Komórki macierzyste - są alternatywy

Badania nad komórkami macierzystymi pochodzenia embrionalnego budzą sprzeciw etyczny, ponieważ w celu ich pozyskiwania zabija się ludzkie embriony. Sprawa finansowania takich badań jest jednym z problemów, jakie stoją przed PE przy okazji przyjmowania rozporządzeń pakietu "Hotyzont 2020". W nowej perspektywie finansowej na lata 2014-2020 zastąpi on 7. Program Badawczy UE.

- Nie znam ani jednej osoby w tym Parlamencie, która nie chciałaby rozwoju badań, medycyny i terapii, które mogłyby wyleczyć tych wszystkich, którzy cierpią z powodu chorób, których nie jesteśmy w stanie zwalczyć - mówił poseł PiS do PE Konrad Szymański we wprowadzeniu do prezentacji prof. Mariusza Ratajczaka. - Nadzieje, jakie wiążemy z komórkami macierzystymi mają tu kluczową wagę. Nie możemy jednak zamykać oczu na fakt, że niektóre scenariusze wykorzystania komórek macierzystych przynoszą ogromne koszty etyczne i tylko potencjalne sukcesy. Tak jest w przypadku badań z wykorzystaniem komórek macierzystych pochodzenia embrionalnego, wciąż nielegalnych w niektórych państwach członkowskich. Mamy więc formalne i moralne powody, by oponować przeciwko unijnemu finansowaniu takich badań w ramach programu "Horizon 2020". Jednak nie chcemy tylko sprzeciwiać się tym badaniom. Mamy również pozytywne rozwiązania, alternatywy, które powinny być finansowane nawet bardziej hojnie. Alternatywne sposoby pozyskiwania komórek pluripotentnych są w naszym zasięgu. Nobel z medycyny za badania Shinya Yamanaki jest światowym potwierdzeniem tego faktu. W celu bliższej prezentacji tych alternatyw zaprosiliśmy prof. Mariusza Ratajczaka, który pracuje w Louisville, Warszawie i Szczecinie nad komórkami macierzystymi od 25 lat - zapowiedział Szymański.

Dr David A. Jones z Oxfordu zwrócił uwagę na etyczne aspekty badań nad komórkami embrionalnymi: "Intencjonalne niszczenie embrionów, nawet w pozytywnym celu terapii, jest zawsze nieetyczne. Podobnie jak zabijanie ludzi w celu pozyskiwania organów do transplantacji. używanie komórek macierzystych pochodzenia embrionalnego zawsze prowadzi do komplikacji etycznych. Tworzenie embrionów do celów eksperymentalnych jest instrumentalizacją człowieczeństwa".

Perspektywę medyczną przedstawił prof. Mariusz Z. Ratajczak z Uniwersytetu Louisville i Uniwersytetu Pomorskiego. "Komórki macierzyste pochodzenia embrionalnego nie tylko wzbudzają sprzeciw etyczny, ale są także nieobiecujące z punktu widzenia badawczego. Nie ma postępu w badaniach z ich wykorzystaniem nawet na modelach zwierzęcych. - mówił Ratajczak. - Przyszłością są badania z wykorzystaniem alternatywy, jakim są komórki macierzyste pochodzące z innych źródeł, np. od ludzi dorosłych".

Roger Kiska prawnik z Europejskiego Centrum Prawa i Sprawiedliwości zwrócił uwagę na aspekty prawne problemu. "Jest całkowicie jasne na gruncie orzeczenia w sprawie Brüstle Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, że badania z wykorzystaniem embrionalnych komórek macierzystych nie mogą być opatentowane. Z drugiej strony tylko państwa członkowskie są odpowiedzialne za zakres ochrony prawnej ludzkiego życia. Finansowanie badań nielegalnych w niektórych państwach członkowskich jest oczywistym nadużyciem władzy przez organy UE" - mówił Kiska.

Podczas dyskusji panelowej wystąpili m.in. dr David Albert Jones (dyrektor Anscombe Bioethics Centre, Oxford), prof. Mariusz Ratajczak, (dyrektor Stem Cell Institute, James Graham Brown Cancer Center, University of Louisville) oraz Roger Kiska (prawnik, Alliance Defending Freedom, Wiedeń).

Tydzień dla Życia 2013 to cykl międzynarodowych konferencji i spotkań w Parlamencie Europejskim, które mają na celu promocję szacunku dla życia ludzkiego od poczęcia do naturalnej śmierci w polityce UE. Polskim współorganizatorem imprezy jest poseł Konrad Szymański.

"Tydzień dla Życia organizujemy w Brukseli już po raz trzeci. Tym razem zapraszamy do Parlamentu naukowców, którzy przedstawią problemy związane z wykorzystywaniem macierzystych komórek embrionalnych do badań naukowych. Te badania powodują uśmiercanie embrionów i dlatego nie powinny być finansowane ze środków UE. Ale najważniejsze jest to, że istnieją rozwinięte i efektywne alternatywy - wykorzystanie komórek z krwi pępowinowej oraz reprogramowanie komórek osób dorosłych. Chcemy uwrażliwić na to europejską opinię publiczną" - mówi Szymański.

W ramach trwającego Tygodnia dla Życia 2013 są zaplanowane także inne imprezy:

- Kiedy zaczyna się życie? (wystąpią: Professor William Reville, Department of Biochemistry, University College Cork, Ireland, Dr Violeta Radosav MD, Family Planning Department, Timișoara, Romania)

- Biotechnologie vs. Biologia. Wpływ projektu ustawy "Taubira" na dzieci i kobiety (wystąpi: Frigide Barjot, satyryk, rzecznik i założyciel "La Manif pour Tous")

- Prezentacja inicjatywy obywatelskiej ONE OF US (wystąpią: Prof. Monica López Baraona, Universidad Francisco de Vitoria, Hiszpania, Prof. Pino Noia, Obgyn, Medicina dell’Età Prenatale, Università Cattolica del Sacro Cuore, Rzym, Włochy)

- Prezentacja filmu "CRESCENDO" (11') z udziałem Jasona Jonesa (producenta) i Pattie Mallette (producenta wykonawczego, prywatnie matki Justina Biebera)

- Matki zastępcze, gestational carriers: jak zalegalizować porzucanie dzieci i handel kobietami?(wystąpi: dr Gregor Puppinck, European Center for Law and Justice, Strasbourg, France).

Tydzień dla Życia 2013 jest organizowany przez posłów do Parlamentu Europejskiego z EPP, ECR, EDF i niezrzeszonych. Wśród organizatorów są m.in.: Anna Zaborska, Maria Patrao Neves, Miroslav Mikolášik, Konrad Szymański, Gay Mitchell, Nirj Deva, Jaime Mayor Oreja, Carlo Casini i Bastiaan Belder.