Za niezgodny z konstytucją uznał w czwartek Trybunał Konstytucyjny przepis, na podstawie którego tworzone są rejestry medyczne. Rejestry utworzone przed dniem ogłoszenia czwartkowego wyroku nadal mogą być prowadzone - zastrzegł Trybunał.
Wniosek w tej sprawie do TK skierowała rzecznik praw obywatelskich Irena Lipowicz. Dotyczył on jednego z przepisów ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia przewidującego, że rejestry służące na przykład monitorowaniu stanu zdrowia obywateli i poziomu zapotrzebowania na świadczenia zdrowotne są tworzone na mocy rozporządzeń ministra zdrowia. Rzecznik przypomniała natomiast, że "kwestie przetwarzania danych osobowych stanowią materię zastrzeżoną dla ustawy".
Trybunał, podzielając argumentację RPO, uznał przepis za niezgodny z konstytucją w częściach, w jakich przewiduje określanie w rozporządzeniu: przedmiotu rejestrów oraz zakresu i rodzaju danych przetwarzanych w rejestrach. Do czasu zmiany ustawy nie będzie możliwe tworzenie nowych rejestrów przez ministra.
"Zdaniem TK rozporządzenia w sprawie rejestrów wydane dotychczas mają nietypowy charakter (...), utrata obowiązującej mocy przepisu nie spowoduje automatycznej eliminacji skutku, jakim było utworzenie rejestrów. Dzisiejsze orzeczenie nie spowoduje likwidacji tych rejestrów" - mówił w uzasadnieniu wyroku sędzia TK Stanisław Biernat.
Trybunał zajął się sprawą już w połowie lipca i wówczas odroczył rozprawę. W czwartek, po krótkiej części pytań uzupełniających i kilkunastominutowej przerwie, ogłosił wyrok.
Uchwalona w 2011 r. ustawa o systemie informacji w ochronie zdrowia (weszła w życie 1 stycznia 2012 r.) miała m.in. uporządkować kwestie zbierania i przetwarzania danych dotyczących chorób i pacjentów. Przed jej wejściem w życie funkcjonowało bowiem kilkadziesiąt różnych rejestrów medycznych. W nowych przepisach przewidziano, że niektóre z rejestrów utworzone zostaną bezpośrednio na mocy ustawy, inne mają być tworzone w drodze rozporządzeń.
W związku z tymi przepisami na mocy rozporządzeń powstało już sześć rejestrów: krajowy rejestr nowotworów, krajowy rejestr operacji kardiochirurgicznych, ogólnopolski rejestr ostrych zespołów wieńcowych, rejestr medycznie wspomaganej prokreacji, rejestr nowotworów złośliwych dużych gruczołów ślinowych i polski rejestr wrodzonych wad rozwojowych.