Nowy numer 13/2024 Archiwum

Krucjata najlepszych piór

Wiek XX epoką niewiary? A co z Chestertonem, Eliotem, Lewisem, Tolkienem? Ponad dwudziestu pisarzy z najściślejszej czołówki literatury anglojęzycznej to zdeklarowani chrześcijanie.

Ogłosił siebie arcygrzesznikiem i modelowym cynikiem. Jego ulubioną książką było „A Rebours” (Na wspak) francuskiego powieściopisarza Joris-Karla Huysmansa, przewodnik po libertyńskim stylu życia. Bohater tej powieści stał się dla niego niemal wzorem. Mimo wszystko Oscar Wilde, bo o nim mowa, od dziecka odczuwał słabość do katolicyzmu. Zagłuszył jednak w sobie pragnienie przyłączenia się do Kościoła. Dopiero trzy tygodnie przed śmiercią wyznał korespondentowi „Daily Chronicle”: „Moje zepsucie moralne wynikło w dużej mierze z faktu, iż ojciec nie pozwolił mi zostać katolikiem. Artystyczna strona Kościoła i przyjemna woń jego nauki uleczyłyby moje degeneracje. Zamierzam niedługo się nawrócić”. Tak też się stało. W ostatnich chwilach życia pisarz dał znak swojemu przyjacielowi Robertowi Rossowi, że życzy sobie widzieć księdza i chce być przyjęty do Kościoła katolickiego. Otrzymał warunkowy chrzest, rozgrzeszenie i ostatnie namaszczenie. Następnego dnia zmarł.

Satanista w klasztorze
To jedno z najbardziej nieprawdopodobnych nawróceń miało miejsce na miesiąc przed rozpoczęciem XX wieku, przez wielu nazywanego „epoką niewiary”. I nie było wcale odosobnionym przypadkiem. Wydana w kilka lat temu przez „Frondę” książka Josepha Pearce’a „Pisarze nawróceni. Inspiracje duchowe w epoce niewiary” ukazuje niezwykłe zjawisko chrześcijańskiego odrodzenia, które miało miejsce w XX wieku w literaturze anglojęzycznej. Na tle dominującego agnostycyzmu, Nietzscheańskiej tezy o „śmierci Boga” i socjalizmu w wydaniu Bernarda Shawa i Herberta George’a Wellsa, twórczość pisarzy chrześcijan jawi się jako poruszający znak artystycznego i intelektualnego sprzeciwu, którego skalę poznajemy dopiero dzięki książce Pearce’a. W skład owego „sojuszu umacniających się wzajemnie dusz”, jak nazwała to zjawisko badaczka twórczości Dantego dr Barbara Reynolds, weszło ponad dwudziestu przedstawicieli ścisłej czołówki literackiej i co najmniej drugie tyle pisarzy nieco mniej znanych, ale także znaczących.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Zapisane na później

Pobieranie listy