Franciszek na luterańskim szczycie w Szwecji

31 października - w święto Reformacji - po raz pierwszy w historii zwierzchnicy Kościoła katolickiego i Światowej Federacji Luterańskiej (ŚFL) spojrzą razem na Reformację a przyjazd papieża będzie jednym z "widzialnych owoców półwiecza dialogu katolicko-luterańskiego", który przyniósł dwa ważne wspólne dokumenty: Deklarację nt. nauki o usprawiedliwieniu, podpisaną 31 października 1999 i "Od konfliktu do komunii" z 17 czerwca 2013 r. Ponadto konkretnym znakiem woli umacniania więzi katolicko-luterańskich będzie wspólne memorandum, które podpiszą Caritas Internationalis i protestancka "World Service".

Uroczystości w Szwecji otwierają Rok jubileuszowy Reformacji, obchodzony też pod hasłem „Luter 2017” i upamiętniający wydarzenie z 31 października 1517, gdy reformator Marcin Luter przybił na drzwiach kościoła zamkowego w Wittenberdze 95 swoich tez, podważających różne aspekty nauczania katolickiego. Choć niewątpliwie Wittenberga nadal odgrywa wielką rolę, to z biegiem czasu Reformacja bardzo się umiędzynarodowiła. Dlatego Światowa Federacja Luterańska na główny punkt uroczystości rocznicowych wybrała szwedzki Lund i stolicę Namibii - Windhuk, gdzie w 2017 roku odbędzie się jej zgromadzenie ogólne pod hasłem: "Wyzwoleni z Bożej łaski”.

Franciszek będzie drugim papieżem odwiedzającym Szwecję, a nastąpi to w 27 lat po podróży św. Jana Pawła II do tego kraju. W dniach 8-10 czerwca 1989 r. papież Polak przebywał w Szwecji, odwiedzając ta cztery miasta: Sztokholm, Uppsalę, Vadstenę i Linköping.

Program

Papież przyleci 31 października na międzynarodowe lotnisko w Malmö wczesnym popołudniem, gdzie nastąpi jego oficjalne powitanie. Na lotnisku papież odbędzie też rozmowę z premierem Szwecji, Stefanem Löfvenem. Potem złoży wizytę kurtuazyjna u rodziny królewskiej w pałacu Kungshuset w Lundzie, po czym rozpoczną się wspólne, luterańsko-katolickie obchody 500. rocznicy Reformacji, które będą się składać z dwóch części. Otworzy je nabożeństwo ekumeniczne z udziałem 800 osób w miejscowej katedrze. Będzie ono oparte na wspólnie opracowanym katolicko-luterańskim przewodniku liturgicznym, zatytułowanym "Wspólna modlitwa", który z kolei opiera się na dokumencie "Od konfliktu do komunii". Modlitwę poprowadzą Franciszek oraz przewodniczący i sekretarz generalny ŚFL bp Munib A. Younan i pastor Martin Junge.

Po nabożeństwie uroczystości przeniosą się na stadion w pobliskim Malmö, gdzie w obecności 10 tys. osób zostaną pokazane najważniejsze aspekty współpracy ŚFL i Caritas Internationalis w takich dziedzinach jak opieka nad uchodźcami, służba na rzecz pokoju czy ochrona stworzenia.

We wtorek, 1 listopada o godz. 9.30 rozpocznie się pontyfikalna Msza św. na Swedbank Stadium w Malmö pod przewodnictwem Ojca Świętego. O 12.30 odbędzie się oficjalna uroczystość pożegnalna na terenie międzynarodowego portu lotniczego w Malmö, skąd papież odleci do Rzymu.

Trochę historii

Szwecja to jedno z najpóźniej schrystianizowanych państw Europy. Chrześcijaństwo zawitało tu w IX wieku dzięki św. Ansgarowi, nazywanemu często Apostołem Szwedów. Pierwszym chrześcijańskim królem Szwecji był Olov Skötkonung. Na wieki XII i XIII przypada rozkwit szwedzkiego chrześcijaństwa, Kościół wzmocnił swoją pozycje w kraju i blisko związał się z koroną i magnaterią. Znana na całym świecie stała się św. Brygida Szwedzka (1303-73), mistyczka i założycielka zakonu, współpatronka Europy, której szczątki spoczywają w opactwie Vadstena. Podczas reformacji w XVI wieku Kościół szwedzki prawie w całości odłączył się od Rzymu i przyjął luteranizm. Bardzo szybko też nowe wyznanie stało się religią państwową, a jedynym śladem po Kościele katolickim było kilka klasztorów zależnych bezpośrednio od papieża i kilka małych regionów pozostających w rękach możnowładców, którzy świadomie odrzucili Reformację. W 1783 roku Rzym nawiązał z luterańską Szwecją stosunki dyplomatyczne i ustanowił wikariat apostolski dla garstki żyjących tam katolików. Aż do 1952 prawo państwowe zakazywało przechodzenia z luteranizmu na katolicyzm.