500 lat temu urodził się Marcin Kromer

"Była to postać w tamtym czasie wyjątkową. Choć nie był z urodzenia szlachcicem doszedł do stanowiska biskupa. Działał na różnych polach. Był jednym z przedstawicieli kontrreformacji i jego przyjaźń ze Stanisławem Hozjuszem przyczyniła się do rozwój kontrreformacji w Polsce. Był też dyplomatą na dworze Ferdynanda Habsburga" - mówił PAP o działalności Kromera dyrektor Biblioteki Jagiellońskiej prof. Zdzisław Pietrzyk.

"Jego niewątpliwą zasługą było napisanie (po łacinie - PAP) dzieł, które mieszkańcom XVI-wiecznej Europy przybliżyły Polskę. Pokazały one, że to państwo zorganizowane tak jak inne, potężne i zasługujące na uwagę"- przypomniał prof. Pietrzyk.

Obchody 500-lecia urodzin Kromera połączone z uroczystościami Święta Niepodległości odbędą się w niedzielę w Bieczu. Pod pomnikiem Kromera złożone zostaną kwiaty, później w kolegiacie Bożego Ciała odprawiona zostanie msza św. po której odsłonięta zostanie tablica upamiętniająca biskupa.

W kolegiacie odbędzie się także pokaz filmu dokumentalnego "Marcin Kromer - polski Liwiusz" w reż. Jarosława Szmidta według scenariusza Mariusza Wituskiego. Narratorem tej opowieści jest aktor Tomasz Kot. Współproducentem filmu jest starostwo gorlickie.

"Chcemy pokazać, że w takich prowincjonalnych - z dzisiejszego punktu widzenia - środowiskach żyli kiedyś wielcy ludzie, którzy wiele wnieśli do kultury polskiej i europejskiej i odcisnęli swoje piętno w miejscowościach, w których żyli" - mówił w piątek PAP starosta gorlicki Mirosław Wędrychowicz. "Mamy nadzieję, że nakręcony z okazji rocznicy urodzin Kromera film będzie inspiracją dla wielu osób, żeby do Biecza i na ziemię gorlicką przyjechać i te tereny dla siebie odkryć" - dodał.

Marcin Kromer urodził się 11 listopada 1512 r. w Bieczu. Jego ojciec był mieszczaninem, matka szlachcianką. Studiował w Akademii Krakowskiej, gdzie uzyskał tytuł bakalarza, a później także we Włoszech, w Padwie i Bolonii, gdzie zdobył tytuł doktora. W 1542 r. przyjął święcenia kapłańskie, a w 1545 r. po śmierci Piotra Gamrata został sekretarzem króla Zygmunta Augusta.

Prace przy porządkowaniu Archiwum Koronnego były dla Kromera impulsem do napisania dwóch jego najsłynniejszych dzieł: "Polska, czyli o położeniu, obyczajach, urzędach Rzeczypospolitej Królestwa Polskiego" oraz "O pochodzeniu i czynach Polaków ksiąg trzydzieści".

Za prace historyczne Kromer został przez Zygmunta Augusta nobilitowany czyli podniesiony do stanu szlacheckiego. W latach 1558 - 64 był stałym posłem na dworze cesarza Ferdynanda I Habsburga. W 1579 r. został biskupem diecezji warmińskiej, na jego zlecenie wykonane zostały pierwsze mapy Warmii. Zmarł w 1589 r., w wieku 77 lat w Lidzbarku Warmińskim.