Nowy numer 19/2024 Archiwum

Święci i… sponsorzy

Moretto da Brescia (Alessandro Bonvicino), „Matka Boża z góry Karmel”, olej na płótnie, ok. 1522. Galeria Akademii, Wenecja

Wszyscy możemy się skryć pod płaszczem Najświętszej Maryi Panny, rozłożonym w opiekuńczym geście – takie wydaje się przesłanie obrazu. Karmel, wysokie zbocze w Ziemi Świętej, jest miejscem szczególnie związanym z Matką Bożą. Założony w XIII w. zakon karmelitów rozpowszechnił nabożeństwo do Najświętszej Maryi Panny z góry Karmel, ukazując ją jako wzór modlitwy, kontemplacji i poświęcenia Bogu. Za sprawą karmelitów powstawało też sporo obrazów przedstawiających Matkę Bożą na górze Karmel, adorowaną przez karmelickich świętych. Na obrazie Moretto widzimy właśnie taką scenę.

Stojąca na chmurze Maryja rozkłada ręce, a anioły rozpościerają szeroko jej obszerny płaszcz. Z obu stron Maryi ponad pozostałymi osobami widoczne są postaci św. Angelo z Jerozolimy i św. Szymona Stocka.
Św. Angelo stoi z lewej, można go rozpoznać po mieczu wbitym w głowę. To znak, że został zamordowany mieczem. Żył w XIII wieku, był jednym z tych karmelitów, którzy wystarali się u papieża Honoriusza o zaakceptowanie zakonu.

Z prawej widzimy św. Szymona Stocka, trzymającego w ręce lilię – symbol czystości. W nocy z 15 na 16 lipca 1251 r. w klasztorze Ayelsford w Anglii ukazała mu się Matka Boża i podarowała mu szkaplerz.
Oprócz świętych Maryję adoruje jeszcze wielu innych ludzi. Artysta uhonorował w ten sposób członków wpływowej rodziny Ottobonich, która ufundowała obraz. Jednocześnie umiejętnie podkreślił symboliczną tylko ich obecność na górze Karmel. Na dole obrazu namalował… ramę. Niektórzy sponsorzy dzieła stoją przy tej ramie, częściowo nawet poza nią, znajdują się więc jakby poza przedstawieniem Maryi i świętych.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Leszek Śliwa

Zastępca sekretarza redakcji „Gościa Niedzielnego”

Prowadzi stałą rubrykę, w której analizuje malarstwo religijne. Ukończył historię oraz kulturoznawstwo (specjalizacja filmoznawcza) na Uniwersytecie Śląskim. Przez rok uczył historii w liceum. Przez 10 lat pracował w „Gazecie Wyborczej”, najpierw jako dziennikarz sportowy, a potem jako kierownik działu kultury w oddziale katowickim. W „Gościu Niedzielnym” pracuje od 2002 r. Autor książki poświęconej papieżowi Franciszkowi „Franciszek. Papież z końca świata” oraz książki „Jezus. Opowieść na płótnach wielkich mistrzów”, także współautor dwóch innych książek poświęconych malarstwu i kilku tomów „Piłkarskiej Encyklopedii Fuji”. Jego obszar specjalizacji to historia, historia sztuki, dawna broń, film, sport oraz wszystko, co jest związane z Hiszpanią.

Kontakt:
leszek.sliwa@gosc.pl
Więcej artykułów Leszka Śliwy