Psychoterapia ADI/TIP - komentarz przedstawicielki metody

W zeszłym tygodniu na naszym portalu opublikowaliśmy depeszę Katolickiej Agencji Prasowej relacjonującej spotkanie, które odbyło się podczas posiedzenia Konferencji Episkopatu Polski w Lidzbarku Warmińskim. W trakcie spotkania prof. Maria Ryś z Katedry Psychologii Rozwoju, Wychowania i Rodziny UKSW mówiła o zagrożeniach płynących ze stosowania terapii ADI/TIP, także w niektórych zakonach w Polsce. W odpowiedzi na ten tekst pani Helena Respondek, która jest przedstawicielem tej metody w Polsce nadesłała swój komentarz do treści depeszy. Nadesłany tekst publikujemy w oryginalnej formie: 

Komentarz do artykułu pt. „Znana psycholog o 
zagrożeniach  związanych z psychoterapią ADI/TIP”

Wobec szeregu nieprawd, przeinaczeń i pomówień, które pojawiły się w artykule opublikowanym na łamach internetowej wersji Gościa Niedzielnego i portalu wiara.pl, pragnę ustosunkować się do informacji w nim zawartych. Z uwagi na ilość błędów, zrobię to odnosząc się po kolei do poszczególnych fragmentów tekstu.
Pierwsze dwa akapity są zaczerpnięte z oficjalnych materiałów dotyczących Metody ADI/TIP i zawierają autentyczne informacje nt. metody. Zaczyna się więc wiarygodnie, lecz już w czwartym akapicie autor mija się z prawdą, ponieważ metoda ta NIE JEST WYKORZYSTYWANA przez zakony w Polsce. Moja styczność z zakonami ogranicza się do trzech, i to w sposób następujący:
-    w kwietniu 2022 zostałam zaproszona na weekend formacyjny do ss. Kanoniczek Ducha Świętego żeby mówić o kobiecości na podstawie pism E. Stein,
-    17 listopada 2022 zostałam zaproszona na sympozjum o kobiecie przez oo. Karmelitów w Poznaniu, gdzie wygłosiłam wykład „Kobieta w komunii miłości z mężczyzną” na podstawie pism E. Stein,
-    6 marca 2023 zostałam zaproszona do oo. Sercanów by wygłosić konferencję o psychologicznych aspektach posługi kapłańskiej i o wyzwaniach bycia odpowiedzialnym za wspólnotę w świetle współczesnych obciążeń psychologicznych,
-    współpracuję z oo. Karmelitami prowadząc formację dla Kobiet „Drogocenna Perła” na podstawie „Budowy osoby ludzkiej” i książki „Kobieta. Pytania i refleksje” E. Stein, gdzie ja mówię o części psychologicznej, a o. Jarosław Górka OCD o części teologicznej.
W ŻADNYM Z POWYŻSZYCH WYPADKÓW NIE UŻYWAŁAM METODY ADI/TIP, ponieważ były to wystąpienia dotyczące pism E. Stein albo praktyki psychologicznej w ogóle.

Trudno uwierzyć, że przestudiowano podręczniki metody, skoro istnieją one jedynie w j. portugalskim i włoskim, a są to języki mało popularne w Polsce. Każdy z podręczników ma ok. 500 stron i nie wykonano (jeszcze) ich autoryzowanych tłumaczeń na j. polski, więc nawet jeśli prof. Ryś miała do nich dostęp, to prawdopodobnie mogła polegać jedynie na domyślnym tłumaczeniu przez Google. A to jest jasne, że bez autoryzacji i komentarza lingwistycznego nie można zakładać, że dobrze się rozumie specjalistyczny tekst. Niestety Prof. Ryś nigdy nie była zainteresowana otrzymaniem materiałów, wysłuchaniem prezentacji, usłyszeniem, jak przebiega proces terapeutyczny – mimo, że od zeszłego roku próbuję się z nią skontaktować. Prof. Ryś została zaproszona na 1 Ogólnopolskie Spotkanie Integracji Personalnej, które miało miejsce 16 listopada 2022 w Warszawie, jednak nie przyszła na nie.

