In vitro - jak to s ię robi

Skuteczność i koszty
Skuteczność metody in vitro, czyli prawdopodobieństwo urodzenia się dziecka, wynosi 28 proc. Jest to jednak liczba mocno orientacyjna, ponieważ odsetek ten może się istotnie wahać w zależności od wieku i stanu zdrowia chętnych, zgłaszających się do zabiegów in vitro. W Polsce to 7–15 tys. zł, wliczając w to nie tylko sam zabieg, ale także procedury dodatkowe. Czasem dochodzi do tego jeszcze swego rodzaju abonament za utrzymywanie niewszczepionych zarodków w stanie zamrożenia. Może on wynosić kilkaset złotych rocznie.

Krok 1. Podanie hormonów
Procedurę rozpoczyna podawanie kobiecie środków hormonalnych, wymuszających jednoczesne dojrzewanie większej ilości komórek jajowych. (W warunkach naturalnych co miesiąc dojrzewa na ogół jedna komórka jajowa). Pod wpływem takiej hormonalnej bomby dojrzewa naraz od kilku do kilkunastu komórek jajowych (zwykle 7-8). Jajniki wyglądają wówczas jak ser szwajcarski. W 3-8 proc. przypadków dochodzi do zespołu hiperstymulacji, który może przybrać różne formy: od ustępujących z czasem torbieli do dużego powiększenia jajnika. W jamach ciała zbiera się płyn, może dojść do obrzęku płuc, a nawet zgonu. Ciężkie przypadki tego zespołu występują u 2 proc. pacjentek; statystycznie częściej u kobiet młodych. Niektóre środki stymulujące jajniki mogą mieć niekorzystny wpływ na zdrowie kobiety i jej dziecka. Mogą powodować m.in. poronienia i wady rozwojowe dzieci, depresje i utraty pamięci. W każdym razie jajniki kobiety nie są w stanie wytwarzać komórek jajowych w nieskończoność. Kobiety rodzą się z „zapasem” około 400 komórek jajowych, które dojrzewają pojedynczo. Każdorazowe sprowokowanie jajników do wytworzenia większej liczby dojrzałych komórek jajowych nienaturalnie uszczupla ten „zapas”.

Krok 2. Kontrola i pobranie komórek jajowych
To, czy w jajnikach dojrzało więcej komórek jajowych, sprawdza się ultrasonografem. Kiedy już do tego dojdzie, komórki jajowe pobierane są przez nakłucie znajdujących się w jajnikach pęcherzyków Graafa i odsysane strzykawką czy pompą próżniową. Jest to zabieg bolesny, dlatego przeprowadza się go w znieczuleniu ogólnym. Możliwe jest krwawienie z naczyń jajnika. Jedna z metod zakłada wycięcie i zamrożenie fragmentu kobiecego jajnika. Zaleca się wykonanie tego zabiegu, gdy kobieta jest młoda, ponieważ uzyskane wówczas komórki jajowe są potencjalnie bardziej wartościowe niż pobrane w późniejszym okresie życia. Wada tej metody polega na większym prawdopodobieństwie zniszczenia komórek jajowych w procesie mrożenia. Są one bardziej wrażliwe od zarodków na niszczące działanie kryształów lodu.

Krok 3. Pobranie i przygotowanie plemników
Plemniki uzyskiwane są najczęściej w drodze masturbacji. Jeśli sperma mężczyzny nie zawiera plemników, możliwe jest ich pobranie przez nakłucie (biopsję) jąder. Plemniki poddaje się selekcji.