Papież Franciszek nie znosi polityki. Jego "polityką" jest troska o każdego i wszystkich – mówił dziś w Warszawie redaktor naczelny dziennika "L'Osservatore Romano" prof. Giovanni Maria Vian. Watykanista był wraz z bp. Grzegorzem Rysiem gościem zorganizowanej w Warszawie przez KAI debaty "Czy Kościół potrzebuje nawrócenia?"
"Głównym przesłaniem pontyfikatu jest misja, Kościół, który musi wyjść poza siebie" – wskazał prof. Vian. Do takiego stylu działania zobowiązany jest każdy biskup, ksiądz i chrześcijanin. Nie można pozostawać zamkniętym w swoim świecie; trzeba wychodzić na zewnątrz.
"Kościół potrzebuje ciągłego nawrócenia, przemiany mentalności. Dlatego, jeśli nie będzie się zmieniał – nie będzie oddychał" – mówił włoski publicysta prezentując kluczowe idee obecnego pontyfikatu. – Kościół musi wyjść, żeby pokazać światu, że Ewangelia jest tym, co może zmienić życie każdego. Papież czyni to każdego dnia dzieląc się swoimi rozważaniami o Ewangelii" – dodał Vian.
Wskazał, że z tego wynika potrzeba Kościoła do ciągłego zmieniania się i dlatego papież jest zwolennikiem reformy Kościoła.
Zdaniem bp Grzegorza Rysia istotę zmiany w Kościele ukazuje pastoralny program Kościoła, który Ojciec Święty przypomniał księżom w wygłoszonych niedawno rekolekcjach z okazji Jubileuszu Kapłańskiego obchodzonego w ramach Nadzwyczajnego Roku Świętego Miłosierdzia. Kluczem do jego zrozumienia są trzy słowa: wyjść, włączyć i ucieszyć się. Papież przypomina nieustannie, że Kościół po to wychodzi do tych, który są na zewnątrz, aby ich włączyć do wspólnoty, a nie po to, aby ich osądzać, oceniać, czy ekskomunikować.
„Potrzebujemy cię, wejdź” – mówi papież do każdego, kto stoi poza Kościołem. Ojciec Święty zachęca, abyśmy zapraszali ich środka, byśmy zobaczyli, co oni mogą zrobić w Kościele. Dlatego myślmy nad tym co mogą, a nie czego nie mogą - zwrócił uwagę krakowski biskup pomocniczy.
Przypomniał wypowiedź papieża dla La Civiltà Cattolica, w której zapytany o to, jakiej zmiany potrzebuje dziś Kościół Franciszek zwraca uwagę, że natychmiast potrzeba zmiany odniesienia do człowieka. Dlatego potrzeba ucieszyć się, gdy do wspólnoty Kościoła przychodzą Ci, którzy wcześniej stali z dala. - Trzeba podzielić radość Boga - Ojca, który cieszy się z powrotu marnotrawnego syna - powiedział Przewodniczący Zespołu KEP ds. Nowej Ewangelizacji.
Natomiast prof. Vian zwrócił uwagę, że istota misji, do której jest wezwany Kościół, bierze początek w Ewangelii - Dobrej Nowinie, przez którą nie ma już separacji Boga od człowieka, ponieważ Bóg stał się jednym z nas i przybliżył nam nieznanego Ojca, który jest miłością i miłosierdziem.
W tym kontekście bp Ryś przyznał, że papież uczy nas, że mówienie o miłosierdziu nie może być kategoryczne, nie może zobowiązywać, czy moralizować, ale musi zakładać konkretne doświadczenie łaski Boga w życiu konkretnego człowieka. - Dopiero ktoś, kto doświadczy miłosierdzia, może się nim dzielić z innymi - powiedział Przewodniczący Zespołu KEP ds. Nowej Ewangelizacji.
Kościół zobowiązany jest do doraźnego działania - Obmyślanie strategii humanitarnych jest dla polityków, papież działa doraźnie na konkretne i aktualne potrzeby potrzebujących - wskazał bp Ryś przypominając gest pomocy dwunastu uchodźcom z wyspy Lesbos.
Prelegenci dyskutowali też o politycznym aspekcie papieskiego posługiwania Franciszka. "Polityką papieża Franciszka jest zatroskanie o każdego i wszystkich, bowiem nikogo nie można zostawiać z tyłu" – tłumaczył prof. Vian. To dlatego w społeczeństwie tak mocno przenikniętym żądzą posiadania i w którym pieniądz jest idolem, Franciszek z taką mocą przypomina słowa Jezusa, że "nie można służyć Bogu i mamonie".
"Jeśli służy się pieniądzu, osoby zostają pomniejszane, zapomniane. Preferuje się psy, koty, nie ma dzieci, jest zamknięcie na posiadanie potomstwa, a po zajściu w ciążę najlepszym rozwiązaniem wydaje się aborcja" – mówił szef watykańskiej gazety. Jego zdaniem taką właśnie mentalność piętnuje Franciszek.
Obecny papież gruntownie też nie zgadza się z rozpowszechnionym w dzisiejszym świecie modelem życia, wedle którego trzeba zarabiać dużo, zatem redukuje się liczbę pracowników, by więcej zysku pozostawić sobie. "To nic, że młodzi nie mają pracy, wystarczy, że my zarabiamy" – opisywał taki sposób myślenia prof. Vian.
Zwrócił też uwagę, że ludność Europy starzeje się w bardzo szybkim tempie, zaś dla społeczeństwa europejskiego ludzie starzy i chorzy są ciężarem, stąd dość powszechne w Europie przyzwolenie na eutanazję. "Takie społeczeństwa odrzucają wszystkich: dzieci przed narodzeniem, młodzież a także ludzi chorych i starych" – mówił w Warszawie prof. Giovanni Maria Vian.
