Święta rozmowa

O życiu Giorgione wiadomo bardzo niewiele, choć był jednym z najwybitniejszych renesansowych malarzy weneckich. Jeszcze więcej zagadek wiąże się z twórczością tego artysty. Tworzył dzieła symboliczne, których znaczenie jest obecnie trudne do rozszyfrowania. Do dziś nie wiadomo, co właściwie oznaczają najsłynniejsze obrazy Giorgionego: „Burza” i „Koncert wiejski”.

„Madonna z Castelfranco” to obraz ołtarzowy, namalowany dla katedry w rodzinnym mieście malarza. Giorgione przedstawił Madonnę z Dzieciątkiem siedzącą na tronie, ustawionym na sarkofagu. Obraz był bowiem przeznaczony do ołtarza kaplicy grobowej Matteo Costanzo, zmarłego w 1504 r. syna włoskiego kondotiera Tuzio Costanzo. W cokole pod sarkofagiem artysta umieścił herb rodziny Costanzo, aby uczcić fundatora. Z obu stron Madonny stoją święci: Franciszek z Asyżu (z prawej) i Liberalis, patron świątyni.

Obraz utrzymany jest w modnej we Włoszech w XV i I połowie XVI w. konwencji „Santa Conversazione” (święta rozmowa). Był to typ wizerunku Madonny, przedstawiający ją z Dzieciątkiem, w otoczeniu świętych.

U Giorgionego jest to jednak nie tylko dekoracyjna scena. Matka Boża z Dzieciątkiem symbolizuje na jego obrazie Kościół. Umieszczony wysoko tron oznacza panowanie nad światem, co podkreśla krajobraz w tle. Dwaj adorujący Madonnę święci są przedstawieni jako rycerz i zakonnik. Artysta w ten sposób sugeruje, że rycerstwo i duchowieństwo to dwa filary Kościoła.