W tekście widnieje nieścisła informacja o twórcy psychoanalizy, ponieważ Zygmunt Freud nie odkrył „podświadomości indywidualnej”, tylko wpływ treści nieświadomych (o ile pamiętam, psychoanalitycy zastrzegają, że w psychoanalizie nie mówi się o „nieświadomości”, tylko o „treściach nieświadomych”). Nie zwraca się uwagi na to, do jakiego fragmentu z Gustawa Junga istnieją nawiązania w ADI/TIP – a mowa o stwierdzeniu Junga, że na poziomie nieświadomym są zarejestrowane ludzkie przeżycia, a nie niejasne konflikty.

NAZWISKO AUTORKI METODY JEST NAPISANE BŁĘDNIE – Renata de Moires zamiast Renate Jost de Moraes, co podważa kompetencje dziennikarskie piszącego tekst, który nawet nie sprawdził pisowni (!) nazwiska autorki oskarżanej metody.
Nie wiem, w oparciu o co z taką pewnością się stwierdza „co jest w tej nieświadomości? Jest wielka miłość wszystkich ludzi od początku istnienia” – to stwierdzenie nie pochodzi z metody ADI/TIP, nie ma go w żadnych materiałach informacyjnych ani po polsku ani po portugalsku. Jest to prawdopodobnie opinia.

Wypowiedź nt. przebiegu terapii wskazuje na brak wiedzy o nim – gdyby było inaczej, odniesiono by się do takich terminów opisujących przebieg terapii jak choćby „odwrócenie kierunku” czy „proces cyrkularny”, „faza diagnostyczna”, „faza terapeutyczna”. „Przechodzenie przez wszystkie etapy życia” oznacza przyjrzenie się całości życia pacjenta, co raczej powinno świadczyć pozytywnie o metodzie niż być zarzutem.

W przeciwieństwie do tego, co napisano w artykule, to nie „psycholog znajduje te trudne momenty”, a sam pacjent przywołuje i opisuje swoje własne przeżycia – kolejna oznaka nieznajomości tematu. JEST NIEPRAWDĄ, ŻE TERAPEUTA PRZEKODOWUJE NEGATYWE KODY W POZYTYWNE – to określenie zostało WYMYŚLONE ALBO ZAPOŻYCZONE z innego źródła, ponieważ w ADI/TIP „negatywne kody”, czyli głębokie negatywne przekonania w momencie weryfikacji po prostu się nie utrzymują i przestają kierować myśleniem. I wtedy ujawniają się pozytywne informacje na temat pacjenta – nie dlatego, że są sugerowane z zewnątrz, tylko dlatego, że już były w jego świecie wewnętrznym.

NIE JEST PRAWDĄ, ŻE DZIĘKI TERAPII ADI/TIP NASTĘPUJE UZDROWIENIE MIĘDZYPOKOLENIOWE, bo nie ma czegoś takiego jak uzdrowienie międzypokoleniowe i nie to jest osią zainteresowania terapii. Natomiast pacjent przestaje patrzeć na siebie przez pryzmat obciążeń rodzinnych – następuje „separacja psychiczna” i pacjent uczy się patrzeć na siebie jako na odrębną, wolną (a więc i odpowiedzialną) jednostkę, przestając korzystać z wymówek, do jakich służyły emocjonalne obciążenia rodzinne (czyli również międzypokoleniowe).

Nie wiem, gdzie jest „powiedziane wprost, że chodzi o jedno pokolenie wstecz i dwa pokolenia do przodu”, nie rozpoznaję tego zdania i nie pochodzi z materiałów tłumaczonych czy autoryzowanych przeze mnie, można sprawdzić w materiałach. 
NIE JEST PRAWDĄ, ŻE Z PUNKTU WIDZENIA PSYCHOLOGII TERAPIA JEST NIE DO PRZYJĘCIA, ponieważ metoda ma prawie 50 lat, od początku były zbierane dane na jej temat, przekazuję w załączeniu wypis wszystkich dotychczasowych działań akademickich związanych z metodologią ADI/TIP, nie wspominając aktualnie prowadzonych projektów badawczych.

„W tej metodzie jest mowa o wielkiej miłości otaczającej cały świat, ale nie ma mowy o miłości osobowej“ – JEST TO EWIDENTNE MIJANIE SIĘ Z PRAWDĄ, ponieważ my jako terapeuci metody jesteśmy surowo rozliczani z korygowania pacjenta, który chce się odwoływać do nieosobowej energii czy innych nieosobowych form bytu. Jeśli pacjent mówi o miłości, to zawsze opisuje ją jako miłość osobową – jeśli pozostaje z przekonaniem o jakiejś kosmicznej energii, to traktowane jest to jako błąd merytoryczny w prowadzeniu przez nas terapii. Więc powyższy zarzut jest NIE MA PODSTAW W PRAWDZIE O PRAKTYCE TERAPEUTYCZNEJ.

