O ocenie moralnej interwencji NATO w Libii oraz o zadaniach kapelanów w armii z biskupem polowym Józefem Guzdkiem rozmawia Bogumił Łoziński.
Bp Józef Guzdek Jest doktorem teologii z zakresu homiletyki, ma 55 lat. Od grudnia 2010 r. jest biskupem polowym Wojska Polskiego.
Bogumił Łoziński: Czy interwencja wojskowa w Libii spełnia kryteria usprawiedliwionego użycia siły, które formułuje Kościół katolicki?
Bp Józef Guzdek: – To niewątpliwie jest bardzo trudny problem, jednak na ostateczną ocenę tej operacji wojskowej jest zdecydowanie za wcześnie. Podczas pobytu w kwaterze głównej NATO w Brukseli, w marcu tego roku, miałem okazję rozmawiać z wojskowymi, pracującymi nad rozwiązaniem tego problemu, i jestem przekonany o ich dobrej woli i uczciwości.
Kościół formułuje cztery warunki, które muszą być spełnione jednocześnie, aby użycie siły uznać za usprawiedliwione. Jednym z nich jest ochrona ludności cywilnej przed agresorem, i nie ma wątpliwości, że w Libii taka sytuacja zachodzi. Ale czy został spełniony drugi warunek użycia siły – wyczerpanie wszelkich możliwych środków pokojowych?
– Kościół mówi „nie” dla wojny i podkreśla, że właściwą drogą rozwiązywania konfliktów są rokowania. Wojna zawsze pociąga za sobą śmierć i cierpienie. W przypadku interwencji w Libii rzeczywiście rodzą się pytania, czy wszystkie środki pokojowe zostały wyczerpane.
Trzeci warunek mówi, że powinny istnieć realne szanse powodzenia interwencji, a czwarty, że użycie broni nie może pociągnąć za sobą jeszcze większego zła niż to, które chcemy usunąć. Interwencja w Libii stwarza wrażenie, że nikt nie brał tych warunków pod uwagę.
– Mam nadzieję, że siły międzynarodowe rozpatrywały i te warunki. Z drugiej strony na razie nie istnieje jednoznaczna i pewna ocena wszystkich aspektów sytuacji w Libii: czasu, sposobu przygotowania i przeprowadzenia interwencji militarnej. Dziś mogę powiedzieć, że należy unikać wojny i szukać możliwości rokowań, aby doprowadzić do trwałego pokoju.
Jak Ksiądz Biskup odnosi się do zarzutu, że kapelani swoją obecnością wśród żołnierzy legitymizują działania wojenne?
– Z interwencjami zbrojnymi związane są nie tylko działania żołnierzy, ale także służb medycznych, humanitarnych czy dziennikarzy. Nikt nie kwestionuje ich obecności na terenach objętych konfliktem i nie obarcza ich odpowiedzialnością za jego przebieg. Trzeba jasno powiedzieć, że decyzje o użyciu siły podejmują władze państwowe, a Kościół w żadnym stopniu w nich nie uczestniczy i nie jest za nie odpowiedzialny. Jednak żołnierze potrzebują opieki duchowej, którą zapewniają księża kapelani. W ponadtysiącletniej historii Polski kapłani zawsze służyli żołnierzom: w czasach pokoju formowali ich sumienia, a na polu walki mobilizowali do ofiary w obronie ojczyzny, jak na przykład ks. Ignacy Skorupka, który zginął na polu walki pod Ossowem 14 sierpnia 1920 roku.
To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.
Bogumił Łoziński