Meditatio. Co Bóg mówi do mnie?

W naszym adwentowym cyklu idziemy drogą lectio divina, modlitewnego czytania Biblii, wypracowanego w monastycznej tradycji Kościoła. Po etapie lectio, czyli uważnego czytania, w którym szukaliśmy obiektywnego sensu tekstu, przychodzi czas na kolejny krok – meditatio. Idziemy w głąb. Stawiamy sobie pytanie: Co Bóg przez te słowa mówi do mnie? Akcent pada tu na „do mnie”, czyli na bardzo osobiste odniesienie słów Bożej prawdy do mojego życia.

Zjedz tę księgę!
Biblijnym wzorem postawy medytacji jest Maryja. Po słowach anioła w scenie zwiastowania „rozważała, co miałoby znaczyć to pozdrowienie” (Łk 1,29). W Apokalipsie św. Jana głos z nieba wydaje polecenie: „Idź, weź księgę otwartą w ręce anioła (…). Weź i połknij ją” (10,8-9). Obraz spożywania Słowa oddaje to, o co chodzi w czasie medytacji. Słowo Boga ma przeniknąć moje życie, mam je przetrawić na duchowy pokarm. O ile w lectio konieczna jest praca umysłu, o tyle w meditatio Słowo powinno być czytane, smakowane sercem. Przy czym przez „serce” rozumiemy nie tyle siedlisko uczuć, co raczej duchowe centrum człowieka, miejsce podejmowania decyzji, doświadczenia wolności i odpowiedzialności. Przejście od umysłu do serca to bardzo istotny krok. Umysł ma tendencję do bycia autonomicznym, potrafi „produkować” wzniosłe refleksje całkowicie oderwane od życia, a nawet dorabiać teorię do złego postępowania. Dlatego Słowo musi koniecznie dotrzeć do serca.

Mrówka i pszczoła
Medytacja składa się z trzech części, pierwszą fazę porównać można do pracy mrówki. Chodzi o mozolne zbieranie poszczególnych słów, zdań. To trochę jak układanie puzzli lub kamyczków mozaiki. Można pomagać sobie kluczowym słowem danego tekstu, które odnaleźliśmy w lectio. Warto to czynić samodzielnie, czyli odłożyć już w tym momencie komentarze czy odkrycia innych osób. Bóg mówi teraz do mnie! Kto stawia pierwsze kroki w medytacji, temu będzie trudniej. Potrzebna tu jest ogromna pokora i cierpliwość. Nieraz jakieś jedno słowo wywoła poruszenie, trąci jakąś strunę w moim wnętrzu, dotknie czegoś we mnie, jakiejś starej historii, jakiejś rany. Takie momenty są bezcenne, ale nie da się ich wymusić. Trzeba trwać w postawie: „mów Panie, bo sługa Twój słucha”.