Najnowsze Wydania

Święty eksperyment

To było niezwykłe przedsięwzięcie. Próba stworzenia społeczeństwa idealnego, kierującego się zasadami Ewangelii, przypominającego wspólnoty pierwszych chrześcijan.

Jan Gać, Raj utracony. Pierwsze misje jezuitów w Ameryce, Wydawnictwo WAM, Kraków 2006, stron 213

Taką próbę podjęli w XVII i XVIII wieku jezuici w Ameryce Południowej, tworząc misjonarskie osady, zwane redukcjami.

Słowo „redukcja” wprowadza w błąd, wynika ze złego tłumaczenia z języka hiszpańskiego. Jezuici zajęli się Indianami żyjącymi niezwykle prymitywnie, na poziomie kultury z epoki kamienia łupanego. Zaczęli tych ludzi przekształcać (hiszp. reducir) pod każdym względem. Przekazywali im zdobycze cywilizacji, zarówno duchowe, jak i materialne. Każdą wspólnotę, w której to robili, nazwali reducción. W tym przypadku to słowo powinno zostać przetłumaczone jako „przekształcanie”. Austriacki dramaturg Fritz Hochwälder nazwał to przedsięwzięcie „Świętym eksperymentem”.

Zadziwiające, jak niewiele dziś o tym wszystkim wiemy. Wydawnictwo WAM w cyklu „Śladami chrześcijaństwa” przygotowało książkę niezwykłą, w dużej mierze nowatorską. Podróżnik i fotoreporter Jan Gać dotarł do tych miejsc na pograniczu Paragwaju, Argentyny i Brazylii, w których jezuici „przekształcali” Indian Guaraní. Pięknie ilustrowana książka, którą napisał, nie jest jednak podróżniczym reportażem. To wspaniała opowieść o zapomnianej przeszłości. Czytelnik dowie się z niej bardzo wiele o okolicznościach powstania „Świętego eksperymentu” i organizacji redukcji.

Panuje pogląd, że eksperyment zakończył się klęską, bo redukcje w końcu XVIII wieku zlikwidowano. A jednak dziś potomkowie Indian Guaraní współtworzą kulturę Ameryki Łacińskiej. Tymczasem Indianie z Ameryki Północnej, którymi się nikt nie zajmował, pozostali na marginesie rozwoju cywilizacji…

Dziękujemy, że z nami jesteś

To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.

W subskrypcji otrzymujesz

Nieograniczony dostęp do:
- wszystkich wydań on-line tygodnika „Gość Niedzielny”
- wszystkich wydań on-line on-line magazynu „Gość Extra”
- wszystkich wydań on-line magazynu „Historia Kościoła”
- wszystkich wydań on-line miesięcznika „Mały Gość Niedzielny”
- wszystkich płatnych treści publikowanych w portalu gosc.pl.
brak reklam na stronach;
Niespodzianki od redakcji.