Nowy arcybiskup Berlina?

Za jego wyborem spośród trzech kandydatów, których nazwiska przysłano do Watykanu (terno), opowiedziała się większością głosów berlińska kapituła katedralna - podała 2 czerwca niemiecka agencja katolicka KNA. Jeśli kraje związkowe Berlin, Brandeburgia i Meklemburgia-Pomorze Przednie nie zgłoszą zastrzeżeń, papież Franciszek może w najbliższym czasie ogłosić nominację wybranego kandydata na arcybiskupa Berlina.

Archidiecezja berlińska jest od ośmiu miesięcy bez arcypasterza. Wcześniej, od 2 lipca 2011, kierował nią 58-letni obecnie kard. Rainer Maria Woelki, którego 11 lipca ub.r. papież Franciszek mianował arcybiskupem Kolonii.

Wybór nowego rządcy diecezji, po przeniesieniu dotychczasowego jej zwierzchnika, jego śmierci lub ustąpieniu z urzędu, ściśle regulują przepisy prawa kanonicznego i prawa państwowego. W Berlinie obowiązują jeszcze postanowienia konkordatu zawartego w 1929 roku między Stolicą Apostolską a Prusami. Zgodnie z nimi w ciągu ośmiu dni wakatu kapituła katedralna musi wybrać administratora archidiecezji, który kieruje jej pracami do chwili mianowania nowego arcybiskupa. Kapituła musi też przygotować listę kandydatów na urząd nowego biskupa diecezjalnego. Swoje listy mogą przygotować również biskupi diecezji, w których obowiązuje konkordat pruski.

Spisy te nuncjusz apostolski przekazuje do Watykanu, po czym Kongregacja Biskupów przesyła do każdej z tych diecezji listę z nazwiskami trzech kandydatów, przy czym nie muszą to być kandydaci przedstawieni przez Kościół lokalny. Po otrzymaniu listy z Watykanu proboszcz katedry zwołuje posiedzenie kapituły katedralnej. Jeśli jej członkowie zgodzą się na jedno z zaproponowanych nazwisk, proboszcz przekazuje to do rządów krajów związkowych Brandenburgii, miasta wydzielonego Berlina i Meklemburgii-Pomorza Przedniego, na których terenie leży archidiecezja berlińska. Zadaje też zapytanie, czy są zastrzeżenia natury politycznej wobec kandydata. Jeśli ich nie ma, wówczas kapituła przekazuje nazwisko wybranego kandydata papieżowi, który oficjalnie to ogłasza. Następuje to jednocześnie w Rzymie i Berlinie.

Heiner Koch urodził się 13 czerwca 1954 (a więc za 10 dni skończy 61 lat) w Düsseldorfie (na terenie archidiecezji kolońskiej), jego ojciec jest prawnikiem. Po studiach w zakresie teologii, filozofii i pedagogiki w Bonn i uzyskaniu doktoratu z teologii, święcenia kapłańskie przyjął w dniu swoich 27. urodzin (13 czerwca 1980) w Kolonii.

Po okresie pracy jako wikariusz był duszpasterzem młodzieży akademickiej i przewodniczącym Związku Młodzieży Katolickiej (BDKJ) w Neuss. W latach 1984-89 był duszpasterzem akademickim na Uniwersytecie w Düsseldorfie. Później kierował wydziałem duszpasterstwa dorosłych w archidiecezji kolońskiej a od 1992 - całym wydziałem duszpasterskim. W 1998 wszedł w skład kapituły katedralnej. W 2002 roku kard. Joachim Meisner mianował go zastępcą wikariusza generalnego i sekretarzem Światowych Dni Młodzieży.

17 marca 2006 Benedykt XVI mianował go biskupem pomocniczym jego rodzimej archidiecezji (sakrę nominat przyjął 7 maja tegoż roku). 18 stycznia 2013 Franciszek powołał go na rządcę diecezji drezdeńsko-miśnieńskiej. W Niemieckiej Konferencji Biskupów przewodniczy komisji ds. małżeństwa i rodziny. W tej funkcji uczestniczy też w przygotowaniach do Synodu Biskupów nt. rodziny, który w październiku odbędzie się w Rzymie. Od marca 2014 jest przewodniczącym zarządu akcji solidarności katolików niemieckich „Renovabis”, która od 1993 roku służy pomocą Kościołowi w Europie Środkowej, Wschodniej i Południowej.

Bp Koch jest też odpowiedzialny za duszpasterstwo wspólnot niemieckojęzycznych za granicą. Dokładnie dwa lata temu, 3 czerwca 2013, odwiedził Warszawę, gdzie udzielił sakramentu bierzmowania kilkorgu młodych Niemców i Austriaków.

Archidiecezja berlińska jest stosunkowo młodą jednostką w Kościele katolickim Niemiec. Jako diecezja powstała 13 sierpnia 1930 i do końca II wojny światowej wchodziła w skład metropolii wrocławskiej. Po wojnie, w związku ze zmianami granic i wejściem Wrocławia w skład Polski, biskupstwo berlińskie podlegało bezpośrednio Stolicy Apostolskiej i dopiero 27 czerwca 1994 Jan Paweł II podniósł je do rangi archidiecezji i utworzył metropolię berlińską, w której skład wchodzą obecnie wspomniana archidiecezja oraz diecezje: drezdeńsko-miśnieńska i Görlitz.

Pierwszym biskupem berlińskim był w latach 1930-33 Christian Schreiber (1872-1933), a po nim urząd ten sprawowało jeszcze 8 hierarchów. Wśród nich było dotychczas 6 kardynałów, z których pierwszym był Konrad von Preysig Lichtenegg-Moos (1880-1950). Pierwszym arcybiskupem metropolitą berlińskim został kard. Georg Sterzinsky (1936-2011).