Warto będzie czekać

Amerykańska NASA właśnie wystrzeliła w kierunku Europy – wodnego księżyca Jowisza – misję. Clipper ma tam dotrzeć za 6 lat. I pewnie – tak zwykle bywa – przyniesie więcej pytań niż odpowiedzi. Nie mogę się doczekać.

Jowisz ma prawie 100 księżyców. Co jakiś czas odkrywa się kolejne, choć szczerze mówiąc, przeważająca większość z nich niewiele ma wspólnego z naszym wyobrażeniem księżyca. To raczej kosmiczne głazy przechwycone przez grawitację planety i w jakimś sensie uwięzione na jej orbicie. Są jednak wokół Jowisza (podobnie sprawa ma się z Saturnem) obiekty niesamowite. Jednym z takich jest właśnie Europa. Duży księżyc wodny, a właściwie lodowy. Nie ma skalistej powierzchni, poza jądrem jest kulą zamarzniętej wody. Jego lodowa pokrywa w niektórych miejscach może mieć nawet 25 kilometrów grubości, ale pod nią woda wydaje się płynna. Wiemy o tym, bo od czasu do czasu ten gruby europejski lód pęka, a na jego powierzchnię wylewa się coś, co z daleka wygląda jak rdzawa woda. To dlatego Europa nie jest biała albo szara jak lód, tylko jest poprzetykana rdzawymi wzorami. Naukowcy uważają, że ten rdzawy odcień, albo osad, to mogą być bakterie. No ale tego się nie dowiemy, póki tam nie polecimy i tego nie zbadamy. Clipper nie będzie na Europie lądował, ale przeleci w jej pobliżu wiele razy, na tyle blisko, że będzie mógł zebrać dane tak dokładne, jak chyba żadna poprzednia misja. Zresztą w pewnym sensie nie trzeba na Europie lądować, żeby mieć dostęp do jej powierzchni. Z księżyca w przestrzeń kosmiczną ulatują drobinki lodu, pyłu, a także gazów. Sonda przez taką mgiełkę przeleci (i to prawie 50 razy w ciągu wielu tygodni!), pobierze jej próbki i od razu zbada. Nie będą to analizy tak dobre jak te, które można by przeprowadzić w ziemskich laboratoriach, ale… będą to pierwsze analizy czegoś, co było częścią jowiszowego księżyca. Nie mogę się doczekać ich wyników. Tym bardziej że około rok po tym, jak do Europy dotrze amerykański Clipper, pojawi się tam także europejska sonda JUICE. Została wysłana wcześniej, ale przez to, że jest mniejsza (i dzięki temu kilkukrotnie tańsza), na dotarcie do celu potrzebuje więcej czasu. JUICE będzie badała nie tylko Europę, ale także dwa inne jowiszowe księżyce, Ganimedesa i Kallisto. Ganimedes to największy księżyc w Układzie Słonecznym, jest prawie dwa razy większy od naszego Księżyca, a nawet od Merkurego. Z kolei Kallisto ma bodaj najstarszą, najmniej zmienioną uderzeniami meteorytów powierzchnię ze wszystkich globów Układu Słonecznego. Jego badanie to jak zaglądanie we wczesną historię naszego świata. 6, 7 lat czekania. Ale warto będzie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Tomasz Rożek Tomasz Rożek Doktor fizyki, dziennikarz naukowy. Założyciel i prezes Fundacji Nauka To Lubię. Autor wielu książek o tematyce popularnonaukowej. Obecnie stały współpracownik „Gościa Niedzielnego”.