Katedra w Santiago de Compostela, w której znajdują się relikwie świętego Jakuba, obchodzi w tym roku 800-lecie. Obok Rzymu i Jerozolimy przez wieki było to najważniejsze miejsce pielgrzymkowe świata chrześcijańskiego.
Świątynię konsekrował 4 kwietnia 1211 r. bp Pedro Muñiz po stu latach prac budowlanych. Wzniesiono ją w miejscu, gdzie na początku IX w. odnaleziono grób Apostoła. Pierwszy kościół, jaki nad nim postawiono okazał się zbyt mały dla tysięcy pielgrzymów, przybywających tam z całej Europy, dlatego w XII w. postanowiono zbudować większy.
„Katedra jest znakiem duchowej świątyni, która wznosi się w duszy i świeci światłem łaski Bożej” – napisał z okazji jubileuszu arcybiskup Santiago de Compostela, Julián Barrio. Podkreślając piękno artystyczne tego klejnotu sztuki romańskiej i gotyckiej, zauważył, że „ludzkość dała tu z siebie to, co najlepsze”.
„Możemy uważać naszą katedrę za nauczycielkę, gdy wyjaśnia wiarę na Portyku Chwały; za gospodarza, gdy przyjmuje pielgrzyma zmęczonego zmiennością i niepewnością życia; za strażniczkę, która czuwa nad grobem apostoła Jakuba” – stwierdził hierarcha.
Sanktuarium w Santiago de Compostela jest tłumnie odwiedzanym miejscem pielgrzymkowym od IX w. W średniowieczu kilka tras tam prowadzących pokonywały co roku miliony osób. Istniejące już od ponad 1000 lat szlaki pielgrzymkowe, nazywane są Camino de Santiago – Drogą św. Jakuba.
Znaczne ożywienie ruchu pielgrzymkowego nastąpiło po wizytach Jana Pawła II, który dwukrotnie przebywał w Santiago (w 1982 i 1989 r.), raz nawet przeszedł niewielki odcinek Camino Frances – drogi francuskiej.
Po pierwszej wizycie papieża Rada Europy uznała Camino de Santiago za ważną dla kultury kontynentu i zaapelowała o odtwarzanie i utrzymywanie dawnych szlaków pątniczych. W październiku 1987 r. Drogę św. Jakuba ogłoszono pierwszym Europejskim Szlakiem Kulturowym Rady Europy, a sześć lat później wpisano ją na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. W odpowiedzi na apel Rady Europy zaczęto odnawiać dawne szlaki pątnicze do Composteli, także w Polsce.
W 2009 r. do Santiago przybyło niemal 146 tys. zarejestrowanych pątników pieszych, konnych lub rowerowych. Znacznie więcej pielgrzymów niż zazwyczaj przybywa do grobu św. Jakuba w kolejnych latach jubileuszowych, obchodzonych, gdy jego święto (25 lipca) wypada w niedzielę. W 1999 r. było ich ponad 155 tys., w 2004 r. prawie 180 tys., zaś w 2010 r. – ponad 272 tys.
Do katedry w Santiago pielgrzymował w listopadzie 2010 r. papież Benedykt XVI.