Wybitny amerykański uczony, wykładowca historii na Uniwersytecie Yale, napisał dzieło, które powinno zmienić nasze myślenie o latach II wojny światowej oraz okresie ją poprzedzającym. Amerykanin z reguły nie odkrywa nowych faktów. Pieczołowicie natomiast zbiera i zestawia dane liczbowe, co pozwala mu na postawienie tezy, że nie można o zbrodniach Hitlera i Stalina mówić oddzielnie, najczęściej przyjmując taryfę ulgową dla zbrodni sowieckich.

Snyder jako pierwszy dziejopis konsekwentnie przekonuje, że wszystkie zbrodnie z tego okresu, a więc głód na Ukrainie, wielki terror w Związku Sowieckim, Holocaust, morzenie głodem milionów jeńców sowieckich są przejawami tego samego zjawiska: ludobójstwa podejmowanego w celu osiągnięcia politycznych korzyści. Nie znam książki, która operując tak rozległym materiałem źródłowym oraz znajomością gigantycznej wręcz literatury przedmiotu, stanowiłaby tak jednoznaczne oskarżenie zarówno nazizmu, jak i komunizmu.

Znaczące liczby

Tytułowe „skrwawione ziemie” to obszar od środka Polski przez Ukrainę, Białoruś i kraje bałtyckie do zachodnich granic Rosji. W większości to teren I Rzeczypospolitej. W latach 1933–1945 region ten dotknęła przemoc na skalę nieznaną dotychczas w dziejach. W ciągu zaledwie 12 lat na tym obszarze wymordowano 14 milionów ludzi, z czego połowę zagłodzono. Wszystko to były ofiary morderczej polityki, a nie wojny, choć co drugi żołnierz, który zginął w czasie II wojny światowej w Europie, także poległ na tym obszarze.