Nieszporami maryjnymi przy kaplicy „Domku” Matki Bożej rozpoczęła się 17 sierpnia w sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej tradycyjna procesja „Zaśnięcia Maryi” – jedna z najbardziej widowiskowych i oryginalnych procesji w Kościele katolickim w Polsce.
Wierni z figurą Maryi niesioną w trumnie dotrą po kilku godzinach do kościoła „Grobu” Matki Bożej. Tutaj na zakończenie piątkowych uroczystości odprawiona zostanie Msza św.
W sanktuarium maryjno-pasyjnym od początku tygodnia trwa doroczny odpust ku czci Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Dziś rzesze pątników, kilkadziesiąt asyst i orkiestr idzie kalwaryjskimi Dróżkami. To zasadnicza część uroczystości odpustowych u stóp góry Żar. Procesję prowadzi metropolita gdański abp Sławoj Leszek Głódź. Towarzyszy mu biskup pomocniczy archidiecezji krakowskiej Damian Muskus OFM – były kustosz kalwaryjskiego sanktuarium. Procesję zakończy Msza św. przy kościele „Grobu” Matki Bożej pod przewodnictwem metropolity krakowskiego, kard. Stanisława Dziwisza. Barwna procesja nawiązuje do apokryficznych przekazów o zaśnięciu Maryi i zabraniu jej we śnie do nieba. Tę tradycję kultywuje przede wszystkim Kościół Wschodni. Tam właśnie śmierć Matki Jezusa nazywana jest „zaśnięciem”.
Autorem specjalnej inscenizacji Misterium Zaśnięcia Matki jest o. Augustyn Chadam. Przed wiekami procesje „Pogrzebu” i „Chwały” były skromniejsze. Dopiero w latach 30. XVII w. pojawiła się specjalna kapela i oddział wojska. Następnie procesjom towarzyszyły salwy armatnie, palono pochodnie, maszerowało wojsko. Do dziś specjalne, uprzywilejowane miejsce w procesji ma asysta cieszyńska, która po raz pierwszy pojawiła się na procesji w 1740 r. Aby wziąć udział w tym wydarzeniu, do kalwaryjskiego sanktuarium przyjeżdżają tysiące pielgrzymów z całej Polski.
Sobota, 18 sierpnia, ma być „Dniem młodych”. Tego dnia kalwaryjscy pątnicy modlić się będą w intencji zmarłych dobrodziejów Kalwarii, duszpasterzy sanktuarium kalwaryjskiego i pielgrzymów. Przed południem odbędzie się Droga Krzyżowa dla młodzieży na dróżkach, a wieczorem nabożeństwo z udziałem młodzieży i procesja światła na wzgórzu Ukrzyżowania. Następnie zaś Msza św. pod przewodnictwem biskupa pomocniczego archidiecezji krakowskiej, Jana Szkodonia. Liturgię koncelebrować będą kapłani wyświęceni w tym roku. Na koniec zaplanowano program muzyczny w wykonaniu młodzieży franciszkańskiej.
Centralne uroczystości odpustowe celebrowane będą w niedzielę, 19 sierpnia. Wcześnie rano odprawiona zostanie Msza św. przy kościele „Grobu” Matki Bożej w intencji pielgrzymów kalwaryjskich, a około godz. 7.30 wyruszy procesja „Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny”. Na koniec Mszy św. pontyfikalnej przy ołtarzu polowym przewodniczyć będzie kard. Stanisław Dziwisz. Wieczorem odbędą się nieszpory i procesja z figurą Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej po placu Rajskim.
Sanktuarium pasyjno-maryjne w Kalwarii Zebrzydowskiej jest najstarszą i największą w Polsce kalwarią. Jej nazwa pochodzi od nazwiska założyciela – wojewody krakowskiego, Mikołaja Zebrzydowskiego.
W 1641 r. bernardyni otrzymali obraz Matki Bożej Płaczącej, podarowany przez Stanisława z Brzezia Paszkowskiego. Obraz ten na polecenie biskupa krakowskiego Jakuba Zadzika przeniesiono z kościoła do zakrystii, gdzie miał pozostawać do czasu wyjaśnienia jego cudownego charakteru. Piętnaście lat później władze kościelne uznały obraz Matki Bożej Płaczącej za łaskami słynący i zezwoliły na jego publiczną cześć i umieszczenie ponownie w kościele głównym. Koronacji obrazu dokonał 15 sierpnia 1887 r. biskup krakowski Albin Dunajewski.
Kalwaria Zebrzydowska była ulubionym miejscem modlitwy bł. Jana Pawła II. Od najmłodszych lat Karol Wojtyła przybywał tu ze swoim ojcem z pobliskich Wadowic. Pielgrzymował również jako kapłan i arcybiskup, a także dwukrotnie (w 1979 i 2002 r.) jako papież.
1 grudnia 1999 roku sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej zostało wpisane na listę Światowego Dziedzictwa Kultury i Natury UNESCO. Eksperci docenili walory krajobrazowe, kulturowe, artystyczne i kultowe tego miejsca: znakomite usytuowanie między górą Żar i Lanckoroną, niespotykane bogactwo architektoniczne oraz trwająca tutaj nieprzerwanie od pokoleń tradycja misteryjna.
Rocznie przybywa do Kalwarii Zebrzydowskiej ponad milion pielgrzymów z kraju i zagranicy.