To nie oświeceniowi encyklopedyści wymyślili encyklopedię. Autorem jednej z pierwszych tego typu ksiąg był święty Ojciec Kościoła – starszy od Denisa Diderota o ponad tysiąc lat!
Samo słowo „encyklopedia” także jest wcześniejsze niż pomysły twórców oświecenia. Pierwszym, który go użył, był francuski duchowny, pisarz i lekarz Franciszek Rabelais. W 1532 r. określił tym mianem „całokształt wiedzy”. Pierwszym wydawnictwem, które nie nazywało się jeszcze encyklopedią, ale miało ambicje przedstawienia kompendium wiedzy ludzkości, było Disciplinarum libri IX („Dziewięć ksiąg naukowych”). Ich autorem był rzymski uczony z I w. przed Chrystusem Marek Terencjusz Warron. Wczesnym tekstem o charakterze encyklopedycznym – ale nie uniwersalnym, raczej specjalistycznym – można nazwać także „Historię naturalną” Pliniusza Starszego (I w.) W Chinach z kolei w III w. powstała „Panorama cesarska”.
Dziś chciałbym opowiedzieć o kolejnej księdze encyklopedycznej i jej autorze, czyli o „Etymologiach” i św. Izydorze z Sewilli.
To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.
Jarosław Dudała
Dziennikarz, prawnik, redaktor portalu „Gościa Niedzielnego”. Były korespondent Katolickiej Agencji Informacyjnej w Katowicach. Współpracował m.in. z Radiem Watykańskim i Telewizją Polską. Od roku 2006 pracuje w „Gościu”.