Opowieść o Matce Bożej

Dirk Bouts starszy, „Tryptyk Maryjny”, olej na desce, ok. 1445, Muzeum Prado, Madryt

Obraz składa się z czterech osobnych kompozycji, jest jednak tryptykiem. Dwa obrazy środkowe tworzą bowiem część główną, a kompozycje skrajne są skrzydłami. Od lewej widzimy Zwiastowanie, Nawiedzenie Najświętszej Maryi Panny, Pokłon Aniołów i Pokłon Trzech Króli.

Poszczególne sceny są ujęte w precyzyjnie namalowane ramy architektoniczne – naśladujące marmur łuki ozdobione scenami biblijnymi. Zamykanie kompozycji w pozornej architekturze stosowano bardzo często w malarstwie piętnastowiecznym. Dzięki temu zabiegowi poszczególne sceny są wyraźnie od siebie oddzielone i w kompozycji nie powstaje zamęt. Widzowi łatwo zrozumieć, że ma do czynienia z następującymi jedno po drugim wydarzeniami. W średniowieczu kompozycje malarskie ustawione nad ołtarzem pełniły rolę nie tylko ozdoby. Były jednocześnie elementem uzupełnienia edukacji religijnej wiernych, w większości niepiśmiennych. Przedstawienie wydarzeń związanych z Narodzeniem Jezusa w formie kolejnych scen było więc jakby stale obecnym w kościele kazaniem.

Artysta ułatwia widzowi oglądanie dzieła, wyraźnie wyróżniając postać Matki Bożej – jedynej osoby obecnej na wszystkich przedstawieniach. Maryja ma najjaśniej rozświetloną twarz i zawsze ubrana jest jednakowo – w granatową tunikę i granatowy płaszcz. Również św. Józef, obecny na scenach w stajence, ma na obu tę samą purpurową szatę.

We wszystkich obrazach artysta szczególnie zadbał o nadanie kompozycjom odpowiedniej głębi. Czasem nawet wysunął jakiś przedmiot przed scenę. W Zwiastowaniu (pierwsze z lewej) płaszcz Maryi, a w Pokłonie Trzech Króli (pierwsze z prawej) leżący na ziemi kapelusz jednego z monarchów wystają „przed obraz”, tam, gdzie znajdują się arkady pozornej architektury.

Dziękujemy, że z nami jesteś

To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.

W subskrypcji otrzymujesz

  • Nieograniczony dostęp do:
    • wszystkich wydań on-line tygodnika „Gość Niedzielny”
    • wszystkich wydań on-line on-line magazynu „Gość Extra”
    • wszystkich wydań on-line magazynu „Historia Kościoła”
    • wszystkich wydań on-line miesięcznika „Mały Gość Niedzielny”
    • wszystkich płatnych treści publikowanych w portalu gosc.pl.
  • brak reklam na stronach;
  • Niespodzianki od redakcji.
Masz subskrypcję?
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.
« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Leszek Śliwa