Watykan: Konstytucja papieża Franciszka o wakacie w Stolicy Apostolskiej

Papież Franciszek w Konstytucji Apostolskiej "Praedicate Evengelium" (Głoście Ewangelię) o Kurii Rzymskiej i jej służbie Kościołowi na świecie wydał także dyspozycje dotyczące jej funkcjonowania w czasie tzw. wakatu. Panuje on w Stolicy Apostolskiej w okresie po śmierci lub rezygnacji papieża do wyboru jego następcy.

Konstytucja "Praedicate Evangelium" weszła w życie w czerwcu 2022 roku i zastąpiła dotychczasowy najwyższej rangi dekret "Pastor Bonus" z 1988 roku, ogłoszony przez Jana Pawła II.

Dokument sprzed trzech lat w niektórych fragmentach uzupełnia szczegółowe przepisy Konstytucji "Universi Dominici Gregis" o wakacie w Stolicy Apostolskiej i wyborze biskupa rzymskiego, ogłoszonej przez Jana Pawła II w 1996 roku.

Na mocy dokumentu Franciszka podczas tzw. Sede vacante, czyli wakatu lub wakansu, kiedy przestają pełnić swoje urzędy wszyscy zwierzchnicy dykasterii Kurii Rzymskiej, pracę mają kontynuować papieski jałmużnik, którym jest obecnie kardynał Konrad Krajewski, a także Penitencjarz Większy; to włoski kardynał Angelo De Donatis.

W jednym z artykułów Konstytucji zapisano: "W przypadku wakansu w Stolicy Apostolskiej wszyscy przełożeni instytucji kurialnych i członkowie ustępują z urzędu. Wyjątkiem jest Penitencjarz Większy, który nadal prowadzi zwyczajne sprawy należące do jego właściwości, przedstawiając kolegium kardynałów te, które należałoby przedstawić Biskupowi Rzymskiemu, a także Jałmużnik Jego Świątobliwości, który kontynuuje wykonywanie dzieł miłosierdzia według tych samych kryteriów, jakie stosowano podczas pontyfikatu, pozostając pod władzą Kolegium Kardynalskiego, aż do wyboru nowego Biskupa Rzymskiego".

Ponadto Franciszek zdecydował, że podczas wakansu w Stolicy Apostolskiej sekretarze sprawują zwykły zarząd instytucjami kurialnymi, załatwiając jedynie sprawy związane ze zwyczajną administracją. W ciągu trzech miesięcy od wyboru papieża muszą zostać oni przez niego zatwierdzeni na swoich urzędach.

Inny artykuł reguluje zasady funkcjonowania Rady do spraw Ekonomicznych, która jest nowym organem w Watykanie, powołanym przez Franciszka w 2014 roku, a więc na początku jego pontyfikatu.

W Konstytucji zaznaczono, że podczas wakatu w Stolicy Apostolskiej Rada do spraw Ekonomicznych przekazuje Kardynałowi Kamerlingowi Świętego Kościoła Rzymskiego najnowsze skonsolidowane sprawozdania finansowe Stolicy Apostolskiej oraz założenia budżetowe na rok bieżący.

Z kolei Sekretariat do spraw Ekonomicznych przekazuje Kardynałowi Kamerlingowi wszystkie informacje dotyczące stanu ekonomicznego Stolicy Apostolskiej, o które zostanie poproszony.

Franciszek zarządził, że "zadanie sprawowania pieczy oraz zarządzanie dobrami i sprawami doczesnymi Stolicy Apostolskiej w czasie jej wakansu, powierza się Kardynałowi Kamerlingowi Świętego Kościoła Rzymskiego", a w razie przeszkody funkcję tę obejmuje wicekamerling.

Zapisano także prawa i obowiązki Kardynała Kamerlinga. Wymienione zostały następujące: domaganie się od wszystkich administracji podległych Stolicy Apostolskiej przedstawienia sprawozdań na temat ich stanu majątkowego i ekonomicznego, a także informacji o nadzwyczajnych sprawach będących właśnie w toku, domaganie się od Rady do spraw Ekonomicznych sprawozdania finansowego z roku poprzedniego, jak również budżetu na rok następny. Ponadto Kamerling może żądać od Sekretariatu do spraw Ekonomicznych wszelkich informacji na temat sytuacji finansowej Stolicy Apostolskiej.

Z Watykanu Sylwia Wysocka