Papież bywa mocno krytykowany przez część prawicowych dziennikarzy – przypomniał szef "L'Osservatore Romano" dodając, że Franciszek odpowiada wówczas, iż mówi jedynie to, co jego poprzednicy i nie dodaje ani jednego słowa więcej.
Zdaniem watykanisty nauczanie Franciszka to czysta Ewangelia. Papież nie znosi polityki w znaczeniu bieżącej walki o władzę. Wedle Franciszka chrześcijanie mają uprawiać politykę wielkich idei, wielkich pragnień, wielkiej pasji a nie polityki "niskiej". "To jest polityka Kościoła" - dodał publicysta.
Zdaniem redaktora naczelnego dziennika l' Osservatore Romano papieskie wezwanie "Pragnę Kościoła ubogiego dla ubogich" można rozumieć jako pragnienie Kościoła wolnego. – Bogactwo nie jest złe samo w sobie, staje się problemem, kiedy przesłania człowiekowi całą resztę - zwrócił uwagę prof. Vian.
Na pytanie, jakie są oczekiwania i nadzieja ze strony Kościoła powszechnego, związane z papieską pielgrzymka i organizacją ŚDM, prof. Vian najpierw przypomniał, że pielgrzymka jest wyrazem uczczenia i pamięci 1050. rocznicy Chrztu Polski. Szacunku, którego nie mógł okazać Paweł VI pięćdziesiąt lat temu ze względu na sprzeciw władz komunistycznych. - Będzie to dziękczynienie za świadectwo chrześcijańskie Polski - zauważył.
Będzie to również pochylenie się nad tragedią Shoah w Auschwitz-Birkenau. Papież pójdzie w ślady swoich poprzedników - Jana Pawła II i Benedykta XVI. Wreszcie trzecim elementem będzie wspomnienie Jana Pawła II, obchody w Krakowie ŚDM, które, jak wiadomo, narodziły się dzięki Janowi Pawłowi II. I to tłumaczy wybór Krakowa na miejsce obchodów.
Ważnym elementem wizyty będzie nawiedzenie sanktuarium Madonny z Częstochowy. To wszystko łączy się z ideą podróży Ojca Świętego do serca Europy - wyjaśnił prof. Vian.
Gość z Watykanu przypomniał, że Franciszek był już na wyspach Lampedusie i Lesbos, w Albanii i Sarajewie i w Strasburgu, by odwiedzić instytucje europejskie. Są to peryferie geograficzne i egzystencjalne instytucji europejskiej. Teraz w sercu Europy papież przemówi do wszystkich. Jego przesłanie będzie koherentne z jego dotychczasowym nauczaniem. Opracowuje on idee przewodnie swych przemówień, ale później improwizuje. Będzie to podróż o wielu obliczach - stwierdził redaktor "L'Osservatore Romano".
Jego zdaniem na Polsce spoczywa wielka odpowiedzialność za chrześcijaństwo, za rozwój fenomenu, który będzie trwał przez całe lata, czyli migracji. Ale przede wszystko powie Polakom: Odkryjcie radość Ewangelii i będzie to przede wszystkim przesłanie do świeckich, którzy są najliczniejsi w Kościele, gdyż jest czas świeckich.
Dla bp. Rysia najważniejsze będzie samo wydarzenie ŚDM, odnalezienie się Kościoła lokalnego w Kościele powszechnym, uczenie się i słuchanie przybyszów, dzielenie się także tym, czym sami żyjemy, a mamy czym się dzielić. - Dobrze, że obejmie to młodych chrześcijan - stwierdził krakowski bp pomocniczy dodając, że doświadczenie jedności jest w tym wydarzeniu podstawowe.
Przewodniczący Zespołu KEP ds. Nowej Ewangelizacji powiedział też, że należy zrobić wszystko, żeby wydarzenie się udało, a potem słuchać tego, co mówi papież, Piotr. Przestrzegł, by nie myśleć o ŚDM i pielgrzymce w sposób magiczny, bo one nie pousuwają problemów i nie zmienią Kościoła w Polsce same przez się. Tak nie będzie niezależnie od mocy działania Pana Boga w tych dniach, księża powinni poprowadzić i przygotować uczestników, wyjaśnić, kim jest papież, który przyjeżdża, jakie ma znaczenie w życiu ich wiary, a później zrobić wszystko, by nie zmarnować spotkania młodych z Franciszkiem.
To jest kluczowe w ewangelizacji - trzeba pytać już dziś o kontynuację, nie robić dożo huku, organizując wielkie wydarzenia, a później pozostawić rozpalonych słowem i znakami papieża, ludzi samym sobie. Trzeba zrobić wszystko, żeby nie zmarnować owoców tego spotkania, zastanowić się, jak "rozprowadzić" owoce tej pielgrzymki w konkretnym przełożeniu na życie konkretnych ludzi, wspólnot w Kościele, żywotności parafii. Jeśli tak się nie stanie, powstanie pytanie, czy warto było? Jest bardzo istotne, żeby już dziś myśleć, jak później budować na takich wydarzeniach jak Światowe Dni Młodzieży i pobyt papieża w Polsce - stwierdził bp Ryś.
Prof. Vian uczestniczył w zorganizowanej przez KAI debacie pt. "Czy Kościół potrzebuje nawrócenia?" W spotkaniu przed lipcowa wizytą papieża uczestniczyli także bp Grzegorz Ryś i bp Artur Miziński. Debatę prowadził prezes KAI Marcin Przeciszewski.