W bardzo niekorzystnym świetle stawia panią prof. Ryś fakt, że 23 maja 2023 otrzymałam od niej e-mail z żądaniem, by strona brazylijska ustosunkowała się do 6 wysuniętych przez nią zarzutów, co niezwłocznie przekazałam moim profesorom, którzy od tamtego dnia nieustannie pracują przygotowując oficjalną odpowiedź w zespole psychologów, teologów i filozofów. Niestety, p. Ryś nie wstrzymała się ze swoimi przemyśleniami do momentu otrzymania odpowiedzi, tylko dalej prowadziła akcję zniesławiającą, pomijając materiał, który mógłby rozwiać jej wątpliwości (a który jest przygotowaniu z dbałością o rzetelność naukową), jak również pomijając rozmowę ze mną, która jestem oficjalnym przedstawicielem metody w Polsce – najwyraźniej zdanie certyfikowanego terapeuty, praktyka, osoby odpowiedzialnej za ADI/TIP w Polsce nie jest traktowane jako materiał merytoryczny w dyskusji. 

Jeśli chodzi o identyfikację myśli, uczuć i postaw rodziców, to merytoryczne wytłumaczenie znajduje się właśnie w podręczniku metody, z którym prof. Ryś najwyraźniej się nie zapoznała, albo które to wyjaśnienie pominęła – o tym również piszą profesorzy z Brazylii, którzy kończą oficjalny dokument.

Równie problematyczne jest pominięcie przez prof. Ryś faktu, że specjaliści z ramienia Kościoła Katolickiego akurat badają już metodę ADI/TIP – zajęło się tym Dominikańskie Centrum Informacji o Nowych Ruchach Religijnych i Sektach, którego przedstawiciele zwrócili się do mnie z prośbą o uzupełnienie materiałów w trosce o obiektywizm i rzetelność metodologiczną. Pominięcie tego faktu może świadczyć o nie zorientowaniu prof. Ryś w aktualnym statusie sprawy (co podważa jej profesjonalizm), albo o celowym nie wzięciu pod uwagę faktu (co podważa etykę jej postępowania).

Nie zatrzymując się nad całą resztą zarzutów nie ujętych we wspomnianym artykule (jak choćby absolutnie szkalujący i bezpodstawny zarzut celowego używania myśli Edyty Stein do przykrywania podejrzanych praktyk terapeutycznych) pragnę zwrócić uwagę, że do poważnego potraktowania przytoczonych przez prof. Ryś argumentów zabrakło trzech fundamentalnych, jak się zdaje, elementów:
-    wstrzymania się z rozpowszechnianiem opinii do czasu ukończenia oficjalnej odpowiedzi, którą profesorzy z Brazylii przygotowują od dnia 23 maja 2023 oraz zapoznania się z nią PRZED SFORMUŁOWANIEM ZARZUTÓW;
-    zaczekania na oficjalne stanowisko Dominikańskiego Centrum, które już zajmuje się badaniem metodologii ADI/TIP
-    udzielenia głosu w dyskusji oficjalnemu, certyfikowanemu terapeucie i  reprezentantowi metody ADI/TIP w Polsce.

Przy braku wypełnienia powyższych kryteriów omawiany artykuł przypomina raczej „polowanie na czarownice” niż odpowiedzialny głos w merytorycznej dyskusji, co w żadnym razie nie licuje z oczekiwaniami, jakie można mieć wobec mediów katolickich.

Pozostaję w nadziei, że w imię oddania szacunku cywilizacji europejskiej (prawo rzymskie, grecka kultura i moralność judeochrześcijańska) zaistniałe braki zostaną nadrobione po to, by opinia o metodzie ADI/TIP, jak i o mojej osobie, stała się zgodna z prawdą, a dobre imię przywrócone i wyrządzone szkody naprawione.

Helena Teixeira Respondek
Psycholog
Specjalista metody ADI/TIP
Oficjalny reprezentant metody w Polsce