Michał, Gabriel, Rafał
Dziś przypada święto archaniołów - Michała, Gabriela i Rafała. Są to istoty duchowe posiadające rozum i wolę, których zadaniem jest wielbić Boga oraz nieść pomoc ludziom na drodze wiary. O ich istnieniu i działaniu mówi Biblia, a także wielu świętych i błogosławionych.
"Aniołowie są stworzeniami duchowymi, które nieustannie wielbią Boga i służą Jego zbawczym zamysłom wobec innych stworzeń" - wyjaśnia Katechizm Kościoła Katolickiego (KKK). Jak pisze św. Tomasz z Akwinu w Sumie Teologicznej "Ad omnia bona nostra cooperantur angeli" - "Aniołowie współdziałają we wszystkim, co dla nas dobre".
Zgodnie z nauką Kościoła istnienie istot duchowych, niecielesnych, które Pismo święte nazywa zazwyczaj aniołami, jest prawdą wiary. Św. Augustyn wyjaśnia, "+Anioł+ oznacza funkcję, nie naturę.
KKK zaznacza, że jako stworzenia czysto duchowe aniołowie posiadają rozum i wolę: są stworzeniami osobowymi i nieśmiertelnymi, które przewyższają doskonałością wszystkie stworzenia widzialne. "Świadczy o tym - jak czytamy w Księdze Daniela Pisma Świętego "blask ich chwały".
Z kolei św. Paweł Apostoł w liście do Hebrajczyków napisał, że "są oni wszyscy duchami przeznaczonymi do usług, posyłanymi na pomoc tym, którzy mają posiąść zbawienie"
Biblia wskazuje, że aniołowie są obecni od chwili stworzenia i w ciągu całej historii zbawienia służą wypełnieniu zamysłu Bożego. Czytamy o nich, że zamykają raj ziemski, ratują Hagar i jej dziecko, powstrzymują rękę Abrahama, czy zwiastują narodziny, czego najbardziej znanym przykładem jest anioł Gabriel, który zwiastował narodzenie samego Jezusa.
"Kościół czci aniołów, którzy pomagają mu w jego ziemskiej pielgrzymce i opiekują się wszystkimi ludźmi" - uczy KKK.
W liturgii Kościół wielokrotnie przywołuje ich obecność. Przykładem jest msza św. pogrzebowa, podczas której zawsze śpiewa się "In paradisum deducant te angeli..." - "Niech aniołowie zawiodą cię do raju...".
Św. Bazyli Wielki uczy, że "każdy wierny ma u swego boku anioła, jako opiekuna i stróża, by prowadził go do życia".
Wielu świętych pisało i mówiło o aniołach. Odnowicielka Karmelu św. Teresa od Jezusa w "Księdze Życia" pisze o wydarzeniu, które miało miejsce w klasztorze w Avili w 1560 r. "Widziałam anioła, stojącego tuż przy mnie z lewego boku, w postaci cielesnej (...). Nie był wysokiego wzrostu, raczej mały, a bardzo piękny. Z twarzy jego płonącej niebieskim zapałem znać było, że należy do najwyższego rzędu aniołów, całkiem jakby w ogień przemienionych. Musiał być z rzędu tych, których nazywają cherubinami (...). Ujrzałam w ręku tego anioła długą, złotą włócznię, a grot jej żelazny u samego końca był jakby z ognia. Tą włócznią kilka razy przebijał mi serce, zagłębiając ją aż do wnętrzności".
Św. s. Faustyna Kowalska, apostołka Miłosierdzia Bożego, w młodości miała objawienia anioła stróża. W jej "Dzienniczku" czytamy, że aniołowie towarzyszyli świętej w podróżach, prowadzili ją przez czyściec i piekło, przychodzili do jej celi i wspierali w walce z szatanem. Sam Jezus miał jej powiedzieć: "Córko Moja, z chwilą, kiedyś poszła do furty, postawiłem Cherubina nad bramą, aby jej strzegł, bądź spokojna. Kiedy przyszłam z rozmowy, którą miałam z Panem, ujrzałam obłoczek biały, a w nim Cherubina z rękoma złożonymi, spojrzenie jego jak błyskawica; poznałam jak ogień miłości Boga pali się w tym spojrzeniu..."
Także św. o. Pio z Pietrelciny OFMCap zachęcał do kontaktu z aniołami. "Nigdy nie mów, że zostałaś sama ze swoimi trudnościami; Nigdy nie mów, że nie masz nikogo, dla kogo możesz otworzyć swoje serce i zaufać. Byłaby to ogromna niesprawiedliwość dla niebiańskiego posłańca. Zawsze jest ktoś, komu możesz powierzyć swoje problemy".
