„W ostatnich latach w Polsce jesteśmy świadkami coraz bardziej zniekształcanego wizerunku Kościoła w najbardziej opiniotwórczych środkach społecznego przekazu” – powiedział redaktor naczelny KAI Marcin Przeciszewski. Prezes KAI gościł w czwartek 7 lutego w Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Bydgoskiej na zaproszenie bp. Jana Tyrawy.
Według red. Przeciszewskiego, który wygłosił wykład zatytułowany „Kościół – stereotypy, uprzedzenia i manipulacje”, wśród głównych przyczyn takiego zjawiska należy wymienić „proces tabloidyzacji” większości polskich mediów oraz pojawienie się na scenie publicznej kręgów radykalnej lewicy.
Dziennikarz, mówiąc o Kościele, wśród stereotypów zaprezentował kilka – jego zdaniem – najważniejszych tez, które mają wpływ na obecną sytuację. Jedną z nich nazwał „zmierzchem dziennikarstwa”. Red. Przeciszewski zauważył, że „proces tabloidyzacji” środków społecznego przekazu był związany z wejściem na polski rynek takich mediów, jak „Fakt”, którego pierwowzorem był niemiecki „Bild”. Stało się tak w pierwszych latach obecnego wieku.
Jednak w przeciwieństwie do – jak podkreślił prezes KAI – wielu krajów o ugruntowanej demokracji, w Polsce tabloidy nie stały się odrębnym segmentem rynku prasowego, adresowanego do najmniej wymagających odbiorców, ale w gruncie rzeczy zaczęły psuć cały rynek mediów. – Miejsce rzetelnego opisu rzeczywistości, który wymaga dużej pracy, sięgania do źródeł, konfrontowania opinii, zajęła łatwo sprzedawana sensacja bazująca w dużej mierze na powielaniu stereotypów – powiedział.
Według redaktora naczelnego KAI, wśród dodatkowych czynników psujących rynek należy wymienić rozwój przekazu internetowego, gdzie nie obowiązują już żadne reguły warsztatu dziennikarskiego, oraz zdecydowane osłabienie roli mediów publicznych w zakresie nadawania określonych standardów sztuki dziennikarskiej. – Na skutek tych wszystkich procesów możemy mówić w Polsce o prawdziwym „zmierzchu dziennikarstwa” i niemal całkowitym zaniku etosu tego zawodu, który jeszcze do niedawna traktowany był jako jeden z najbardziej misyjnych zawodów, na równi z pracą nauczyciela czy lekarza – podkreślił.
Prezes KAI powiedział, że „dominacja takiego pojmowania sztuki dziennikarskiej” prowadzi do ewidentnej stereotypizacji całego przekazu medialnego. – Miejsce rzetelnej analizy otaczającej rzeczywistości, tak aby zrozumiał ją czytelnik, słuchacz czy widz, zajmuje przerzucanie się kolejnymi stereotypami. Mechanizmy te są szczególnie niebezpieczne dla opisu tematyki kościelno-religijnej – powiedział.
Nie bez powodu Przeciszewski skupił się również na nowej, radykalnej lewicy. Przypomniał, że w ostatnich dwóch, trzech latach na polskiej scenie politycznej pojawiło się nowe zjawisko w postaci radykalnej, zideologizowanej i „misyjnie” nastawionej lewicy. – Tworzą je niektóre kręgi uniwersyteckie, młode środowisko „Krytyki Politycznej” oraz Ruch Palikota – powiedział.
Dziennikarz stwierdził, że celem radykalnej lewicy nie jest bynajmniej troska o sprawiedliwość społeczną lecz „rewolucja kulturowa”, która ma polegać na zniszczeniu świata wartości konserwatywnych oraz budowanej przez wieki tkanki społecznej, której podstawową komórką była zawsze rodzina. Przeciszewski podkreślił, że Kościół – w szczególności katolicki – postrzegany jest przez te kręgi jako główny przeciwnik ideowy, z którym należy podjąć zdecydowaną walkę.
Red.Przeciszewski uważa, że wśród pilnych działań, które powinny zmienić ten obraz, na pierwszy plan wysuwa się konieczność edukacji społeczeństwa. – Łatwość szermowania stereotypami na temat Kościoła wynika między innymi stąd, że świadomość polskiego społeczeństwa została w poważny sposób „przeorana” przez lewicową propagandę w okresie komunistycznym, a po 1989 roku środowiska konserwatywne nie były na tyle mocno zakorzenione w mediach i systemie edukacji, by mogły skutecznie naświetlić szereg tematów. Stąd obecnie istnieje potrzeba szerokiej kampanii edukacyjnej naszego społeczeństwa, tak aby pomóc mu zrozumieć mechanizm medialnych stereotypów na temat Kościoła a przede wszystkim uzbroić w odpowiednie argumenty – zaznaczył.
Prezes KAI wspomniał również o wydaniu we współpracy z lubelskim Wydawnictwem „Gaudium” książki pt. „Kościół – stereotypy, uprzedzenia, manipulacje”. Znalazło się w niej szesnaście tekstów autorstwa redaktorów Katolickiej Agencji Informacyjnej, na temat najbardziej rozpowszechnionych stereotypów o Kościele. Adresatami publikacji są m.in. dziennikarze zajmujący się tematyką kościelną. Książka może być także cenną pomocą dla katechetów, duszpasterzy, liderów ruchów katolickich.