Lek lekowi prawie równy

Lista leków refundowanych zawiera 2493 preparatów – informuje Agnieszka Włodarczyk z Wydziału Refundacji i Cen Ministerstwa Zdrowia. Oznacza to, że do tylu lekarstw dostępnych na polskim rynku dopłaca Narodowy Fundusz Zdrowia. W lutym na listę leków refundowanych zostaną wprowadzone 522 leki, dotąd dostępne za pełną odpłatnością. Prawie 90 proc. z nich to generyki.

Generyczny, znaczy tańszy
Jaki lek nazywamy generycznym? To lek tańszy, stosowany w zastępstwie leku oryginalnego. Powstaje, kiedy wygasa patent na substancję, która stanowiła podstawę leku oryginalnego. Staje się wtedy ona własnością publiczną i może być użyta do tworzenia na jej bazie nowych leków. Producenci generyków sięgają po ten, użyty do produkcji oryginału, związek chemiczny i na jego bazie opracowują „swoją” tabletkę, kapsułkę, czopek. Leki generyczne są bardzo podobne do oryginalnych, chociaż rzadko identyczne z pierwowzorami.

Jednak jest pewien problem. Producenci oryginalnego leku opatentowują jako odkrycie, nowość, tylko substancję farmaceutyczną, czyli związek chemiczny, zapisany zwykle potem na ulotce informacyjnej leku jako substancja czynna. Nie zdradzają, w jaki sposób wytwarza się konkretny lek. Firmy produkujące leki generyczne dostają więc tylko dane na temat związku chemicznego, z którego powstał lek. Ale żeby wyprodukować z niego konkretną tabletkę, czopek czy kapsułkę, farmakolodzy i farmaceuci tych firm muszą „podrabiać” jego produkcję.

To znaczy, sami muszą odkryć sposób wytwarzania leku. A potem badają działanie swojego lekarstwa na organizm pacjenta: w jaki sposób się wchłania – czy w żołądku, czy w jelitach, jaki jest czas jego rozkładu i działania, czy wchodzi w interakcje z innymi lekami, czy nie. Dzięki temu, że substancja użyta w generyku była już używana przez pacjentów przez kilkanaście lat stosowania leku oryginalnego i jej działanie jest powszechnie znane, producent generyku nie musi wykonywać badań przedklinicznych i klinicznych, które przeprowadził wcześniej producent leku oryginalnego. Dzięki temu koszt wprowadzenia generyku na rynek jest znacznie niższy, zwykle o 30 proc., od oryginału. – I lek generyczny, i oryginalny muszą przejść proces dopuszczenia do obrotu w kraju – mówi Maria Głowniak z Naczelnej Rady Aptekarskiej. – Jeśli wszystko się zgadza, lek dopuszcza się do sprzedaży. Zwykle czas oczekiwania na rejestrację wynosi 5 lat. Firmy oryginalne starają się o przedłużenie czasu ochrony patentów jeszcze o te 5 lat oczekiwania, żeby dłużej mieć monopol na lek.