Czy Zakopane wycofa się z opłaty miejscowej?

W poniedziałek informowaliśmy o petycji skierowanej do burmistrza Zakopanego, której sygnatariusze domagają się podjęcia skutecznych działań mających na celu ograniczenie smogu w stolicy Tatr oraz wycofanie się miasta z pobierania opłaty miejscowej do czasu poprawy jakości powietrza. Rocznie do miejskiej kasy z tego wliczonego w noclegi podatku wpływa ok. 3 mln zł, tymczasem w sezonie zimowym miasto (m. in. ze względu na położenie w kotlinie) spowijają gęste opary trującego smogu. Poprosiliśmy władze miasta o ustosunkowanie się do petycji. W odpowiedzi otrzymaliśmy list podpisany przez Wiktora Łukaszczyka, zastępcę burmistrza Zakopanego. Publikujemy treść przesłanego pisma:

Mamy świadomość, że problem smogu istnieje w naszym mieście, w szczególności o tej porze roku. Duże budynki w większości są już podłączone do sieci geotermalnej lub gazowej, natomiast wielu małych odbiorców znajdujących się zarówno w zasięgu tych sieci jak i poza nim, nadal pali węglem, często w piecach starego typu. Wpływa to na emisję dużej ilości zanieczyszczeń w okresach dużych mrozów, a do tego dochodzi jeszcze wzmożony ruch samochodowy w szczycie sezonu zimowego. Z uwagi na położenie miasta w kotlinie górskiej i występowanie zjawiska inwersji w niektóre dni dodatkowo występuje koncentracja tych zanieczyszczeń. Podkreślić należy jednak, że zanieczyszczenia, chociaż są bardzo duże, to występują jedynie okresowo i przez znaczną większość dni w roku powietrze w Zakopanem spełnia normy jakości.

W Zakopanem skorzystanie z ustawy antysmogowej i wprowadzenie zakazu palenia węglem byłoby możliwe, pod warunkiem zapewnienia mieszkańcom skorzystania z alternatywnych źródeł ogrzewania. Nie wszędzie jest to wykonalne. Geotermia i gaz ograniczone są zasięgiem sieci, natomiast ogrzewanie olejowe jest bardzo drogie. Ludzi często nie stać na czysty opał i wprowadzanie nowoczesnych rozwiązań w zakresie ogrzewania. Konieczne jest więc ich wsparcie, a nie nakładanie zakazów i kar. Takie działanie nie rozwiąże bowiem problemu. Chcemy przede wszystkim pokazywać mieszkańcom różne możliwości i wspierać ich finansowo.

Miasto oczywiście stale podejmuje różnorodne działania, aby przeciwdziałać zjawisku smogu. W grudniu 2015r. opracowało i uchwaliło Plan Gospodarki Niskoemisyjnej, którego celem było zidentyfikowanie i ocena źródeł emisji zanieczyszczeń oraz określenie planu działań w zakresie jej ograniczenia. Do chwili obecnej miasto zapewniało i zapewnia dofinansowanie wymiany pieców węglowych na ogrzewanie sieciowe geotermalne, gazowe, elektryczne, a także na pompy ciepła. Teraz chcemy poszerzyć ten program, tak aby mieszkańcy w przypadku braku technicznej możliwości podłączenia się do sieci geotermalne lub gazowej mogli wymieniać także stare piece węglowe na kotły V generacji – wysokowydajne i niskoemisyjne. 

Przypomnijmy także, że Zakopane już od początku lat 90-tych podejmowało działania zmierzające do poprawy jakości powietrza poprzez wykorzystanie źródeł geotermalnych. Uważamy, że poprzez spółkę Geotermia Podhalańska  powinniśmy nadal rozbudowywać sieć, zwłaszcza w tych rejonach, gdzie poprowadzone są już jej główne ciągi tj. w centrum i jego okolicach. Powinno się tam doprowadzić do podłączenia wszystkich budynków. Musi się więc zmienić polityka spółki, która powinna realizować działania zawarte w swoim statucie poprzez pozyskiwanie zewnętrznych środków dotacyjnych na rozwój  zamiast obciążać wysokimi opłatami przyłączeniowymi odbiorców. Miasto w najbliższym czasie zamierza wspólnie ze spółką stworzyć taki program, by tym samym zachęcić nowych odbiorców i odciążyć ich finansowo.  Rozmawiamy również ze spółką gazowniczą w zakresie współpracy i dalszego rozwoju sieci. Tu również myślimy o pozyskiwaniu środków zewnętrznych.

Natomiast w celu ograniczenia emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych (spaliny samochodowe) miasto opracowuje plan zrównoważonego rozwoju komunikacji. W tej dziedzinie również chcemy zaplanować konieczne zadania i pozyskać środki na ich realizację. Celem jest ograniczenie ilości samochodów w mieście poprzez organizację transportu zbiorowego. Już od kwietnia tego roku uruchomiona zostanie pierwsza linia komunikacji miejskiej, a we wrześniu kolejna. Korzystać będziemy z autobusów nowej generacji z silnikiem spełniającym najwyższe europejskie normy związane z ochroną środowiska - Euro 6.

Na wszystkie te działania potrzebne będą źródła finansowania, w tym także środki własne. Z tego powodu każde uszczuplenie budżetu miasta skutkowałoby ograniczeniem możliwości realizacji ww. inwestycji mających na celu ograniczenie niskiej emisji, a tym samym smogu w mieście. Pomysł całkowitej rezygnacji z opłaty miejscowej nie rozwiąże więc problemu, a jedynie ograniczy możliwość skutecznej walki z nim.

Zależy nam bardzo na rzeczywistym rozwiązaniu problemu smogu. Apeluję więc do wszystkich osób i organizacji interesujących się tym tematem o rozpoczynanie swoich działań od bezpośredniego kontaktu z Urzędem Miasta, a nie jedynie poprzez media i internetowe petycje. Jesteśmy otwarci na dialog i współpracę. Inicjatywa społeczna, jaką podjęła Fundacja Akcja Demokracja i Client Earth, nie powinna być jednak skierowana przeciw miastu. Możemy działać wspólnie, edukować mieszkańców i turystów. Potrzebujemy długotrwałych i systemowych działań, nad którymi już pracujemy. Jesteśmy otwarci na pomysły. Razem możemy wiele zrobić, zwłaszcza w kwestii poprawy świadomości społeczeństwa.

                                                                                                Zastępca Burmistrza Miasta Zakopane
                                                                                                Wiktor Łukaszczyk

Ponadto Łukaszczyk wymienia też konkretne działania, które miasto już teraz prowadzi w celu poprawy jakości powietrza pod Tatrami. Są to m. in.: udzielanie wsparcia finansowego mieszkańcom miasta na wymianę źródeł ogrzewania na ekologiczne, remonty i modernizacje ciągów komunikacyjnych oraz regularne czyszczenie nawierzchni dróg metodą na mokro, termomodernizacja gminnych obiektów użyteczności publicznej, kontrolowanie prywatnych posesji w celu wyeliminowania przypadków spalania odpadów, nasadzanie drzew i krzewów na terenach miejskich oraz dbanie o zieleń miejską. Prócz tych działań miasto prowadzi akcje z zakresu edukacji ekologicznej, przygotowuje się do uruchomienia od kwietnia zbiorowej komunikacji miejskiej, z której na preferencyjnych warunkach będą mogły korzystać osoby decydujące się pozostawić swój samochód przed domem lub obiektem noclegowym, a w grudniu przyjęło Plan Gospodarki Niskoemisyjnej.