Koszalin: Zrzutka na rotmistrza

Pomnik ma stanąć na skwerze przy ul. Rotmistrza Witolda Pileckiego. Będzie to popiersie oficera umieszczone na granitowej kolumnie. Całość ma mieć ok. 2,5 metra wysokości.

Na kolumnie zostanie umieszczony napis "W hołdzie rotmistrzowi Witoldowi Pileckiemu (1901-1948), uczestnikowi wojen 1920 i 1939 r., żołnierzowi Armii Krajowej, II Korpusu Polskich Sił Zbrojnych, organizatorowi ruchu oporu w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz, zamordowanemu przez funkcjonariuszy reżimu komunistycznego w wyniku zbrodni sądowej. Zginął za wolną Polskę."

Pomnik powstaje w pracowni koszalińskiego rzeźbiarza Zygmunta Wujka. Ma być odsłonięty 1 września.

Zbiórka funduszy na pomnik - jak poinformował PAP Ryszard Piszczecki - będzie polegała na sprzedaży 2100 cegiełek o nominałach 5, 10, 20, 50 i 100 złotych. Łączna wartość wszystkich cegiełek to 29 tys. zł.

Cegiełki będą rozprowadzane do 31 sierpnia. Zgodę na zbieranie pieniędzy wydał Urząd Marszałkowski w Szczecinie.

Projekt i lokalizację pomnika Rada Miejska w Koszalinie zatwierdziła pod koniec marca 2011 r. Wcześniej inicjatywę zaakceptowała Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Szczecinie.

Witold Pilecki, pseudonimy Witold, Tomek, Romek; nazwiska konspiracyjne: Tomasz Serafiński, Roman Jezierski, Leon Bryjak, Jan Uznański, Witold Smoliński, kryptonim T-IV, urodził się w Rosji, dokąd władze carskie zesłały jego rodzinę za udział w powstaniu styczniowym.

Po powrocie do niepodległej Polski w latach 1918-1920 służył w wojsku. Walczył w wojnie z bolszewikami. Dwukrotnie odznaczono go Krzyżem Walecznych. W kampanii wrześniowej 1939 r. dowodził szwadronem kawalerii 19. Dywizji Piechoty. Po klęsce współtworzył konspirację. Był jednym z organizatorów Tajnej Armii Polskiej, która weszła później w skład Związku Walki Zbrojnej.

W 1940 roku, gdy Niemcy utworzyli obóz Auschwitz, zaproponował dowództwu, że dobrowolnie przedostanie się do niego, by zbierać informacje oraz utworzyć ruch oporu. Jako Tadeusz Serafiński został deportowany do obozu we wrześniu 1940 roku. Stworzył tam Związek Organizacji Wojskowej, którego członkami byli m.in. Bronisław Czech, Xawery Dunikowski i Stanisław Dubois. Pilecki opracowywał pierwsze raporty o ludobójstwie w Auschwitz, które trafiały na Zachód.

W kwietniu 1943 roku uciekł z obozu. Po ucieczce napisał raport dla Komendy Głównej AK, w którym alarmował o zbrodniach w Auschwitz na Polakach, Cyganach i masowej zagładzie Żydów, pisząc na temat obozowych krematoriów z komorami gazowymi w Auschwitz II-Birkenau.

Później był jednym z dowódców Kedywu KG AK. Walczył w Powstaniu Warszawskim. Trafił do niemieckiej niewoli. Po wyzwoleniu stalagu Murnau, w którym go więziono, wstąpił do 2. Korpusu Polskiego. Na osobisty rozkaz gen. Władysława Andersa przedostał się do Polski, by prowadzić działalność wywiadowczą.

Nie zareagował na rozkaz ucieczki z Polski wydany przez Andersa. W maju 1947 roku aresztowało go UB. Torturowany wyznał żonie: "Oświęcim to była igraszka". Został oskarżony m.in. o działalność wywiadowczą na rzecz rządu emigracyjnego. W procesie tzw. grupy Witolda został skazany na śmierć. Wyrok wykonano 25 maja 1948 roku. Miejsce jego pochówku jest nieznane.

W 1990 roku wyrok został anulowany. W 2006 roku, podczas obchodów 62. rocznicy Powstania Warszawskiego, prezydent Lech Kaczyński przyznał Witoldowi Pileckiemu pośmiertnie Order Orła Białego. W Koszalinie od 1945 do 1991 roku mieszkała siostra rotmistrza Maria Pilecka, która była nauczycielką i bibliotekarką.