Hans Urs von Balthasar - głębia teologii

Gdyby napisane przez niego książki ustawić na jednej półce, musiałaby być naprawdę długa. Sam był autorem prawie 90 książek, kolejną setkę przetłumaczył, jeszcze 60 napisał razem z mistyczką Adrienne von Speyr. Do tego – lekko licząc – 550 artykułów naukowych. Nic dziwnego, że otrzymał Międzynarodową Nagrodę im. Pawła VI za całokształt pracy teologicznej. Hans Urs von Balthasar jest wymieniany jednym tchem z Karlem Rahnerem i Yves Marie Congarem, jako trójka najwybitniejszych teologów XX wieku.

Urodził się w 1905 roku w szwajcarskiej Lucernie, w bogatej rodzinie, która zadbała o jego gruntowne wykształcenie. Uzdolniony muzycznie, już jako czterolatek zaczął uczyć się gry na fortepianie, później próbował swoich sił jako kompozytor. Wrażliwość na piękno sztuki towarzyszyć mu będzie przez całe życie. W swojej pierwszej książce napisał, że „piękno, które możemy odnaleźć w muzyce i literaturze, jest przejawem chwały i dobroci Boga”, a tłumacz dzieł Balthasara, Camille Dumont, określił także styl pisarski teologa jako „przesycony muzycznością”. Oprócz muzyki znał doskonale literaturę, kulturę, filozofię starożytną i nowożytną, kształcił się na najlepszych uniwersytetach, jako 24-latek obronił doktorat z germanistyki. Karierę naukową porzucił jednak, kiedy niespodziewanie, podczas 30-dniowych rekolekcji ignacjańskich, odkrył w sobie powołanie i wstąpił do zakonu jezuitów.

Po święceniach kapłańskich pracował w Bazylei, tam też poznał szwajcarską mistyczkę Adrienne von Speyr i został jej kierownikiem duchowym. Przez kolejne lata swoim gruntownym, teologicznym wykształceniem służył jej dziełu mistycznemu, wielokrotnie przyznając jej pierwszeństwo nad własnymi dokonaniami. Razem założyli Wspólnotę św. Jana, pionierską na tamte czasy wspólnotę świeckich żyjących według rad ewangelicznych, którą uznał za „centrum swojego życia”. Jego idea nie znalazła jednak poparcia wśród władz zakonnych, dlatego zdecydował się na bolesny krok i w 1950 roku opuścił szeregi jezuitów. Przez kolejne lata nie przynależał do żadnej diecezji, dopiero w 1956 roku został inkardynowany do diecezji Chur. Po latach czynił starania o ponowne przyjęcie do jezuitów, nie uzyskał jednak takiej zgody.

Choć w mediach wielokrotnie poruszał tematy związane z soborem, a jego dokonania teologiczne były imponujące, nie został zaproszony do soborowych obrad. W 1961 roku ukazał się pierwszy tom jego „Trylogii”, która ostatecznie zamiast z trzech, składa się z piętnastu tomów, stanowiąc największe dzieło teologa. Dwanaście lat później wraz z Henrim de Lubac współtworzył Międzynarodowy Przegląd Teologiczny „Communio”, ukazujące się do dziś w kilkunastu językach. Paweł VI powołał go do Międzynarodowej Komisji Teologicznej. Jest jednym z najczęściej czytanych i komentowanych teologów katolickich.
29 maja 1988 Jan Paweł II ogłosił jego nominację kardynalską, której sam zainteresowany nie chciał przyjąć, uważając się za niegodnego. Ostatecznie zgodził się wyłącznie w imię posłuszeństwa papieżowi, mówiąc, że liczy na rychłą śmierć jeszcze przed uroczystością. Tak też się stało: zmarł 26 czerwca 1988 roku, na dwa dni przed konsystorzem. W 2018 roku rozpoczął się jego proces beatyfikacyjny.