Koncert "Krzysztofowi Pendereckiemu - współcześni kompozytorzy", dedykowany dostojnemu jubilatowi z okazji przypadających w tym roku jego 80. urodzin, rozpoczął w środę wieczorem 32. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej "Hajnówka 2013" w Białymstoku.
Krzysztof Penderecki jest od wielu lat patronem artystycznym tej imprezy. Wystąpił chór studentów konserwatorium im. Nikołaja Rimskiego-Korsakowa z Sankt Petersburga w Rosji. W programie koncertu znalazły się utwory muzyki cerkiewnej, napisane lub wybrane specjalnie na tę okazję przez kompozytorów z Polski, Ukrainy, Rosji, Białorusi, Macedonii i Mołdawii.
Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej "Hajnówka" uchodzi jest za jedną z najważniejszych na świecie imprez, prezentujących i popularyzujących muzykę cerkiewną. Od 2003 roku odbywa się w Białymstoku (wcześniej w Hajnówce). Koncerty tegorocznej edycji odbywają się w starym budynku Opery i Filharmonii Podlaskiej przy ul. Podleśnej.
W części konkursowej, która potrwa od czwartku do soboty, weźmie udział ponad dwadzieścia chórów amatorskich i zawodowych z Polski, Białorusi, Bułgarii, Estonii, Mołdawii, Rosji i Ukrainy. Laureaci będą znani w niedzielę.
Jak powiedział dyrektor festiwalu Mikołaj Buszko, zdecydowana większość chórów uczestniczących w imprezie, to laureaci znanych, cenionych w świecie konkursów. "Będzie to pełna reprezentacja wszystkiego, co dzieje się w muzyce cerkiewnej w kategoriach konkursowych" - dodał.
"Wspólnie, nie zważając na żadne podziały, zaśpiewają prawosławni, staroobrzędowcy, katolicy, grekokatolicy, protestanci i ludzie świeccy" - powiedział dyrektor Buszko. Zwrócił uwagę, że - według jego wiedzy - festiwal jest jedyną taką imprezą na świecie, gdzie do konkursu stają także chóry zawodowe (jedna z kategorii obejmuje właśnie chóry profesjonalne).
Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej związany był przez wiele lat z Hajnówką (Podlaskie) i tam odbywał się do 2002 roku. Doszło jednak do nieporozumień wśród organizatorów i w Hajnówce jest organizowana od tego czasu inna impreza, pod nazwą Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej (jej tegoroczna edycja zakończyła się w sobotę - PAP).
W tej sytuacji, biorąc przede wszystkim pod uwagę fakt, że koncerty nie mogły odbywać się - jak dotąd - w hajnowskim soborze Św. Trójcy (nie było na to zgody Cerkwi, która patronuje drugiemu festiwalowi), w 2003 roku Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej przeniesiony został do Białegostoku, chociaż wciąż ma Hajnówkę w nazwie.
Według wyliczeń organizatorów z Fundacji "Muzyka Cerkiewna", od pierwszej edycji tej imprezy wzięło w niej udział łącznie ponad 700 chórów z 35 krajów.