O aniołach słyszymy także w zatwierdzonych przez Kościół objawieniach Matki Bożej w Fatimie. W pierwszym objawieniu w 1916 r. trójce dzieci objawił się Anioł Pokoju a latem tego roku Anioł Portugalii, który powiedział: "Jestem Aniołem Stróżem Portugalii. Przede wszystkim przyjmijcie i znoście z pokorą i poddaniem cierpienia, które Bóg wam ześle".
Kościół w sposób szczególny pamięta o trzech archaniołach: św. Michale, św. Gabrielu, i św. Rafale, których święto obchodzone jest 29 września.
W tradycji chrześcijańskiej Michał to pierwszy i najważniejszy spośród aniołów obdarzony przez Boga szczególnym zaufaniem. Hebrajskie imię Mika'el znaczy "Któż jak Bóg".
W Księgach Nowego Testamentu wspominany jest dwukrotnie - w Apokalipsie św. Jana oraz w liście Judy Tadeusza. "I nastąpiła walka na niebie: Michał i jego aniołowie mieli walczyć ze Smokiem. I wystąpił do walki Smok i jego aniołowie, ale nie przemógł, i już się miejsce dla nich w niebie nie znalazło" - czytamy w Apokalipsie.
Kult św. Michała Archanioła ma długą tradycję. W VI wieku w Konstantynopolu było 10 kościołów poświęconych tej postaci. W samym mieści w V w. istniał obraz św. Michała, czczony jako cudowny w jednym z klasztorów pod jego imieniem.
W V wieku w południowych Włoszech św. Michał objawił się biskupowi Sipontu, Wawrzyńcowi (późniejszemu świętemu). Niebiański dowódca powiedział: "Ja jestem Archanioł Michał, stojący przed obliczem Boga. Grota (Góra Gargano - PAP) jest mnie poświęcona; ja jestem jej strażnikiem. Tam, gdzie się otwiera skała, będą przebaczone grzechy ludzkie. Modlitwy, które będziecie tu zanosić do Boga, zostaną wysłuchane. Idź w góry i poświęć tę grotę dla kultu chrześcijańskiego". Obecnie kult św. św. Michał Archanioła z Gargano jest także żywy w Polsce.
W naszym kraju powstały dwa zgromadzenia zakonne pod wezwaniem św. Michała: męskie (michalitów) i żeńskie (michalitek), założone przez bł. Bronisława Markiewicza.
W latach osiemdziesiątych XIX wieku powstała modlitwa do św. Michała Archanioła napisana przez papieża Leona XIII. Polecił rozesłać ją do wszystkich ordynariuszy świata, aby kapłani odmawiali ją wraz z wiernymi, klęcząc po każdej mszy św. cichej. Modlitwa ta jest rodzajem egzorcyzmu.
Imię Archanioła Gabriela po hebrajsku Gabri-El można przetłumaczyć, jako "Mąż Boży", "Bohater Boży" albo "Bóg jest mocą". W Biblii poznajemy go jako przekaziciela Bożej woli. To on zwiastował Pannie Maryi, że zostanie Matką Syna Bożego. Ukazuje się także Zachariaszowi zapowiadając mu narodziny syna Jana Chrzciciela.
Niemal wszystkie obrządki w Kościele uroczystość św. Gabriela mają w swojej liturgii tuż przed lub tuż po uroczystości Zwiastowania. Tak było również w liturgii rzymskiej do roku 1969; czczono go wówczas 24 marca, w przeddzień uroczystości Zwiastowania Pańskiego.
Imię Archanioła Rafał można przetłumaczyć z hebrajskiego "Bóg uleczy". W Księdze Tobiasza w Biblii przedstawiony jest jako jednym z "siedmiu aniołów, którzy stoją w pogotowiu i wchodzą przed majestat Pański". Czytamy tak również, że towarzyszy młodemu Tobiaszowi wędrującemu z Niniwy do Raga w Medii i opiekował się nim, chroniąc go przed demonami. Po powrocie uzdrowił jego ojca.
Pierwsze ślady kultu św. Rafała Archanioła datują się na VII wiek w Wenecji, gdzie wystawiono ku jego czci kościół. Papież Benedykt XI w roku 1921 rozszerzył święto ku jego czci na cały Kościół. Wyznaczył wówczas 24 października na datę jego wspomnienia.
