Ośrodek został powołany wraz z Fundacją Jana Pawła II na podstawie dekretu papieskiego i mieści się w działającym od 1980 Domu Polskim w Rzymie. Uroczyste poświęcenie Domu odbyło się 8 listopada 1981 roku i dokonał tego Ojciec św. Jan Paweł II. Do zgromadzonych powiedział: ,,Chcemy, ażeby ten dom służył naszemu pielgrzymowaniu, każdego człowieka, a w szczególności każdego Polaka, czy to z Polski, czy z jakiejkolwiek strony świata, żeby był miejscem, na którym ten pielgrzym się zatrzymuje, do którego przybywa, i z którego odchodzi: umocniony, podniesiony na duchu, zaprawiony do nowej nadziei”. Dziś głównym zadaniem ośrodka jest gromadzenie dokumentacji oraz nauczania papieskiego. Ośrodek przechowuje bezcenne dla polskiej kultury zabytki pochodzące z darów dla Jana Pawła II oraz archiwum kard. Karola Wojtyły. Część zbiorów to nagrania papieskich przemówień i wizyt. Są także taśmy VHS, CD lub płyty winylowe przekazywane Ojcu Świętemu, które zawierają zapis dedykowanych Mu koncertów, przedstawień teatralnych, wystaw, muzycznych dzieł.