We wtorek odbyło się kolejne posiedzenie specjalnej komisji Wyższego Urzędu Górniczego, wyjaśniającej przyczyny i okoliczności katastrofy. Natomiast Jastrzębska Spółka Węglowa przedstawiła postępy prac zmierzających do wznowienia akcji ratowniczej i zakładany harmonogram dalszych działań. Ich zwieńczeniem mam być dotarcie do siedmiu zaginionych pod ziemią pracowników.

20 kwietnia zeszłego roku w wyniku serii wybuchów metanu życie w kopalni Pniówek straciło 16 górników i ratowników górniczych, którzy po pierwszym wybuchu ruszyli z pomocą poszkodowanym. Siedmiu z nich pozostało za tamami, które po katastrofie odgrodziły rejon pożaru od pozostałych wyrobisk.

Aby dotrzeć do zaginionych, trzeba wydrążyć nowy, niespełna 350-metrowy chodnik, równoległy do otamowanej ściany wydobywczej. Zmierzające do tego prace trwają od kilku miesięcy. Jak poinformowano podczas wtorkowej konferencji prasowej, dotąd wydrążono ponad 120 metrów chodnika, a pozostałe przeszło 200 metrów ma być gotowe do końca sierpnia.

KAI DODANE 17.06.2023

Prof. A. J. Motyl: Wołyńska rana serca

Jestem optymistą co do tego, że zarówno Polska, jak i Ukraina sprostają zadaniu i wyzwaniu pojednania. W wyniku rosyjskiej agresji i ludobójstwa zgotowanego Ukrainie Polacy i Ukraińcy rozumieją, jak powiedział znakomity Jerzy Giedroyć, że muszą być razem albo rozlecą się. Teraz jest idealny czas, aby przełamać bariery psychologiczne i emocjonalne i osiągnąć jakiś spokój. Po wojnie sprawy będą bardziej skomplikowane, bardziej polityczne, jak zawsze, dlatego trzeba wykorzystać czas, jaki mamy dziś i który już może się nie powtórzyć – powiedział KAI prof. Alexander J. Motyl, znany amerykański politolog. Wyjaśnił też, dlaczego doszło do „Zbrodni Wołyńskiej”, czy możliwe jest ustalenie liczby jej ofiar, czy i jak prezydent Ukrainy powinien za nią przeprosić, co zrobiono i co należy zrobić na drodze polsko-ukraińskiego pojednania.  

Gdy ekipy drążące chodnik będą już blisko rejonu ściany wydobywczej, przy której doszło do katastrofy, wydrążone będą otwory, przez które wprowadzone mają być kamery introskopowe, należące do Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego w Bytomiu. Powinny one dać obraz sytuacji w wyrobisku.

Prace kończące drążenie nowego chodnika, których zwieńczeniem będzie przygotowanie przejścia w rejon katastrofy, będą prowadzone na zasadach akcji ratowniczej - wstępnie założono, że nastąpi to między 4 a 8 września tego roku. Akcja ma być podjęta, gdy do wydrążenia pozostanie ostatnie 5 metrów chodnika.

Gdy warunki w wyrobisku będą bezpieczne, ratownicy mają rozpocząć penetrację rejonu ściany, by dotrzeć do zaginionych. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, ten etap akcji rozpocznie się 9 września.

Jak mówił wiceprezes JSW ds. technicznych i operacyjnych Edward Paździorko, eksperci uznali, że trwające obecnie drążenie dodatkowego chodnika, którym będzie można dostać się w rejon ściany, gdzie znajdują się zaginieni, to najbardziej optymalny i bezpieczny sposób prowadzenia akcji.

"To wyrobisko docelowo posłuży nam za drogę, z której będziemy prowadzić penetrację na zasadach akcji ratowniczej. Sądzimy, że w ten sposób dotrzemy do naszych zaginionych pracowników" - wyjaśnił wiceprezes Paździorko.

Prezes Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego w Bytomiu dr inż. Piotr Buchwald poinformował, że przyjęte rozwiązanie - dotarcie do zaginionych przez wydrążenie nowego chodnika - służy przede wszystkim uzyskaniu właściwego obiegu powietrza w wyrobiskach, by penetracja była bezpieczna dla ratowników. Stacja już teraz przygotowuje ratowników do przeprowadzenia ostatniego etapu akcji, jakim będzie dotarcie do zaginionych. Ponadto, cały czas monitorowane są stężenia gazów w otamowanym rejonie.

Dzięki wydrążeniu nowego chodnika ratownicy nie będę zatem przedzierać się przez zniszczone wyrobiska, ale powinni dotrzeć do zaginionych drogą o pełnej funkcjonalności. Przybliżone położenie ciał zaginionych górników jest znane, choć lokalizacja ta może być nieprecyzyjna. Dwaj górnicy - kombajnista i górnik ścianowy - prawdopodobnie znajdują się w samej ścianie wydobywczej, a 5-osobowy zastęp ratowniczy, który szedł im z pomocą - w końcowej części ściany, w pobliżu skrzyżowania z jednym z chodników.

Po raz pierwszy od ubiegłorocznej katastrofy ratownicy górniczy wrócili w rejon ściany N-6 w lutym tego roku. Zgodnie z planem akcji, zawęzili wówczas otamowany rejon do wyrobisk znajdujących się bliżej ściany N-6 poprzez wybudowanie dwóch lekkich tam izolacyjnych na bazie pian chemicznych. Prace przy zawężeniu otamowanego rejonu ściany N-6 i penetracja odtamowanej pochylni N-6 zakończyły wtedy pierwszy etap akcji poszukiwawczej.

Dalsze prace prowadzone przez ratowników już w ramach profilaktyki polegały na wybudowaniu nowych tam przeciwwybuchowych, udrożnieniu odtamowanych wyrobisk (usunięto m.in. 100-metrowe zalewisko) oraz zdemontowaniu i wydostaniu z chodników starych maszyn, w tym urządzeń odstawy urobku. Później rozpoczęto drążenie nowego chodnika.

Przez blisko 9 miesięcy, kiedy cały szeroki rejon katastrofy był otamowany, trwały działania zmierzające do obniżenia w nim temperatury oraz uzyskania bezpiecznego składu atmosfery. Wtłoczono tam m.in. ok. 2 mln m sześc. azotu.

W rejonie katastrofy nie będzie w przyszłości wznowione wydobycie węgla, ściana wydobywcza kończyła już swój bieg. Rejon ma być natomiast przygotowany na potrzeby wizji lokalnej, którą powinna przeprowadzić tam komisja wyjaśniająca przyczyny i okoliczności katastrofy, powołana przez prezesa Wyższego Urzędu Górniczego. Niezależne postępowania prowadzą także Okręgowy Urząd Górniczy w Rybniku oraz prokuratura.