jest kilkustopniowa. Zgodnie z przepisami, każdy maturzysta może wystąpić do właściwej terytorialne okręgowej komisji egzaminacyjnej o wgląd do swojej ocenionej pracy. Może wykonać zdjęcie arkusza egzaminacyjnego. Jeśli ma zastrzeżenia odnośnie do oceny, może wystąpić o weryfikację do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej. Dyrektor OKE - po rozpatrzeniu wniosku - może ocenę zmienić lub podtrzymać dotychczasową.
Maturzysta, który nadal kwestionuje wynik, może się odwołać do Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego przy Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Wniosek taki należy złożyć w siedem dni od otrzymania informacji z OKE o wyniku weryfikacji sumy punktów. Wniosek może dotyczyć tylko oceny zadań, które nie zostały pozytywnie zweryfikowane w OKE. Choć formalnie wniosek kierowany jest do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, należy złożyć go w macierzystej okręgowej komisji egzaminacyjnej.
Wniosek jest ponownie rozpatrywany przez OKE. Dyrektor OKE może uznać całe odwołanie, tylko część lub nie uznać go wcale. Odpowiedzi, których nie uzna, przekazuje do Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Dyrektor CKE kieruje je do Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego. W skład Kolegium wchodzą doświadczeni egzaminatorzy i eksperci z określonej dziedziny nauki.
Maturzysta, który nie zda jednego obowiązkowego egzaminu, ma prawo do poprawki pod koniec sierpnia. Abiturient, który nie zda więcej niż jednego egzaminu, może poprawiać je dopiero za rok.