Gazowanie Unii

Unia Europejska potrzebowała dużo czasu, żeby załapać, o co chodzi. Naiwna wiara w „przewidywalnego” partnera rosyjskiego, głównego dostawcę gazu dla Europy, przez lata utrudniała trzeźwą ocenę rzeczywistości i podjęcie odpowiednich działań.

Historia pewnej czułości
Dogmatyczni rusofile w UE nie rozumieli, że Rosja Putina ma wyraźne ciągoty imperialne, a formą ich demonstracji jest m.in. trzymanie w pogotowiu ręki na kurku z gazem. Nie robiono zatem zbyt wiele, by doprowadzić do bezpiecznej dywersyfikacji dostaw gazu, tzn. takiego zróżnicowania źródeł, by nie pozostawać uzależnionym od jednego dostawcy. Działo się tak zarówno na forum ogólnoeuropejskim, jak i w poszczególnych krajach członkowskich i kandydujących do Unii. W Polsce lewica storpedowała kontrakt gazowy z Norwegami, przygotowany przez ekipę premiera Jerzego Buzka. Tłumaczenie, że gaz norweski jest droższy od rosyjskiego, było absurdalne.

W sytuacji nieprzewidywalnego dostawcy, jakim wkrótce okazała się Rosja, przykręcenie kurka i zmniejszenie dostaw surowca oznacza ogromne straty dla wielu sektorów gospodarki. Dlatego też w strategicznym podejściu do bezpieczeństwa energetycznego bierze się pod uwagę nie tylko doraźne koszty – ile zapłacimy za metr sześcienny surowca – ale również koszty ewentualnego kryzysu gazowego – ile zapłacimy za jego niedobór lub brak. Tej wyobraźni polskiej lewicy zabrakło. Zabrakło jej również Niemcom Gerharda Schroedera, który w łaźni cementował serdeczną przyjaźń z ówczesnym prezydentem Rosji Władimirem Putinem. Dzieckiem tej niespotykanej w dojrzałych demokracjach czułości jest Gazociąg Północny, który na dnie Morza Bałtyckiego poprowadzi gaz z Rosji do Niemiec i innych krajów europejskich, omijając Polskę.

Unia solistów
Gdyby solidarność energetyczna nie była wtedy w Unii tylko akademickim hasłem, do tego kontraktu i projektu (którego szefem jest obywatel Schroeder po zakończonym kanclerzowaniu) zapewne by nie doszło. Podpisanie umowy kraju członkowskiego UE z krajem spoza Wspólnoty było poważnym argumentem w rękach przeciwników integracji: Unia Unią, ale w sprawach strategicznych i tak wszyscy grają solo. Ale żeby tylko na tym się skończyło. Z czasem Gazociąg Północny znalazł się w Komisji Europejskiej na liście priorytetów unijnych! I do dzisiaj z tej listy nie zniknął, mimo oporów zarówno partnerów z Europy Środkowej (głównie Polski), jak i ekspertyz, wykazujących, że projekt jest nieopłacalny i szkodliwy dla środowiska.